Bu kısımda imar hukuku ile ilggili karar örneklerine yer verilmiştir. İmar Hukukçusu

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No:1998/6414

Karar No:2000/106

ÖZETİ : Parselasyon işlemi sonucunda ta­şınmazlar arasında oluşan değer farkının iptal nedeni olabileceği, bu durumun taz­minat hukuku kapsamında olmadığı hk.-DD.104

Temyiz İsteminde Bulunan : ...

Vekili______ ı Av. ...

Karşı Taraf __ ı ... Belediye Başkanlığı

Vekili_____ Lı Av. ...

- İstemin Özeti : Kayseri İdare Mahkemesinin 5.5.1998 günlü, E:1997/62, K:1998/331 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti:5avunnıa verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Nejdet Bayram'in Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Habibe Ünal'ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirti­len nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nite­likte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar 'veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları .dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava. 3194 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca yapılan parselasyon işlemi sonrasında davacıya tahsis edilen parsel ile eski parseli arasındaki değer far­kından kaynaklandığı ileri sürülen 129.750.000,lira zararın tazmini istemiyle açılamış: idare mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile ek rapor ve dosyanın birlikte değerlendirilmesinden,

parselasyon işleminin mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından davalı idareye atle-dilebilecek bir hizmet kusurunun bulunduğundan sözedılemeyeceği. bu neden>e ta­şınmazlar arasında değer farkından dolayı davalı idarenin tazminat ödemekle yü­kümlü tutulamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; bu karar dava­cı tarafından temyiz edilmiştir.

3194 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca imar planı bulunan alanlarda plan hükümlerine uygun olarak imar parselleri oluşturmak amacıyla parselasyon işlem­leri yapılmaktadır. Anılan madde uyarınca yapılan parselasyon işleminde kişile­rin düzenlemeye giren parselleri ile düzenleme sonrası tahsis edilen parselleri arasında değer farkı bulunması durumunda, parselasyon işlemlerininyasa ve yö­netmeliklere aykırılığı öne sürülerek iptalinin istenilmesi' gerekmektedir. Söz konusu değer farkı bir iptal nedenidir ve tazminat hukuku kapsamında değildir.8u nedenle davanın bu gerekçeyle reddine karar veriîmesi gerekirken, hizmet kusuru bulunmadığı gerekçesiyle reddine karar verilmesinde sonucu itibariyle isabetsiz­lik görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle Kayseri İdare Mahkemesinin 5.5.1998 günlü.E:1997/62. K:1998/331 sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 17.1.2000 gününde oybirliğiyle ı.arsr verildi.

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas      No:1998/2000

Karar   No:1999/4906

ÖZETİ : 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca tesis edilmiş parselasyon işle­minin bu madde ve ilgili yönetmelik esas­ları içinde incelenmesi zorunluyken 2981 sayılı yasaya göre değerlendirme yapıla­rak karar verilmesinde isabet bulunmadığı hk.-DD.103

Temyiz İsteminde Bulunan:  ... Belediye Başkanlığı

Vekili_______ L Av.   ...

Karşı Taraf        :   ...

Vekili_______ ı Av.  ...

İstemin Özeti : İstanbul 6.İdare Mahkemesinin 21.11.1997 günlü. E:1995/ 1382. K:1997/1516 sayılı kararın usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bo­zulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti  : Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Ömer KÖroğlu'nun Düşüncesi : Uyuşmazlık konusu parselasyon işlemi konusunda uzman kişilerden oluşan yeni bir bilirkişi kuruluna inceletti­rilerek ulaşılacak sonuca göre yeniden karar verilmesi gerektiğinden temyize ko­nu mahkeme kararımmn bozulmasının uygun alacağı düşünülmektedir.

Savcı Habibe Ünal'ın Düşüncesi : Davacının hissedarı olduğu ... ili. ... ilçesi. ... Man. ... pafta. ... ada. ... ve ... parsel sayılı taşınmazların 3194 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca düzenlemeye tabi tutulmasına ilişkin işlemin. yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ve ek rapora dayanılarak iptali yolunda idare mahkemesince verilen kararın bozulması istenil -mektedi r.

