Hazineye, Katma Bütçeli Kuruluşlara, Belediyelere
Veya İl Özel İdarelerine Ait Arazi Veya Arsaların Gerçek Veya Tüzel Kişilere
Bedelsiz Devrine İlişkin Yönetmelik

HAZİNEYE, KATMA BÜTÇELİ KURULUŞLARA, BELEDİYELERE VEYA İL ÖZEL İDARELERİNE AİT ARAZİ VEYA ARSALARIN GERÇEK VEYA TÜZEL KİŞİLERE BEDELSİZ DEVRİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK

Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi: 2/4/2004 No: 2004/7114

Dayandığı Kanunun Tarihi: 29/1/2004 No: 5084

Yayımlandığı R.Gazetenin Tarihi: 21/4/2004 No: 25440

Amaç ve kapsam

Madde 1- (Değişik: 3/10/2005 - 2005/9543 K.)

Bu Yönetmeliğin amacı, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığınca 2001 yılı için belirlenen fert başına gayri safi yurt içi hâsıla tutarı, 1500 ABD Doları veya daha az olan iller ile bu iller dışında kalan ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca 2003 yılı için belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks değeri eksi olan illerde ve kalkınmada öncelikli yöreler kapsamındaki diğer illerde istihdam yaratan yeni yatırımlara bedelsiz arazi veya arsa sağlanmasına ilişkin esas ve usulleri tespit etmektir.

Dayanak

Madde 2- Bu Yönetmelik, 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5’inci maddesine istinaden hazırlanmıştır.

Taşınmazın devrinden bedelsiz olarak yararlanacak kişiler

Madde 3- (Değişik: 3/10/2005 - 2005/9543 K.)

Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığınca 2001 yılı için belirlenen fert basma gayri safî yurt içi hâsıla tutarı, 1500 ABD Doları veya daha az olan iller ile bu iller dışında kalan ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca 2003 yılı için belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks değeri eksi olan illerde ve kalkınmada öncelikli yöreler kapsamındaki diğer illerde yatırım yapmak isteyen, fiili ve sürekli olarak en az 30 kişilik istihdamı öngören gerçek veya tüzel kişiler; Hazineye, katma bütçeli kuruluşlara, belediyelere veya il özel idarelerine ait taşınmazların bedelsiz devrinden yararlanabilirler.

Organize sanayi bölgelerine taşınmaz devri

Madde 4- (Değişik: 3/10/2005 - 2005/9543 K.)

Organize sanayi bölgesi kurulacak alandaki Hazineye ait taşınmazlar, bu Yönetmeliğin 1’inci maddesi kapsamındaki illerde 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 4’üncü maddesine göre organize sanayi bölgelerine bedelsiz devredilebilir.

Taşınmazların devre konu edilebilmesi için, organize sanayi bölgesince aşağıda belirtilen ' bilgi ve belgelerle birlikte ilgili defterdarlığa veya malmüdürlüğüne başvuruda bulunulması gerekir.

a) Organize sanayi bölgesi kuruluş protokolünün Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylı örneği,

b) Organize sanayi bölgesi yer seçim komisyonunca düzenlenmiş yer seçim raporu ile bu raporun Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onandığına ilişkin yazı örneği,

c) Varsa devre konu taşınmazların bulunduğu alana ilişkin plan örneği,

d) Organize sanayi bölgesinin söz konusu taşınmazlara ilişkin bedelsiz devir kararı ve talep yazısı.

Bedelsiz devredilecek taşınmazların imar planlarının, parselasyon planlarının ve alt yapı uygulama projelerinin yapılmasında Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca belirlenecek esas, usul ve sürelere uyulması zorunludur.

Devredilecek arazi veya arsalar

Madde 5- (Değişik birinci fıkra: 3/10/2005 - 2005/9543 K.) Bu Yönetmeliğin 6’ncı maddesindeki istisnalar dışında kalan arazi veya arsalar, üzerinde henüz faaliyete geçmemiş yatırım bulunsa dahi devredilebilirler. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olup da tescili mümkün olan yerler tescilden sonra devre konu edilebilir. Ayrıca, 6831 sayılı Orman Kanununa tabi alanlar hariç olmak üzere, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması nedeniyle mülkiyeti devredilemeyen taşınmazlar üzerinde bedelsiz kullanma izni verilir.

