T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No:1998/1970

Karar No:1999/1122

ÖZETİ : Ruhsatsız yapıya ilişkin yıkım işleminin tapu tescil belgesinden tesbit edilen davacı malikler adına tesis edil­mesinde hukuka aykırılık bulunmadığı hk.-DD.101

Temyiz İsteminde Bulunan : ... Belediye Başkanlığı

Vekili_______ ı Av. ...

Karşı Taraf  :....................................

Vekilleri   : Av....

İstemin Özeti : Ankara 3.İdare Mahkemesinin 11.12.1997 günlü, E:1997/488. K:1997/1397 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulma­sı istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bu­lunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmakta­dır.

Tetkik Hakimi Gonca Temızhan'ın Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden, da­vaya konu ruhsatsız yapı hakkında tesis edilen dava konusu işlemin imar para ce­zasına karşı sulh ceza mahkemesine karşı yapılan itiraza ilişkin dosyada yaptı­rılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda yer alan söz konusu yapının kiracı şirket tarafından yapıldığına ilişkin tespit esas alınmak suretiyle iptaline karar verildiği anlaşıldığından amlan rapor hükme esas alı­nabilecek nitelikte bulunmadığı ve davalı idarece tapu tescil belgesinde tesbit edilen davacı malikler adına yıkım işlemi tesis edildiğinden temyize konu mahke­me kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Savcı Tülin Özgenc'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen husus­lar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da-yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının' onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MÎLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik, hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava..................... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan ruhsatsız.

yapının yıkımına ilişkin 6.2,1997 günlü, 97/0561-15 sayılı işlemin iptali iste­
miyle açılmış; idare mahkemesince, davacıların paşdaşı oldukları taşınmazın üze­
rinde kurulu üç adet dükkan ve 1 adet meskenin davacılardan ......................................................................  ve ... ta­
rafından "... Otomotiv Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti'ne 25.10.1990 tarihinden itiba­
ren yedi yıl süreyle kiraya verildiği, yine aynı taşınmaz üzerinde bulunan ..."a
ait gecekondunun da 1.5.1996 tarihinden itibaren beş yıl süreyle aynı şirkete
kiralandığı, bu taşınmaz üzerinde ruhsatsız olarak çelik konstrüksiyon hangar
yapıldığı.inşaat durumunun blokaj yapılmış, orobeten vaziyette olduğunun dava­
cılar ve ... Holding A.ş.adına düzenlenen 5.11.1996 günlü tutanakla belirlendi­
ği, dava konusu encümen kararıyla davacılar adına yıkım işlemi tesis edildiği,
aynı encümen kararıyla verilen para cezasına karşı davacılar tarafından sulh ce­
za mahkemesince açılan davada yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda
düzenlenen raporda, söz konusu yapının davacılar tarafından değil kiracı şirket
tarafından yapıldığının belirtildiği, dava konusu yıkım kararının yapı sahibi
şirket adına tesisi gerekirken yapı sahibi olmayan davacılar adına alınmasının
hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş:
bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesinde, bu kanun hükümlerine göre ruh­sat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının tespiti halinde inşaat durumu­nun tespit edilerek mühürleneceği, mühürleme tarihinden itibaren ençok bir ay içinde yapı sahibinin yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak mühürün kaldın İmasını isteyebileceği, ruhsata aykırılığın giderilmediği veya ruhsat alınmadığı durumlarda ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan binanın be­lediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip belediye veya valilikçe yıktın lacaçjı öngörülmüştür.

Dosyanın incelenmesinden, davalı idarece ruhsatsız olarak yapıldığı tes-bit edilen yapının yukarıda yer alan madde hükmü uyarınca yıkım işleminin tapu tescil belgesinden tesbit edilen davacı malikler adına tesis edildiği anlaşıl­maktadır.