Dava konusu imar uygulamasının 3194 sayılı Yasamn 18.maddesine göre ya­pılmış olması nedeniyle anılan Yasa kuralı ve uygulama yönetmeliği esasları içinde değerlendirilmesi gerekirken bilirkişi raporunda 3194 sayılı Yasanın 18. maddesine göre yapılan uygulama 2981 sayılı Yasa esas alınarak irdelenmiştir.

Düzenleme alanındaki hisseli mülkiyetten oluşan parsellerin özel parse­lasyon paftasındaki parselleri resmi ifrazlı olmadığı için bunların 3194 sayılı Yasamn 18.maddesi uyarınca yapılan uygulamada resmi parsel gibi değerlendiril­mesi olanağı  bulunmamaktadır.

Uyuşmazlık konusu bölgeye ilişkin olarak düzenlenen uygulama imar planın­da en küçük parsel büyüklüğü 500 m2 olarak belirlenmiş olup. bu plan dava konusu edilmemiştir. Söz konusu imar planı uyarınca yapılan dava konusu imar uygulama­sında da Özel parselasyonda Ölçüleri küçük tutulmuş parsel sahiplerinin hissele­ri birleştirilerek imar planında öngörülen parsel büyüklüklerinin sağlandığı an­laşılmaktadır.

Uygulama   alanında gelişigüzel biçimde 5-6 katlı yapılmış kaçak yapıların

imar planı ile Öngörülen minumum 500 m2. parsel alam. TAKS % 15 H:6.50 m. .yapı­laşma koşuluna uymamaları nedeniyle korunmaları veya kat mülkiyetine göre işlem tesis edilmesinin mümkün olmadığı açıktır. 3194 sayılı Yasanın 18.maddesinde de. üzerinde bina bulunan, hisseli, parsellerde ■ şuyul anmam n sadece zemine ait olup. şuyuun giderilmesinde bina bedelinin ayrıca dikkate alınacağı kurala bağlanmış­tır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle yapılan işlemler imar plânına ve imar mev­zuatına uygun olup. dava konusu işlemin davacı açısından iptalini gerektiren bir neden bulunmadığından temyize konu idare mahkemesi kararının bozulmasının uygun ota-cağı düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği düşünüldü:

Dava........... Mahallesi. Eski ... pafta. ... adada davacının hisse­
darı olduğu 1 ve 12 sayılı parsellerin 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca
parselasyona tabi tutulmasına ilişkin 26.11.1993 günlü. 910 sayılı belediye en­
cümeni kararının iptali istemiyle açılmış: idare mahkemesince. Danıştay Altıncı
Dairesinin 9.3.1995 günlü. E:1994/4666. K:1995/943 sayılı bozma kararına uyula
rak, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor.ve
ek raporla dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte1 değerlendirilmesinden,
parselasyon işleminin dayanağı 2.12 1991 tarihli I/lÜsJO ölçekli uygulama imar
planına uygun olduğu, imar planında en küçük parsel büyüklüğünün 500 m2 olarak
belirlendiği, özel parselasyon da ise parsel ölçeklerinin-küçük öldügu, özel
parselasyon planındaki parsellerin plan notuna uyum sağlamak amacıyla birleşti­
rildiği ve imar planında öngörülen büyüklüklerin elde edilmesine karşın hisseli
parsellerin sorun olarak ortaya çıktığı, bu bölgede ıslan imar planı verine imar
planının yapıldığı, imar mevzuatının sorunları çözmede bir bütün olarak ele
alınması gerektiği, uyuşmazlıkla ilgili incelemede 2931 sayılı Yasa ve İlgili.
Yönetmeliğin de göz önünde bulundurularak değerlendirme yapTİ.dıfı,, parşelasy.o.i/i.'l a
hisseli dağıtım yapıldığı, ancak, parsel büyüklüklerinin 500 m2'nin çok üzerinde
oluşturulduğu, oysa parsel büyüklüklerinin davacıya ait hisse, mevcut yapılaşma
ve plan notunun birlikte değerlendirilerek oluşturulması gerektiği, parselasyon­
da fiili duruma uyulup uyulmadığının ve dağıtımın şeklinin tam olarak belirlene­
mediği, düzenleme ortaklık payı oranının hesabında farklı bir yöntemin izlendi­
ği, hisseli olarak tahsis yapılması zorunluluğu olduğunda. 2981 sayılı Yasanın
10/c" maddesine uygun alarak uygulama yapılması gerektiği halde bu hususa uyulma-
dığT. plana göre imar parsellerinin en az 500 m? alana sahip olması gerekirken
çok daha büyük parsellerin oluşturulması sonucu özel parselasyonla uyumlu bir
■şekilde arsa tahsis edilmesinin engellendiği, uygulama alanında muhafaza e&ı-lera
binaların imar planında ve parselasyon planında yer alması üzerinde yapı bulunan
parsellere sadece yapı sahiplerinin h'isselendinlmesi ya da kat Mülkiyeti Kanu-
nu'na göre işlem yapılması gerektiği halde, bu hususlara da uyulmadığı, parsn-
lasyon işleminde imar mevzuatına uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar
verilmiş: bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.