Yapılacak yatırımın organize sanayi veya endüstri bölgelerinde yapılabilecek nitelikte bir yatırım olması ve talep edilen il veya ilçede organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması halinde, bu bölgelerde boş parsel olmaması durumunda devir talebi değerlendirilir.

Bedelsiz devre konu taşınmaz üzerinde kamuya ait bina ve müştemilatın bulunması durumunda bunlar, devir tarihi itibarıyla 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Kanunun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca binalar için arsa payı hariç hesaplanan vergi değeri üzerinden devredilir.

Devredilemeyecek arazi veya arsalar

Madde 6- Aşağıdaki yerler devredilemez.

a) Üzerinde kamuya ait bina ve müştemilatı bulunan yerler hariç, kullanıma uygun bina veya tesis bulunan arazi veya arsalar,

b) Kamu hizmetine tahsisli yerler,

c) İmar planlarında konut veya kamu hizmetleri için ayrılmış olan yerler,

d) 6831 sayılı Orman Kanunu kapsamında kalan yerler,

e) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca korunması gerekli kültür ve tabiat varlıkları ile bunlara ait koruma alanları dahilindeki yerlerden Kültür ve Turizm Bakanlığınca uygun görülmeyenler,

f) 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununa göre, askeri yasak bölgeleri ile güvenlik bölgelerinde kalan taşınmazlar,

g) Teferruğ yoluyla edinilip de edinme tarihinden itibaren bir yıl geçmemiş olan taşınmazlar,

h) Kamulaştırma yoluyla edinilip de amacına uygun kullanılmadığı için boş kalan yerlerden 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 23’üncü maddesinde yazılı süresi dolmamış olan yerler,

i) Üzerinde irtifak hakkı kurulmuş ve hak süresi dolmamış bulunan yerler,

j) 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirler ile Yapılacak Yardımlara Dair Kanun gereğince, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı emrine verilmesi veya tahsis edilmesi gereken taşınmazlar,

k) 6831 sayılı Orman Kanununun 2’nci maddesine göre, orman sınırları dışına çıkarılan taşınmazlar,

l) 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında kalan yerler,

m) 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında kalan yerler,

n) 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununa göre, uygulayıcı kuruluş tasarrufuna geçen yerlerden uygulayıcı kuruluş tarafından tahsisi uygun görülmeyenler ile tarım dışına çıkarılması mümkün olmayan tarım arazileri,

o) Mülkiyeti ihtilaflı olan taşınmazlar,

p) 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca içme ve kullanma sularının koruma alanları,

r) Özel çevre koruma alanlarında kalan taşınmazlardan uygun görülmeyenler,

s) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında kalan taşınmazlardan uygun görülmeyenler,

t) Tabi olduğu diğer mevzuat hükümlerine göre devri mümkün olmayan veya uygun görülmeyen taşınmazlar,

u) Maliye Bakanlığınca, katma bütçeli kuruluşlarca, belediyelerce veya il özel idarelerince korunmasında kamu yararı görülen diğer yerler.

Yatırıma elverişli yerlerin yatırımcılara duyurulması

Madde 7- Yatırım yapmaya uygun arazi veya arsalar, ilgili idarelerce tüm nitelikleri belirlenerek, taşınmazın bulunduğu yerdeki ticaret odası, sanayi odası ve ziraat odasına bildirilir. Bu taşınmazlar, valilikler ve ilgili idarelerce de mutat yollarla duyurulur.

Ayrıca, yatırımcılar tarafından talep edilen yerler de değerlendirmeye tabi tutulur.

İmar planlarının yaptırılması

Madde 8- Devir konusu arazi veya arsalardan imar planı bulunmayan yerlerin planları, belediyeler veya valiliklerce öncelikle yapılır veya bu idarelerin denetiminde yatırımcı tarafından yaptırılır.

Yatırımlar; varsa, bölge ve çevre düzeni planları ile nazım ve uygulama imar planlarına uygun olmak zorundadır.

Başvuru ve istenecek bilgi ve belgeler

Madde 9- Yatırımcı; (Ek-1)’de yer alan form dilekçeyi doldurup, (Ek-2)’de yer alan belgeler ile birlikte, taşınmazın bulunduğu yerdeki ilgili idareye başvurur.