Bu durumda, idare mahkemesince davacılar adına tesis edilen yıkım işle­minin iptaline karar verilmesinde isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle Ankara 3.idare Mahkemesinin 11.6.1997 günlü. E:1997/ 488. K:1997/1397 sayılı kararının bozulmasına dosyanın adı geçen mahkemeye gön-

denilmesine 25.2.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C                                      '                 •   ■

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No:1999/1375

Karar No:2000/706

ÖZETİ ; İMAR planında genel kullanıma ayrılmış yerlerde yapılan gecekonduların 2981 sayılı yasa uyarınca korunamayacakları imar planında ayrıldı^ amaç doğrul­tusunda bulunduğu yerde korunamayacağın-dan başka bir yer gösterilmek ve enkaz bedel i ödenmek suret i yi e gecekondunun tahliye ve tasfiyesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı hk.-DD.104

Temyiz İsteminde Bulunan: ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili____ _ı Av....

Karşı Taraf  : ...

Vekili _____ :_ Av. ...

İstemin Özeti : İstanbul 2.İdare Mahkemesinin 30.11.1998 günlü. E:1998/ 574. K:1998/1099 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bo­zulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Şule Tataroğlu'nun Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Aynur Şahinok'un Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde Öne sürülen husus­lar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen' nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan karann bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava....... Sokakta bulunan davacıya ait gecekondunun tahliye ve tas­
fiyesine ilişkin 30.3.1998 günlü. 1296 sayılı işlem ile dayanağı 5.11.1997 gün­
lü. 6725 sayılı onay ve 6.11.1997 günlü, 3353 sayılı belediye encümeni kararının
iptali istemiyle açılmış; idare mahkemesince, davacıya ait gecekondunun 2981 sa­
yılı Yasa kapsamında olduğu ve hak sahipliğinin bulunduğu. ıslah imar planı,
parselasyon ve tapu tescil işlemleri sonuçlandırılmayan yörede 3194 sayılı Yasa­
ya göre yapılmış bir uygulama imar planının varlığının 2981 sayılı Yasa hüküm­
lerini bertaraf edemeyeceği, taşınmazın planda konut alanında kalması nedeniyle
2981 sayTİı Yasanın 13/b maddesinde öngörülen umumi hizmet'alanı dışında olduğu.,
işlemde hukuka uyanık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; bu ka­
rar davalı idarece temyiz edilmiştir.

2981 sayılı Kanunun 10/a maddesinde; bu kanun hükümlerine göre hazine, belediye il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği ar­sa veya araziler üzerinde,, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar. 12.madde hü­kümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edilir ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar ha­nesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verilir. Tapu tahsis bel­gesi ıslah 1mar planı veya kadastro planlan yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil eder. Ancak, ıslah imar planı veya kadastro planla­rı ile belirlenen alanlarda tapu tahsis belgesi yerine hak sahiplerine doğrudan tapuları verilebilir" hükmü. 13.maddesinin (b) bendinde ise; Hazine, belediye, il Özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde olan veya bu kanun uyarınca mülkiyetlerine geçen arsa veya araziler üzerinde. ıslah imar planlan ile meydana getirilen imar parselleri içinde hak sahiplerine, yapıları­nın işgal ettiği arazi de dikkate alınarak ıslah imar planında getirilen ölçüle­re uygun şekilde arsa veya hisse tahsis edilir. Gecekondusu muhafaza edilemeyen hak sahiplerine aynı bölgede veya diğer gecekondu ıslah veya önleme bölgesinde başka bir arsa veya hisse verilir" hükmü yer almaktadır.

2981 sayılı Yasanın 14.maddesi (a) bendinde öngörülen her Ölçekte imar planında başka maksatla tahsis edilmiş alanlardaki sınai kuruluşlara ait olmayan tehlikeli madde depolan ile imar planında tehlikeli madde depolan için ayrıl­mış yerlerde bu depolar dışındaki her türlü ruhsatsız yapıların, bu kanun hüküm­lerinden yararlanamayacakları hükmü karşısında imar planında yol, yeşil alan, park. okul alam gibi genel kullanımlara ayrılmış yerlerde yapılan gecekondula­rın bu kanun uyarınca korunmaları mümkün değildir.

