imar hukuku
Sayfa: 3/6
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Hak ve Yetkiler, Yükümlülükler ile DNA
Verilerinin Aktarılması
DNA analizi yapma yetkisi
MADDE 7-
(1) Bu Kanun hükümlerine göre DNA analizi yapmaya;
a) Adli Tıp Kurumu, Jandarma Genel Komutanlığı
Kriminal Daire Başkanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis
Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı,
b) Bankanın olumlu görüşü alınmak suretiyle
üniversiteler,
c) Bankanın olumlu görüşü ve Sağlık Bakanlığının
izniyle diğer gerçek ve tüzel kişilere ait olan laboratuvarlar,
Yetkilidir.
(2) Özel hukuk uyuşmazlıklarında gerekli görülen
DNA analizleri, birinci fıkrada sayılan yerlerde yapılabilir.
(3) Ulusal ve uluslararası standartlara uygun
olarak DNA analizi yapacak
laboratuvarlarda uyulması gereken esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.
Bilgi alma ve düzeltme hakkı
MADDE 8-
(1) DNA analizine tâbi tutulan kişi, analizi yapan kurumdan veya
laboratuvardan yapılan işlemin sonuçları hakkında bilgi almak, bunlara ilişkin
kayıtların düzeltilmesini veya güncelleştirilmesini istemek hakkına sahiptir. Bu
istem yazılı olarak yapılır.
(2) İlgili kurum veya laboratuvar, bu yoldaki
istemlere onbeş iş günü içinde cevap vermek zorundadır. Kurumun veya
laboratuvarın ilgili kişiye süresi içinde cevap vermemesi, cevabın olumsuz
olması veya yeterli olmaması hâllerinde ilgili onbeş gün içerisinde Başkanlığa
başvurabilir. Başkanlık istemi onbeş gün içerisinde sonuçlandırır ve onbeş gün
içinde kararını istemde bulunana ve gereği yapılmak üzere de ilgili kuruma
bildirir.
(3) Suç soruşturulması ve kovuşturulmasına ilişkin
hükümler saklıdır.
DNA profillerinden yararlanma yetkisi
MADDE 9-
(1) Banka bünyesinde kayıtlı olan DNA profillerinden ancak, bir soruşturma,
kovuşturma veya özel hukuk uyuşmazlığında gerçeğin ortaya çıkarılabilmesi veya
kimlik tespiti amacıyla yararlanılabilir.
Gönüllülüğe ilişkin esaslar ve aydınlatma
yükümlülüğü
MADDE 10-
(1) Gönüllü kişi; kendisinden örnek alınmadan
önce, bu örnekler üzerinde ne türlü işlemler yapılacağı, nerede ve ne şekilde
saklanıp kullanılacağı, kimlere aktarılabileceği konusunda aydınlatılır, hakları
anlatılır ve bu husus tutanakla tespit olunur.
(2) Gönüllünün yapılacak işlemin hukukî anlam ve
sonucunu algılayabilecek durumda olmaması hâlinde, kanunî temsilcisinin onayı
alınır. Kanunî temsilcisinin olmaması veya tespit edilememesi durumunda hâkim
kararı aranır.
(3) Gönüllü, kendisine ait profillerin
silinmesini isteyebileceği gibi, kendisinden elde edilen profillerin
kullanılmasından ve saklanmasından da her zaman vazgeçebilir.
(4) Gönüllünün, kendisine ait profillerin
silinmesi talebinin Bankaya bildirilmesinden itibaren en geç onbeş gün içinde bu
kişiye ait profiller silinerek kendisine bu konuda bildirim yapılır.
(5) Gönüllülerden elde edilen DNA profilleri
birinci fıkra uyarınca kendilerine bildirilen amaç dışında kullanılamaz ve başka
bir yere aktarılamaz.
(6) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve
usuller yönetmelikle düzenlenir.
Biyolojik örnekler ile DNA izolatlarının
saklanması ve yok edilmesi
MADDE 11-
(1) 5 inci madde hükümlerine göre alınan biyolojik
örnekler ile DNA izolatlarının saklanması ve yok edilmesinde aşağıdaki esaslar
uygulanır:
a) Ceza Muhakemesi Kanununda belirtilen esas ve
usuller çerçevesinde, şüpheli veya sanığın vücudundan alınan biyolojik
örneklerden elde edilen izolatlar ile buna ilişkin bilgilerden;
1) Ceza Muhakemesi Kanununun 80 inci maddesinin
ikinci fıkrasına giren kararların kesinleşmesi halinde izolatlar ve bunlardan
elde edilen bilgiler derhal yok edilir.
2) Ceza veya güvenlik tedbirine mahkumiyet ya da
düşme kararı verilmesi halinde izolatlar, hükmün kesinleşmesinden sonra derhal
yok edilir. Ancak, bu biyolojik örneklerden elde edilen bilgiler süresiz olarak
saklanır.
