Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar
Tarihi
ALTINCI
DAİRE
2008
1760
2006
720
14/03/2008
KARAR METNİ
Planlı bir
bölgede arazi ve arsa düzenlemesi (imar uygulaması) yapılmadan kamulaştırma
yapılamayacağına yönelik bir sınırlama bulunmadığından, kanunlarla sınırlanmayan
bir hususun yorum yoluyla sınırlandırılmasında ve kamulaştırma yetkisinin
daraltılmasında hukuka uygunluk bulunmadığı hk.
Temyiz İsteminde Bulunan : Burdur Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. ?
Karşı Taraf : ?
Vekili : Av. ?
İstemin
Özeti : Antalya 1. İdare Mahkemesinin 29.6.2005 günlü, E:2003/280, K:2005/1052
sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması
istenilmektedir.
Savunmanın
Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay
Tetkik Hakimi Ahmet Berberoğlu'nun Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile
mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay
Savcısı Ekrem Atıcı'nın Düşüncesi : Burdur, Yenimahalle, ? pafta, ? ada, ?
parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle
açılan dava sonucunda dava konusu işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararının
temyizen incelenerek bozulması davalı idare tarafından istenmiştir.
Temyize
konu kararla, kamulaştırma işlemi, İmar Kanununun 18.maddesi uyarınca
parselasyon işlemi yapılmadan tesis edilmesi nedeniyle hukuka aykırı bulunarak
iptal edilmiş ise de, parselasyon yapılmadan idarelerin kamulaştırma
yapamayacaklarına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığından verilen kararda
hukuki isabet görülmemiştir.
Kaldıki,
davalı idarenin temyiz dilekçesinde kamulaştırılması gereken alan tutarı,
civarın oluşumuna göre alanda 3194 sayılı Kanunun 18.maddesi uygulamasının
teknik nedenlerle imkansız olduğu öne sürüldüğünden bu husus araştırılmamıştır.
Açıklanan
nedenle temyize konu kararın bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK
MİLLETİ ADINA
Karar veren
Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve
dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava,
davacıya ait taşınmazın imar planında şehirlerarası otobüs terminali kompleksi
(otogar) alanında kaldığından bahisle kamulaştırılmasına ilişkin 22.6.2000
günlü, 2000/360 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış;
İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, kamulaştırma işleminin dayanağı
imar planından sonra bölgede imar uygulaması yapılmadığı anlaşıldığından, umumi
hizmet tesisleri için gerek kamulaştırma yoluyla, gerekse DOP yoluyla alınan
yerlerin külfetinin bölgedeki tüm parsel maliklerine eşit oranda yansıması
gerektiğinden, imar planı uyarınca imar uygulaması yapılmadan umumi tesis
niteliğindeki otogar alanının tüm külfetinin davacı üzerinde bırakılması
sonucunu doğuran dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle
iptaline karar verilmiş, bu karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.
2942 sayılı
Kamulaştırma Kanunu uyarınca, Kamu yararı kararına dayalı olarak veya imar planı
uyarınca kamulaştırma yapılabilir. Onaylı imar planı veya ilgili bakanlıklarca
onaylı özel plan ve projesine göre yapılacak kamulaştırmalarda ayrıca kamu
yararı kararı alınmasına gerek yoktur.
İmar planlarının uygulanması, planlanan bölgede arazi ve arsa düzenlemesi
yapılmak suretiyle olabileceği gibi kamu hizmetlerini veya teşebbüslerini
yapmakla yükümlü bulunan idareler, kamulaştırma yapmak suretiyle de imar
planının uygulanmasını sağlayabilirler.
3194 sayıl
Kanunun 18.maddesi uyarınca kural olarak arazi ve arsa düzenlemesi yapmak
konusunda belediye ve mücavir alan sınırları içinde sadece belediyeler dışında
ise valilikler yetkili olmakla birlikte bunların dışında pek çok idare
kanunlarla yapmak yükümlülüğünde bulundukları kamu hizmetlerinin ve
teşebbüslerinin yürütmek için kamulaştırma yapabilmektedir.
Dolayısıyla
imar uygulaması yapma yetkisi olmayan pek çok idarenin kamulaştırma yetkisi
vardır ve bu idareler imar uygulaması yapılmasını beklemeden kamulaştırma
yapabilmektedirler.
Öte yandan,
hiçbir yasal düzenlemede, planlı bir bölgede arazi ve arsa düzenlemesi (imar
uygulaması) yapılmadan kamulaştırma yapılamayacağına yönelik bir sınırlama da
bulunmamaktadır.
Kanunlarla sınırlanmayan bir hususun yorum yoluyla sınırlandırılmasında ve
kamulaştırma yetkisinin daraltılmasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Ayrıca,
davalı idarece kamulaştırmaya konu taşınmazın bulunduğu alanda 3194 sayılı
Kanun'un 18.maddesi uyarınca uygulama yapmanın teknik olarak imkansız olduğu
belirtilmiş olmasına rağmen bu husus kararda irdelenmemiştir.
Bu durumda,
yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınmadan, planlı bir bölgede imar
uygulaması yapılmadan kamulaştırma da yapılamayacağı yorumundan hareketle dava
konusu işlemin iptaline ilişkin mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan
nedenlerle, Antalya 1. İdare Mahkemesinin 29.6.2005 günlü, E:2003/280,
K:2005/1052 sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye
gönderilmesine 14.3.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.