Dosyanın incelenmesinden, taşınmazın 1/1000 ölçekli ... Revizyon İmar Planında kısmen yol, kısmen sağlık ocağı, kısmen H=18.50 metre yüksekliğinde 18. madde uygulaması yapılacak konut alanında, kısmen kapanan yol ile tevhidi halin­de H=serbest. TAKS=0.25 KAKS=2.Q7 ayrık nizam konut alanında kaldığı, belediyece imar durumuna göre değerlendirileceğinden, tasfiye edilecek gecekonduya karşılık ... Sosyal Konutlarından daire tahsis edilerek, gecekondunun enkazı için enkaz bedeli bloke edildiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, imar planında ayrıldığı amaç doğrultusunda bulunduğu yerde korunamayan gecekondunun tahliye ve tasfiyesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından mahkeme kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan ne-lenlerle İstanbul 2.İdare Mahkemesinin 30.11.1998 günlü. E:1998/574, K:1998/1099 sayılı kararın bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 9.2.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas     No:1998/5008

Karar   No:1999/5915

ÖZETİ : Islah imar planında varsa maddi bir hatanın düzeltilmesi veya plan sınır­larının genişletilmesi dışında değişiklik yapılamayacağı hk.-DD.103

Temyiz İsteminde Bulunan :   ... Belediye Başkanlığı

Vekili                : Av.  ...

Karşı Taraf     : Maliye Bakanlığı

İstemin Özeti : İstanbul 1.İdare Mahkemesinin 7.5.1998 günlü. E:1996/536, K:1998/399 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bu­lunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmakta­dır.

Tetkik Hakimi Şule Tataroğlu'nun Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Aynur Şahinok'un Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen husus­lar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava.................. 22 pafta, 526 parsel sayılı taşınmazın okul alanından park

alanına alınmasına ilişkin ıslah imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmış, idare mahkemesince: yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu dü­zenlenen rapor ile dosyadaki belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, plan ta­dilatının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olmadı­ğı, bu tadilat öncesi 1993 yılında yapılan tadilatında aynı şekilde taşınmaza kısmen konut alam fonksiyonu getirerek yeşil alan fonksiyonunu tümüyle ortadan kaldırdığı için şehircilik ve planlama esaslarına aykırı olduğu, taşınmazın ilk­öğretim ve park alam fonksiyonunu birlikte karşılayabilecek büyüklükte olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili  tarafından temyiz edilmiştir.

Islah imar planlarının amacı sağlıksız ve düzensiz yapılaşmayı mevcut du-

rum dikkate alınarak ıslah etmektir. Başka bir amaçla ıslah imar planı yapıla: maz. Islah imar planı sınırlarının genişletilmesi ya da onaniı ıslah imar pla-mnda yapılan maddi bir hatanın ortaya çıkması durumunda bu hatanın giderilmesi ne yönelik değişiklik yapılması dışında mevcut planların ıslah imar planı tadi­latı adı altında değişikliğe konu edilmesi mümkün olmayıp, bu planları gelişti­ren planların yürürlükte bulunan 3194 sayılı imar Kanunu ve 3030 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak yapılması gerekir.

Dava konusu 22 pafta. 526 sayılı parsele ilişkin olarak yapılan ıslah imar planı değişikliğinin maddi bir hatanın düzeltilmesi veya ıslah imar planı sınırlarının genişletilmesi amacıyla yapılmadığı anlaşıldığından ıslah imar pla­nında 2981 sayılı Yasa ve uygulana Yönetmeliğinin hükümlerine aykırı biçimde ya pılan değişiklikte hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Bu nedenle mahkemece dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda sonucu itibariyle isabetsizlik bulunmamıştır.

Temyize konu İstanbul 1.İdare Mahkemesinin 7.S.1998 günlü. E:1996/536. K;1998/399 sayılı karanmn yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 22.11.1999 gününde oybirliğiyle karar veril­di.

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No:1999/3019

Karar No:2000/1571

ÖZETİ : Uyuşmazlığa konu gecekondunun bu­lunduğu bölgede ıslah imar planı uyarınca parselasyon işlemlerinin tesis edilmesi sırasında 2981 sayılı Yasanın 9/c madde­sinde tanımlanan durumdaki gecekondular tespit edilmiş ve davalı idare gecekondu sahiplerine kendi payını dağıtmak sureti­yle sorunu çözmeyi amaçlamıştır. Bu ne­denle takdir hakkım kullanarak özel mül­kiyete konu paylar için kamulaştırma iş­lemi tesis etmeyi uygun görmemesinde hu­kuka aykırılık bulunmadığı hk.-DD.104

. Belediye Başkanlığı

Temyiz isteminde Bulunan

Vekili____ ı Av. ...