3) Bu bent hükmünün uygulanmasında Cumhuriyet
başsavcılıkları veya mahkemeler, karar ya da hükmün kesinleşmesini, DNA analizi
yapan laboratuvarlara, karar veya hükmün kesinleşmesi tarihinden itibaren bir ay
içerisinde bildirmekle yükümlüdür.
b) Bir suç sebebiyle olay yeri veya suçla
bağlantılı diğer yerlerdeki biyolojik örneklerden elde edilen izolatlar ile buna
ilişkin bilgilerden;
1) Biyolojik örneklerden elde edilen izolatlar ve
bunlardan elde edilen bilgiler, Ceza Muhakemesi Kanununun 80 inci maddesinin
ikinci fıkrası kapsamına girmesi halinde derhal yok edilir.
2) Ceza veya güvenlik tedbirine mahkumiyet ya da
düşme halinde, biyolojik örneklerden elde edilen izolatlar, kanunlarda öngörülen
cezanın alt sınırı beş yıla kadar olanlarda beş yıl; beş yıl ve daha fazla
olanlarda ise on yıl süreyle saklanır. Ancak, biyolojik örneklerden elde edilen
bilgiler süresiz olarak saklanır.
3) Bu bent hükmünün uygulanmasında Cumhuriyet
başsavcılıkları veya mahkemeler, karar ya da hükmün kesinleşmesini, DNA analizi
yapan laboratuvarlara, karar veya hükmün kesinleşmesi tarihinden itibaren bir ay
içerisinde bildirmekle yükümlüdür.
c) Görevleri sebebiyle hayati risk taşıyanların
biyolojik örnekleri, elde edilen izolatları ve buna ilişkin bilgilerden;
1) Elde edilen biyolojik örnekler ile bu
örneklerden elde edilen izolatlar laboratuvar sonucu alındıktan sonra derhal yok
edilir.
2) DNA analizi sonucunda elde edilen bilgiler
laboratuvarlarca ilgilinin veya ilgili kurumun istemi üzerine görevleri
süresince saklanır ve daha sonra derhal imha edilir. İstemin bulunmaması halinde
süresiz olarak saklanır.
ç) Gönüllülerin biyolojik örnekleri, elde edilen
izolatları ve buna ilişkin bilgilerinden;
1) Elde edilen biyolojik örnekler ile bu
örneklerden elde edilen izolatlar laboratuvar sonucu alındıktan sonra derhal yok
edilir.
2) DNA analizi sonucunda elde edilen bilgiler
laboratuvarlarca ilgilinin istemi üzerine derhal imha edilir, isteminin
bulunmaması halinde, süresiz olarak saklanır.
(2) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ilâ (c)
bentlerinde belirtilen esaslar uyarınca DNA analizi yapılmak üzere laboratuvara
gönderilen biyolojik örnekler, DNA analiz sonuçları ortaya çıktıktan sonra
ilgili mercie analiz sonuçlarının yorumunu içeren rapor ile birlikte gönderilir.
(3) Bu madde hükümlerine göre elde edilen
izolatlar, DNA analizinin yapıldığı laboratuvarlar tarafından teknik koşullara
ve usulüne uygun olarak saklanır.
DNA profillerinin yurtdışına aktarılması
MADDE 12-
(1) DNA profillerinin yurtdışına aktarılmasına
Banka tarafından karar verilir.
(2) DNA profilleri, ancak kişilik haklarının
korunması açısından profilin istendiği yabancı ülkede eşdeğer ve etkin
koruma bulunuyorsa yurtdışına aktarılabilir.
(3) Profilin istendiği ülkede eşdeğer ve
etkin bir koruma olmasa dahi;
a) İlgili kişinin açık rızasının bulunması ve
b) Bir hakkın tespiti, icrası veya korunması için
aktarımın gerekli veya kanun gereği zorunlu olması,
hâlinde DNA profilleri yurtdışına
aktarılabilir.
(4) Yabancı ülke makamlarının, eşdeğer ve uygun
bir korumayı yazılı olarak taahhüt etmesi hâlinde DNA profilleri, yurt dışına
aktarılabilir.
(5) Banka, yurtdışına veri transferinde;
a) Taraf olunan uluslararası anlaşmaları,
b) Veri talep eden ülkeyle Türkiye Cumhuriyeti
arasında veri aktarımına ilişkin fiilî karşılıklılık durumunu,
c) Her somut veri transferine ilişkin olarak bunun
amaç ve süresini,
ç) Verinin transfer edileceği ülke ve bu ülkede
uygulanan konuyla ilgili kanunları,
d) Koruma tedbirleri ve verinin transfer edileceği
ülke makamları tarafından yeterli önlemlerin alınıp alınmadığını,
değerlendirmek suretiyle karar verir.
(6) Suç soruşturması ve kovuşturmasına ilişkin
hükümler saklıdır.
(7) DNA profillerinin yurtdışına aktarılmasına
ilişkin esas ve usuller yönetmelikle gösterilir.
<!--pagebreak-->