3194 sayılı Yasanın 18.maddesinin 1.fıkrasında, imar hududu içinde bulu­nan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin

muvafakati aranmaksızın birbirleri ile. yol fazlaları ile. kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esasla­rına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya be­lediyelerin yetkili olduğu kurala bağlanmıştır.

İmar Kanununun 18.maddesi uyarınca yapılacak Arazı ve Arsa Düzenlemesi 11e.İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10/a maddesinde, düzenleme ile oluşacak imar parsellerinin mümkün mertebe aynı yerdeki veya yakınındaki eski parsellere tahsisinin sağlanacağı kuralı, aynı madde (b) bendinde de plan ve mevzuata göre korunması mümkün olan yapıların tam ve hissesiz bir imar parseline intibak et­tirilmesinin sağlanacağı kuralı yer almaktadır.

Anılan yasa ve yönetmelik hükümlerinin değerlendirilmesinden parseTasyon işlemiyle amaçlananın imar planı, plan raporu ve imar yönetmeliği hükümlerine göre imar adasının tüm biçim ve boyutu, yapı düzeni, inşaat yaklaşma sının ve bahçe mesafeleri, yapı yüksekliği ve derinliği, yerleşme yoğunluğu, taban alanı ve kat alanı katsayısı, arazinin kullanma şekli, mülk sınırları, mevcut yapıla­rın durumu göz önüne alınmak suretiyle sorunsuz ve üzerinde yapı yapmaya elve­rişli imar parseli oluşturmak olduğu açıktır.

Dosyanın incelenmesinden, dava konusu parselasyonun 3194 sayılı Yasa uya­rınca hazırlanarak onaylanmış ve minimum 500 m2 parsel alam, TAKS:*15 H=6.50 metre yapılaşma koşulu getiren uygulama imar planına dayalı olarak ve aynı Yasa­nın 18.madde5İ uyarınca tesis edildiği, bu madde ve ilgili yönetmeliğin uygulama esaslar içinde inceleme ve değerlendirme yapılması zorunluyken, keşif ve bilir­kişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda ise işlemin 2981 sayılı Yasaya göre incelendiği  anlaşılmaktadır.

Düzenleme alanındaki hisseli mülkiyetten oluşan parsellerin özel parse­lasyon paftasındaki parsellerin 3194 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca yapılan uygulamada resmi parsel gibi değerlendirilmesi olanaklı olmadığından, bu parsel yapısının temel alınarak parselasyon işleminin dayanağım oluşturan ve dava ko­nusu yapılmayan imar planındaki asgari parsel ölçütleriyle karşılaştırılarak sağlıklı hukuki bir değerlendirmenin yapılamayacağı. ayrıca parselasyon kapsa­mındaki alanda dağınık şekilde ve ruhsatsız olarak inşa edilen yapıların, imar planında öngörül en yapı1 aşma koşul una uymamaları nedeni yi e korunamayacakları açıktır.