Karşı Taraf : ...

Vekilleri

İstemin Özeti: Ankara 9.İdare Mahkemesinin 10.12.1998 günlü. E:1998/1216. K;1998/1339 sayılı kararının, usul ve yasaya aykırı olduğu' öne sürülerek, bozul­ması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Aylin Bayram'in Düşüncesi : Temyiz isteminin feabulü' ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. . ■     ' ■

Savcı Serap Aksoylu'nun Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde-öne sürülen hu­suslar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uynıayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerek­tirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının
onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.                           ı

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava........... Mahallesinde, üzerinde, tapu tahsis belgesi verilen

davacıya ait gecekondunun da bulunduğu taşınmazın 2981'sayılı Yasanın 9/c madde­si uyarınca kamulaştırılması suretiyle tapu verilmesine ilişkin davacı isteminin reddi yolundaki 16.2.1994 günlü, 735 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış. idare mahkemesince, Danıştay Altıncı Dairesinin 19.2.1997 günlü. E:1996/1125. K:1997/833 sayılı bozma kararına uyularak, dosyanın incelenmesinden, davacıya ait gecekondunun özel mülkiyete konu arazi üzerinde olduğu ve diğer gecekondu­larla birlikte yerleşim alam yapı topluluğu niteliğini taşıdığı anlaşıldığından üzerinde bir yerleşme alam ya da yapı topluluğu niteliğinde gecekondular bulu­nan arsa ve arazilerin, ıslah imar planının uygulanmasının sağlanması için bele­diyece kamulaştırılarak gecekondu sahiplerinin 2981 sayılı Yasadan yararlandı­rılmasının amaçlandığı gerekçesiyle davacının gecekondusunun da bulunduğu alanın 2981 sayılı Yasanın 9/c maddesi uyarınca kamulaştırılması yolundaki başvurunun reddine ilişkin işlemde mevzuata uyarlık bulunmayarak işlemin iptaline karar ve­rilmiş, karar davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu yörede. 2981 sayılı Yasanın 10/c maddesi uyarınca parselasyon yapıldığı ve imar parselleri oluşturulduğu, üzerinde davacıya ait gecekondu bulunan 3429 ada, 8 parsel sayılı taşınmazın parselasyon işlemi sonucunda 36357 ada, 1,2,3.4 ve 36375 ada. 1.2.3.4 sayılı parsellere ayrıldığı, bu parsellerde özel mülkiyete konu 30 adet hisse bulundu­ğu, belediyenin ise 36365 ada. 2 parsel sayılı taşınmazın dışındaki diğer par­sellerde pay sahibi olduğu, bu yerde ada ve parsel sayılarında ortaya çıkan ka­rışıklık sonucunda davacının da aralarında bulunduğu 39 adet gecekondu malikine hatalı olarak tapu tahsis belgesi verildiğinin tespit edilmesi üzerine belediye­nin kendi hissesini ixı gecekonduların sahiplerine paylaştırmak suretiyle zeminde pay sahibi olmalarım amaçladığı anlaşılmaktadır.

2981 sayılı Yasanın 9/c maddesinde, öncelikle başkalarına ait arsa ve araziler üzerine inşa edilen gecekonduların sahipleri ile arsa veya arazi malik­lerinin kendi aralarında ani aşmaları,bunun yanında üzerinde bir yerleşme alam ya da yapı topluluğu niteliğinde gecekondular bulunan arsa veya arazilerin ilgi­li idarece lüzum görülmesi halinde kamulaştırılması yolu düzenlenmiştir. Bu mad­dede Öngörülen kamulaştırmanın amacı, 10.11.1985 tarihinden önce yapılmış ve imar affı yasalarından yararlanması mümkün olan gecekonduların korunmasıdır. Da­va konusu yörede ıslah imar planı uyarınca parselasyon işlemlerinin tesis edil­mesi sırasında bu durumdaki yapılar tespit edilmiş ve davalı idare gecekondu sa­hiplerine kendi payım dağıtmak suretiyle sorunu çözmeyi amaçlamış, tafedir hak­kını kullanarak özel mülkiyete konu paylar için kamulaştırma işlemi, tesis etmeyi uygun görmemiştir.