Komisyon

Madde 10- Yatırımcıya verilecek arazi veya arsanın devri ile ilgili olarak; vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında, taşınmazın sahibi olan ilgili idarenin mahalli en büyük memuru (defterdar, özel idare müdürü, belediye başkanı, bölge müdürü veya il müdürü) ile taşınmazdan sorumlu birim amiri (milli emlak müdürü, emlak-istimlak müdürü), bayındırlık ve iskan il müdürü, belediye ve mücavir alan sınırları içindeki taşınmazlar için ayrıca belediye imar müdürü ve yatırımın türüne göre ilgili bakanlığın il müdüründen oluşan bir komisyon kurulur. Komisyonun raportörlüğü, ilgili idarenin taşınmazdan sorumlu birim amirliğince yapılır. Komisyonda kararlar oy çokluğu ile alınır.

Komisyon; bedelsiz arazi veya arsa devri için başvuranların taleplerini değerlendirir ve başvuranların öncelik sırası ile yatırım türü ve işçi sayısını dikkate alarak talep edilen arazi veya arsa miktarının uygunluğunu belirler, yatırım türünün değiştirilmesi hususunda görüş bildirir.

Yatırım türünün değiştirilmesinde, ilk yapılan tercihin etkilenmemesi açısından, bu Yönetmeliğin 11’inci maddesinde belirtilen başvurularda öncelik sırasına aynen uyulması zorunludur.

Başvurularda öncelik sırası

Madde 11- Aynı taşınmazı talep eden yatırımcılar arasında değerlendirme aşağıdaki öncelik sırasına göre yapılır:

a) En fazla istihdam sağlayacak proje,

b) Yatırım tutarı en yüksek olan proje,

c) Kooperatifler,

d) Sermaye piyasası mevzuatına göre halka açık anonim ortaklık sayılan şirketler (Halka açılma oranlarına göre sınıflandırmada önde gelen),

e) Diğerleri.

Bilgi ve belgelerin komisyona gönderilmesi

Madde 12- İlgili idarelerce, devre konu taşınmazlara 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre bedel takdiri yapılarak, gerekli bilgi ve belgelerle birlikte oluşturulacak dosyanın aslı komisyona gönderilir.

İstihdam koşulları

Madde 13- İstihdamın fiili, sürekli ve üretime katkı sağlayıcı olması gerekir. Yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren beş yıl süresince bu şekilde sağlanan istihdam otuz kişinin altına düşemez. İstihdam edilecek kişi sayısı fazla gösterilerek bedelsiz devredilen arazinin büyütülmüş veya daha fazla istihdam gösterilerek öncelik hakkının kazanılmış olması halinde, istihdam edilecek kişi sayısında yıl içinde geçici olarak meydana gelebilecek %10’a kadar olan (%10 dahil) azalmalar dikkate alınmaz.[1]

Taahhütname alınması

Madde 14- Arazi veya arsanın devrinden önce, bu Yönetmelik ekinde yer alan taahhütname (Ek-3) yatırımcı tarafından notere tasdik ettirilerek ilgili idareye verilir. Taahhütnamenin bir örneği dosyasında muhafaza edilir, bir örneği de dosyasında saklanmak üzere devir sırasında tapu sicil müdürlüğüne gönderilir.

Devir işlemleri

Madde 15- İlgili idarelerce, devrin uygun görülmesi üzerine tapu sicil müdürlüklerinden bu Yönetmeliğin 16’ncı maddesinde yer alan şerhin konulması suretiyle, taşınmazın mülkiyetinin yatırımcı adına devri talep edilir ve tapu sicil müdürlüğünce resmi senet düzenlenmeksizin edinme sebebine “tahsis” yazılıp, tashihen tescil işlemi yapılarak gerekli şerh verilir.

(Değişik ikinci fıkra: 3/10/2005 - 2005/9543 K.) Bedelsiz devre konu taşınmaz üzerindeki kamuya ait bina ve müştemilatın, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca binalar için arsa payı hariç hesaplanan vergi değerleri, bina ve müştemilatın devir tarihini izleyen ikinci yılın sonundan başlayarak iki yıl içinde altışar aylık dönemler itibarıyla eşit taksitler halinde tahsil edilir.