Bu durumda parselasyon işlemlerinin tesis edilmesinden sonra kendisine tapu verilmediğinden bahisle, bu yerde 2981 sayılı Yasanın 9/c maddesi uyarınca kamulaştırma yapılması yolundaki davacı isteminin reddedilmesinde mevzuata aykı­rılık, bulunmadığından aksi yöndeki mahkeme kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle' Ankara 9. İdare Mahkemesinin 10.12.1998 günlü. E:1998/1216. K:1998/1339 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahke­meye gönderilmesine 9.3.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No:1998/1310

Karar No:1999/1781

ÖZETİ : Her ne kadar bilirkişi raporunda imar durumunun imar planına uygun olduğu belirtilmek ise de. uyuşmazlık konusu parselin yer aldığı imar adasında iki farklı yapıl aşma nizamının öngörüldüğü, ancak bunların ayrılmasına ilişkin bir imar hattının belirlenmediği anlaşıldı­ğından bilirkişi raporunda yer alan çe­lişkili hususların da yeniden oluşturula­cak konusunda uzman 3 kişilik bir bilir­kişi kurulunca nitelendirilmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekeceği hk.-DD.101

Temyiz İsteminde Bulunanlar: 1- ...

2- ... Belediye Başkanlığı Vekili: Av....

Karşı Taraf  : 1- ... Belediye Başkanlığı Vekili: Av. ... 2- ...

İstemin Özeti : İstanbul 3.İdare Mahkemesinin 8.10.1997 günlü. E:1996/ 1118. K:1997/1213 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Davacının Savunmasının Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği sa-vunulmaktadır.

Davalı İdarenin Savunmasının Özeti : Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Gonca Temizhan'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Günay Erden'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen husus­lar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava...................... pafta, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazla ilgili

13.6.1996 günlü, 24201 sayılı imar durumu dayanağı olan ıslah imar planı ve imar durumunun değiştirilerek komşu emsal parsellerde olduğu gibi bitişik inşaat ni­zamlı imar durumu verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 19.7. 1996 günlü. 26332 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış; idare mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporla dosyanın birlikte değerlendirilmesinden, davaya konu taşınmazın ıslah imar pla­nında ticaret+hizmet alam içinde kaldığı, taşınmaza getirilen ticaret kullanı­mının bölgenin genel karakterini yansıttığı bölgedeki kullanımın niteliğini de­ğiştirmediği, dava konusu taşınmazın bir cephesinin Bağcılar ticaret merkezini üzerinde taşıyan anayola baktığı, yapı adasının tümünün ticaret ve hizmet alam olarak ayrıldığı, davacıya ait parsele verilen imar durumunun dava konusu plan­daki plan notuna uygun olduğu, bu bölgede zemin üstüne teşekkül etmiş konut ya­pıları bulunduğu, bu plana göre yapı nizamı almış bir yapı adasında yeni bir ya­pı düzeninin geliştirilmesi ve bitişik düzenin Öngörülmediği komşu parsellerdeki yapılaşmaları sağlıksız duruma getirebileceği, davaya konu parsele bitişik düzen teşekkül ettirilmesinin uygun olmadığı, dava konusu 1991 ıslah imar planı ile getirilmiş bulunan ve taşınmazın bulunduğu yeri kapsayan ticaret+hizmet kullanı­mının planlama ilkeleri bakımından uygun olduğu, ancak plana ilişkin plan notla­rında yer alan "Ticaret Uygulaması (T+H.T+K) yapılacak parsellerde yoldan çekme mesafeleri haricinde yan ve arka bahçe mesafelerinde bodrum ve zemin katların tamamında yapı yapılabilir. Ancak konut uygulaması yapılacak komşu parsellerden minimum 3 metre çekilecektir" ibaresinin planlama ilkesi olarak uygun görülmedi­ği, ticari bir alanda zemin katların tümünün ticarete ayrılmasının ve yan bahçe çekme mesafelerinin üst katlarda uygulanmasının daha doğru olduğu anlaşıldığın­dan, davaya konu taşınmaza ilişkin imar durumu ve davacının bitişik inşaat ni­zamlı imar durumu verilmesi isteminin reddi işleminde hukuka aykırılık olmadığı, imar planında daşehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırı-

lık bulunmadığı gerekçesiyle davanın bu kısmının reddine, davacının da parseli­nin bulunduğu yapı alanında ticaret ve hizmet alam öngörüldüğü halde davaya konu plan notunda öngörülen konut uygulaması yapılacak komşu, parsellerden 3 met­re çekileceğine ilişkin plan notunda planlama ilkelerine uyarlık bulunmadığı ge­rekçesiyle davanın plan notuna ilişkin kısmının iptaline karar verilmiş; bu ka­rar taraflarca temyiz edilmiştir.

Dava davacıya ait parselin ticaret+hizmet alanında kaldığı. (1-3) aynk inşaat nizamlı ön. yan ve arka bahçe mesafelerinin belirlenmesine ilişkin 13.6. 1996 günlü. 24201 sayılı imar durumu, dayanağı ıslah imar planı ve imar durumu­nun değiştirilerek komşu emsal parsellerde olduğu gibi bitişik inşaat nizamlı imar durumu verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 19.7.1996 günlü 26332 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır. Bilirkişi raporunda imar durumunun imar planına uygun olduğu belirtilmekte ise de. uyuşmazlık konusu par­selin imar planında (1-3 ve B-6) yapılaşma nizamıyla gösterilen ve (T+H.KH) kul­lanımına ayrılan imar adasında kaldığı, ancak imar adasında iki yapılaşma niza­mının ayrılmasına ilişkin bir imar hattının belirlenmediği, bu nedenle parselin hangi alanda kaldığı bu imar adası içinde konut türü yapılaşmanın bulunup bulun­madığı ve parsele (1-3 ya da B6) yapılaşma nizamının hangisinin uygulanacağının kesin olarak belirlenmesinden sonra bir karar verilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, mahkeme kararına esas alınan bilirkişi raporunda davaya konu taşınmazın bulunduğu yapı adasının tümünün ticaret ve hizmet alanı olarak ayrıl­dığı, dava konusu imar durumunun plandaki plan notuna uygun olduğu, bitişik dü­zen teşekkül ettirilmesinin uygun olmadığı, söz konusu yapı adasında konut yapı­larının bulunmaması gerektiği, yukarıda belirtilen plan notunun planda Öngörülen yapılaşma koşullarının gerçekleşmesini sağlamayacağının belirtilmiş, buna karşın sadece plan notunun şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uy­gun bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bilirkişi raporunda yer alan bu çelişkili hususlar giderilmesi için konusunda uzman 3 kişilik bir bilirkişi kuruluna be­lirtilen hususların yeniden incelettirilmesi suretiyle bir karar verilmesi ge­rekmektedir.

Açıklanan nedenlerle İstanbul 3.İdare Mahkemesinin 8.10.1997 günlü. E': 1996/1118. K:1997/1213 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahke­meye gönderilmesine 26.3.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

ÖZETİ : 775 sayılı Gecekondu kanununun 35. maddesine göre belediye ve mücavir alanlar dışında Bakanlar Kurulunca yal­nızca hazineye özel idarelere katma but celi dairelere ait arazı ve arsalarla devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden Bayındırlık ve Iskan Bakanlığınca lüzumlu görülenler hakkında //S sa­yılı Yasa hükümler inin uygulanmasına ka­rar verilebileceği, özel mülkiyete konu arsa ve arazîlerin yasa hükmüne göre uy­gulama âlânı kapsamına alınamayacağı hk.-DD.103