Tapu kaydına konulacak şerh

Madde 16- Bedelsiz devredilen taşınmaza ait tapu kütüğünün beyanlar hanesine devir işlemi sırasında (Ek-7)’ deki şerh konulur.

Teminat

Madde 17- Devredilen taşınmaz, yatırımın faaliyete geçmesinden önce ve 5084 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen 5 yıllık süre içerisinde ayni veya şahsi kredi karşılığında teminat olarak gösterilemez.[2]

Devredilen yerlerin başkalarına devri

Madde 18- Yatırımcı, yatırımın faaliyete geçmesinden önce taşınmazı başkasına devredemez.

Yatırımın faaliyete geçmesinden sonra, ilgili idarenin izni ile taşınmaz yatırımcı tarafından başkasına devredilebilir. Ancak, arazi veya arsanın mülkiyetini devralanlar, 5084 sayılı Kanun, bu Yönetmelik ve taahhütnamedeki (Ek-3) tüm şartlara uyacakları hususunda noter tasdikli yeni bir taahhütnameyi (Ek-3) ilgili idareye vermek zorundadırlar.

Yatırımın başlaması ve tamamlanması

Madde 19- Yapılacak yatırımın türüne göre söz konusu yatırımın yapılabilirlik süresine ilişkin yatırımcı tarafından hazırlanan ve yatırımla ilgili bilgileri içeren yatırım bilgi formunda (Ek-6) belirlenen süreler göz önünde bulundurularak devreden idarece öngörülen sürede yatırıma başlanılması ve faaliyete geçilmesi zorunludur.

Belirlenen süreler içerisinde tamamlanamayan yatırımlar için yatırımcının talep etmesi ve idarece uygun görülmesi halinde ek süre verilebilir.

Mücbir sebepler

Madde 20- 5084 sayılı Kanun ve bu Yönetmelikte öngörülen sürelerin hesabında yangın, deprem, su basması gibi mücbir sebepler nedeniyle geçen süreler dikkate alınmaz.

Yatırımın denetlenmesi ve şerhin kaldırılması

Madde 21- Yapılan yatırım, devir tarihinden itibaren tapu kaydındaki şerh kaldırılıncaya kadar her yıl yatırımın devamı, faaliyetin durumu, istihdam koşulları, tercih edilme şartları, 5084 sayılı Kanun, bu Yönetmelik ve taahhütname (Ek-3) hükümlerine uyulup uyulmadığı gibi hususlar yönünden yatırımcı tarafından istenirse, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Kanun hükümlerine göre yeminli mali müşavirliklere denetletilir ve denetim sonucu bir rapora bağlanır veya aynı hususlar ilgili idarelerin denetim elemanlarınca denetlenir. İlgili idareler gerekli gördüğü takdirde her zaman denetim yaptırabilir.

Ayrıca, yatırımın aşamalarının izlenmesi amacıyla, 6 aylık dönemler itibarıyla yatırımcı tarafından hazırlanan yatırım takip formu (Ek-5) eksiksiz olarak doldurularak idareye verilir.

Yatırımcı; 5084 sayılı Kanun, bu Yönetmelik ve taahhütnamedeki (Ek-3) şartlara uygun olarak yatırımın faaliyete geçmesi tarihinden itibaren beş yıl sonra tapu kayıtlarındaki şerhin kaldırılmasını devir yapan idareden isteyebilir. Denetim sonucunda, şartlara uyulduğunun anlaşılması halinde ilgili idarelerin izni ve istemi üzerine tapu kayıtlarındaki şerh kaldırılır.

(Ek fıkra: 3/10/2005 - 2005/9543 K.) Ancak, devredilen veya kullanma izni verilen taşınmazın devir tarihindeki değerinin yine devir tarihindeki yatırım maliyet bedelinin yüzde ellisinden fazla olması halinde, bu Yönetmeliğin 16’ncı maddesindeki şerh kaldırılırken bu taşınmazın Kanunda öngörülen amaçlar dışında kullanılamayacağına dair tapu kütüğünün beyanlar hanesine yeni bir şerh konulur.