... Konut Yapı Kooperatifi

1- Başbakanlık

2- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

26.1.1996 günlü. 22535 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan

İstemin Özeti

1/25000 ölçekli ....... Çevre Düzeni Nazım imar Planında pafta numaralan ve sı­nırlan belirtilen alanlarda 775 sayılı Gecekondu Kanununun 35.maddesi uyarınca anılan kanun hükümlerinin uygulanmasına iliş.kin 20.12.1995 günlü. 95//730 sayılı Bakanlar Kurulu kararının ve 15.12.1995 günlü. 17106 sayılı Bayındırlık ve Isk.jn Bakanlığı işlemiyle 13.3.1998 gününde anılan bakanlığa yapılan başvurunun varı it verilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemin; Bakanlar Kurulunun 7/5 sayılı Va-sanın 35. maddesine göre özel mülkiyete konu taşınmazlar üzerinde yetkisinin bu­lunmadığı, bu nedenle hukuka aykırı işlem tesis edildiği ileri sürülerek t|>t(ılı istenilmektedir.

Başbakanlığın Savunmasının fbetı : /75 sav111 Yasanın l.b vı1 31 maddelf rine göre Bayındırlık ve Iskan Bakanlığının lüzum görülen bölgelerde çarpık y.i pil aşmanın önüne geçmek ve dar gelirli vatandaşları konut sahibi yapabilmek için gecekondu önleme bölgesi ilan etmeye yetkili olduğu, bölge ilan edilen yor şahıs arazisi ise satın alma veya kamulaştırma yolu ile elde edilebileceği, dava

su gecekondu önleme bölgesinde Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü'nün 554.000 m2 taşın­mazının yanında, davacı kooperatifin dışında başka şahıslara da ait taşınmazlar bulunduğu, dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu ve davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'mn Savunmasının Özeti : 775 sayılı Yasa­nın 1.5 ve 31 maddelerine göre Bayındırlık ve İskan Bakanlığının lüzum görülen bölgelerde çarpık yapılaşmanın önüne geçmek ve dar gelirli vatandaşları konut sahibi yapabilmek için gecekondu önleme bölgesi ilan etmeye yetkili olduğu, böl­ge ilan edilen yer şahıs arazisi ise satın alma veya kamulaştırma yolu ile elde edilebileceği, dava konusu gecekondu önleme bölgesinde Arsa Ofisi Genel Müdürlü-ğü'nün 554.000 m2 taşınmazının yanında, davacı kooperatifin dışında başka şahıs­lara da ait taşınmazlar bulunduğu, dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu ve davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Tetkik Hakimi Selçuk Topal'm Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden 775 sayılı Yasanın 35.maddesinde Bakanlar Kuruluna verilen yetki, belediye sınırlan ve mücavir alanlar dışında bulunmakla birlikte yalnızca hazineye, özel idarele­re, katma bütçeli dairelere ait arazi ve arsalarla devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca lüzumlu görülen ta­şınmazlar hakkında olduğu, anılan madde uyarınca alınan dava konusu Bakanlar Ku­rulu Kararıyla 775 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanmasına karar verilen bölge içinde davalı idarelerin savunmalarında da belirttiği üzere davacı kooperatif ve^ başkaca özel kişilere ait taşınmazlarda bulunduğu anlaşıldığından, bu nedenle hukuka aykırı olan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesinin uygun ola­cağı düşünülmektedir.

Savcı Tülin Özgene.'in Düşüncesi : Dava. 26.1.1996 günlü, 22535 sayılı Resuri Gazete'de yayımlanan 1/25000 ölçekli ... Çevre Düzeni Nazım İmar planında pafta numaraları ve sınırlan belirtilen alanlada 775 Sayılı Gecekondu Kanununun 35. maddesi uyarınca anılan Kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin 20.12.1995 günlü. 95/7730 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile 15.12.1995 günlü Bayındırlık ve İskan Bakanlığı işleminin bakanlığa yapılan 13.3.1998 günlü başvuruya yanıt ve­rilmemek suretiyle tesis edilen işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

775 sayılı Yasanın 5. maddesinde; "Lüzumu halinde, belediyeler gecekondu ıslah ve tasfiye sahaları içinde bulunan veya bu kanun hükümleri dairesinde ye­niden teşkil edilecek önleme bölgeleri içine rastlayan özel mülkiyetteki arazi ve arsaları ve bunlar içerisinde yapı veya sair herhangi bir tesis bulunduğu takdirde, bu yapı ve tesisleri, bu kanunda belirtilen amaçlarda kullanmak üzere. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 'mn izni ile sahipleriyle anlaşarak satın alabi­lirler veya kamulartırabilirler". 31. maddesinin 1. fıkrasında; "Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bu kanundaki hizmetlerde kullanılmak üzere özel mülkiyetteki arazi ve arsaları, bunlar içinde yapılan veya sair her hangi bir tesis bulunduğu takdirde bu yapı ve tesisleri sahipleri ile anlaşarak satın alabilir veya kamu-laştırabilir." hükmü yer almış 35. maddesinde de; "Belediye sınırlan ve mücavir sahalar dışında bulunmakla beraber, hazineye, özel idarelere, katma bütçeli dai­relere ait arazi ve arsalarla devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yer­lerden. Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca lüzumlu görülüp. Bakanlar Kurulunca kararlaştırılanları    hakkında   da bu kanun hükümlerinin uygulanacağı, hükme bağ-

Tanınıştır,

Yukarıda belirtilen yasa hükümlerinden anlaşılacağı üzere. Bayındırlık. ve İskan Bakanlığının özel mülkiyetteki araziler ile lüzum görüldüğü takdirde" 35 inci maddede belirtilen kurumların arazi ve'arsalar.üzerinde tasarruf hakkınn sahip olduğu açıktır.

Bu durumda, dava konusu bakanlar kurulu karârı ile 7"/s -.ayılı ,,i- ,'nn y, maddesi uyarinfca bu kanun hükümlerinin uygulanmasına karar verilen yerde, -ib-madde hükmünde belirtilen arsa ve araziler dışındaki davacıya ait ve diğer ozt?t mülkiyete konu taşınmazlar üzerinde 31. maddeye göre Bayındırlık, vu Iskan Bakan-1 iği'riirr sahipleriyle anlaşarak sakınalma veya kamulaştırma' yapabıime yetkisi bulunduğundan dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık görülmemiştir.

•Açıklanan nedenlerle, yasal dayanağı bulunmayan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ1 ADİNA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra ışın gereği görüşüldü:

Dava 26.1.1996 günlü, 22535 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1/25000 61 çekli ....... Çevre Düzeni Nazım İmâr Planında pafta numaraları ve sınırlan be­lirtilen alanlarda 775 sayılı Gecekondu Kanununun 35.maddesi uyarınca anılan kâ­nun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin 20.12.1995 gürılu. 95/?730 sayılı Bakanlar Kumlu kararının ve 15.12.1.995 günlü. 17106 sayılı Bayındırlık ye Iskan Bakanlt ğı ışleiriyle 13.3.1998 gününde anılan bakanlığa yapı Un başvurunun yamt.veril memek suretiyle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle a-çı İraktır.

775 sayılı Yasanın "belediye sınırlan ve mücavir sahalar dışında uygula­ma" başlıklı 35.maddesinde: "Belediye sınırları ve mücavir sahalar- dışında bu lunmakla beraber, hazineye, özel idarelere, katma bütçeli dairelere ait arazı ve arsalarla devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden. Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca lüzumlu görülüp. Bakanlar kurulunca kararlaştırılanları hak­kında da bu kanun hükümleri uygulanır." hükmü yer almaktadır.

8u kanun hükmünden anlaşılacağı üzere, belediye ve mücavir alanlar dışın­da Bakanlar Kurulunca yalnızca hazineye. Özel idarelere, katma bütçeli dairelere ait arazi ve arsalarla devletin hüküm ye tasarrufu altında bulunan- yerlerden Ba­yındırlık ve İskan Bakanlığınca lüzumlu görülenler hakkında 775 sayılı Yasa hü­kümlerinin uygulanmasına karar verilebilecektir.

Uyuşmazlık konusu olayda. $|ya konusu edilen Bakanlar Kurulu karârı ile 775, _sayıTı Yasanın amlan maddesinde sayılan arsa ve araziler dışında özel mül­kiyete konu arsa ve arazilerin de yasa hükmü ile tanınan ye

imar hukukcusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2007-06-05 (3694 okuma)