Devredilen arazi veya arsa üzerindeki toplam yatırımın yarısından fazlasının tamamlandığının bayındırlık ve iskan il müdürlüğü ve yatırımla ilgili bulunan idarece düzenlenecek bir raporla belirlenmesi ve yatırımcının talep etmesi halinde, devredilen arazi veya arsanın, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 13’üncü maddesi uyarınca oluşturulacak komisyonca, aynı Kanunun 9’uncu maddesindeki esaslara göre takdir edilecek bedeli tahsil olunarak tapu kayıtlarındaki şerh terkin edilir.

Devredilen taşınmazın tahliyesi ve geri alınması

Madde 22- Yatırımcının, iflas dahil, yatırıma devam etmediğinin, ilgili idarelerce öngörülen sürede yatırımı tamamlamadığının veya devredilen arazi veya arsalarla ilgili olarak yapılan denetimler ve düzenlenen raporlar sonucunda; 5084 sayılı Kanun, bu Yönetmelik ve taahhütnamede (Ek-3) öngörülen şartlara uymadığının belirlenmesi halinde, ilgili idarelerce tapu kaydının adlarına düzeltilmesi tapu sicil müdürlüğünden istenir. Tapu sicil müdürlüğünce bu istem doğrultusunda taşınmazın ilgili idare adına resen tescili yapılır. Bu düzeltme sırasında, taşınmazın üzerinde bulunan muhdesatın da ilgili idareye ait olduğu belirtilir. Ancak, devre konu taşınmaz üzerindeki kamuya ait bina ve müştemilatına ilişkin tahsil edilen bedel, devir tarihindeki mevcut durumunu koruması koşuluyla faizsiz olarak aynen iade edilir.

Yatırımcı, tahliye kararının bildirim tarihinden itibaren bedelsiz devredilen taşınmazı 30 gün içinde tahliye ederek boşaltmak zorundadır. Taşınmazın zemininin ilgili idareye devredilmesinin yanısıra, tebligat tarihine kadar yapılmış bütünleyici parçaları ile birlikte muhdesatı da ilgili idarenin mülkiyetine geçer.

Masraflar

Madde 23- Devir ve tapuya ilişkin diğer işlemlerle ilgili her türlü vergi, resim, harç, katılma payı ve diğer masraflar yatırımcı tarafından karşılanır.

Yürürlük

Madde 24- Sayıştay’ın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 25- Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

(EK-1)

....................................................................NE/NA

29.01.2004 tarihli ve 5084 sayılı Kanunun 5’inci maddesinden yararlanmak istiyorum. Şahsım, yatırım ve taşınmaz ile ilgili bilgiler aşağıda gösterilmiş olup, istenilen belgeler dilekçe ekinde sunulmuştur.

Gereğini arz ederim. ...../...../20......

EK: adet belge.

Kişi veya Yetkili Temsilcinin

Adı Soyadı

Tüzel Kişilerin Unvanı

İmza/Kaşe

TALEP FORMU

29.01.2004 TARİHLİ VE 5084 SAYILI KANUNA GÖRE YATIRIMCILARDAN İSTENECEK BELGELER LİSTESİ

BELGENİN					KİŞİ
SIRA NO	TARİHİ	NO'SU	ADEDİ	MAHİYETİ	GERÇEK	TÜZEL
1				Yatırım Bilgi Formu *	+	+
2				Organize sanayi bölgesinde boş yer bulunmadığına ve yatırımın bu alanlarda yapılamayacağına ilişkin belge **	+	+
3				Endüstri bölgesinde boş yer bulunmadığına ve yatırımın bu alanlarda yapılamayacağına ilişkin belge ***	+	+
4				Yatırım Takip Formu	+	+
5				Avan Proje (Çap Üzerine Tesislerin Yerleşimini ve Ölçülerini Gösterir Vaziyet Planı)	+	+
6				Oda Sicil Kayıt Örneği	+	+
7				Banka Referans Mektubu	+	+
8	belediyelerin "imar", "ımar" ve "imar hukuku", "ımar hukuku", "kaçak yapı", imar planı", "arazi ve arsa düzenlemesi", "imar para cezaları", "imar kirliliği suçları", "idare hukuku", "idari yargılama usulü" ve her türlü imar sorunlarına çözüm getirecek olan "imar hukukcusu" ve "ımar hukukçusu". imar hukukçusu Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır. Yayınlanma:: 2007-09-25 (1191 okuma) [ Geri Dön ]