Buna göre. yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek 3194 sayılı Yasa­nın 18.maddesi uyarınca tesis edilen uyuşmazlık konusu parselasyon işleminin imar mevzuatına uygun olup olmadığı, konusunda uzman kişilerden oluşan yeni bir bilirkişi kuruluna incelettirilerek ve davalı idare tarafından anılan bölgenin sit alanı ilan edilmiş olduğu yolundaki iddiası araştırılarak ulaşılacak sonuca göre uyuşmazlık hakkında yeniden karar verilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle İstanbul 6.İdare Mahkemesinin 21.11.1997 günlü. E:1995/1382. K:1997/1516 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahke­meye gönderilmesine 19.10.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.   '

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas      No:1998/6273

Karar   No:1999/6359

ÖZETİ : 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi ile 2981 sayılı Yasanın 10. maddesi uya­rınca belediyelerin kapanan yollar nede­niyle kendi adlarına parseller oluşturma­sının mümkün almadığı, belediyenin kendi adına ne şekilde parsel oluşturduğu husu­sunun araştırılarak yeniden karar veril nesi gerektiği, öte yandan taşınmazların satışının önlenmesi için taptı kayıtlarına tedbir konulması isteminin adli yargı ye­rince karara bağlanması gerektiği Hk.-dd.103

Temyiz İsteminde Bulunan  :   ...

Vekili_______ ı Av.   ...

Karşı Taraf   : ... Belediye Başkanlığı

Vekili______ : Av. ...

İstemin Özeti : Kayseri İdare Mahkemesinin 5.5.1998 günlü. E:1997/?64. K:1998/353 sayılı kararının usul ve yasaya ayk?n olduğu Öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti:  Savunma verilmeiriştir.

Tetkik Hakimi Sedef Potat'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile sah-keme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı    Tülin   Özgenç'in    Düşüncesi   :   ...   ili.   ...   ilçesi   ... Mahallesinde

davacının maliki olduğu ... ada ....................  ve ...    parsel    sayılı    taşınmazıarıda

kapsayacak şekilde 3194 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca yapılan imar uygula­ması işleminin iptali istemiyle açılan dava sonucunda, idare mahkemesince dava­nın reddi yolunda verilen kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmekte­dir.

Parselasyon işlemi sırasında imar planı ile öngörülmüş olan park. oto­park, yeşil saha ve umumi hizmet alanlarının sağlanması için. düzenlemeye giren kadastro parsellerinin % 35'ine karar kısmının düzenleme ortaklık payı olarak bedelsiz alınabileceği yasa gereğidir. Ancak parselasyon sonucu belediyenin ken­di adına parsel oluşturması ve şahıs arazilerinden daha fazla düzenleme ortaklık payı  alması mümkün değildir.

Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından belediyenin düzenleme ortak­lık payı olarak alınan yerlerden kendi adına hisse oluşturduğu ve bu hisselerin satış işlemlerini gerçekleştirmek için izale-ı şüyu davası açtığı iddia edildi­ğinden ve bilirkişi raporunda da bu hususlara değinilmediğinden. mahkemece par­selasyon sonucu belediye adına ne suretle hisse oluşturulduğunun ve bu hissele­rin satışının söz konusu olup olmadığnnının. satılmışsa neden satıldığının araş­tırılarak bunun sonucuna göre yeniden karar verilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile temyize konu mahkeae kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava...... İlçesi, ... Mahallesi. ... ada............. parsel sayı­
lı taşınmazları da kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uya­
rınca yapılan parselasyon işlemine ilişkin 9.3.1995 günlü. 302 sayılı belediye
encümeni kararının iptali ile taşınmazların satışının engellenmesi için tapu
kayıtlan üzerine tedbir konulması istemiyle açılmış, idare mahkemesince, mahal­
linde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dos­
yadaki bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinden, parselasyon işlemine tabi
tutulan taşınmazlardan yasal oranda düzenleme ortaklık payı alındığı, daha önce
ifraza tabi tutulan taşınmazlardan yapılan terkinin dikkate alındığı, kadastral
parsellerin olduğu yerde oluşturulan imar parsellerinden tahsis yapıldığı, dava­
cının mevzuat uyarınca korunması gereken yapısının bulunmadığı anlaşıldığından,
dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davamn reddine
karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. maddesinin 2.fıkrasında."Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bun­ların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla neydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. An­cak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık paylan, düzenlemeye tabi tutu­lan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde otuzbeşini ge-çemez"6.fıkrasında, "bu fıkra hükümlerine göre. herhangi bir parselden bir defa­dan fazla düzenleme ortaklık payı alınamaz. Ancak.bu hüküm o parselde imar planı ile yeniden bir düzenleme yapılmasına mani teşkil etmez" hükmü yer almış, İmar Kanunu'nun 18. maddesi uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Düzenleme Ortaklık Payı Oranına Ait Esaslar" baş-İTğım taşıyan 11. maddesinin 2.fıkrasında da "Evvelce yapılan düzenlemeler do­layısıyla düzenleme ortaklık payı veya bu maksatla başka isimlerde bir pay alın­mış olan arazi veya arsalar bu ortaklık payı hesabına katılmaz" ifadesine yer verilmiş bulunmaktadır.

Yukarıda belirtilen yasa ve ilgili yönetmelik hükümlerinin değerlendiril­mesinden, daha önce yapılan düzenleme sırasında meydana gelen değer artışları karşılığında düzenleme ortaklık payı veya başka bir isim altında pay alınmış ar­sa veya arazilerden, yeniden yapılan parselasyon işlenri nedeniyle ikinci defa düzenleme ortaklık payı alınamayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.

Parselasyon işlemi sırasında imar planı ile öngörülmüş olan park, oto­park, yeşil saha ve umumi hizmet alanlarının sağlanması için, düzenlemeye giren kadastro parsellerinin % 35'i oranındaki kısmının düzenleme ortaklık payı olarak bedelsiz alınması mümkündür. Ancak, kamu alanlarına ayrılan yerler toplamından kapanan kadastral yollar gibi alanların miktarı düşüldükten sonra kalan miktarın parselasyona giren parsel maliklerinden eşit oranda alınması gerekir. 3194 sayı­lı Yasanın 18. maddesi ile 2981 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca belediyele­rin kapanan yollar nedeniyle kendi adına parseller oluşturması ve böylece parse-

lasyona tabi tutulan taşımazlardan daha fazla düzenleme ortaklık payı alması nüakün değildir.

Dosyanın incelemesinden, dava konusu parselasyon lalesinden daha önce uyuşmazlık konusu taşınmazı da kapsayan alanda parselasyon işlemi yapılıp yapıl­madığı, belediyenin parselasyon işlemi sonucu kendi adına ne şekilde hisse tah­sis ettiği anlaşılmamaktadır.

Bu durumda. 1985 tarihinde uyuşmazlık konusu taşınmazı da kapsayan alana ilişkin olarak yapılan işlemin parselasyon mu. ifraz işlemi mi olduğu, eğer par­selasyon işlemi ise daha sonra imar planı değişikliği yapılıp yapılmadığı, dava­lı belediyenin kendi adına ne şekilde parsel oluşturduğu hususlarının araştırı­larak yeniden karar verilmesi gerekmektedir.

Davacının tapu kayıtlarına tedbir konulmasına ilişkin istemine gelince.

1068 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 101. maddesinde; hakimin iki taraftan birinin istemiyle davanın açılmasından önce veya sonra (bu maddede sayılan) dört hal ve şekillerde ihtiyatı tedbirler ittihazına karar verebilece­ği, bu maddenin 1. bendinde de. menkulve gayrimenkul malların aynı münazaalı ise bunun taciz veya yediadle tevdiine karar verebileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu durumda taşınmazların satışının önlenmesi için tapu kayıtlarına tedbir konulması isteminin adli yargı yerince karara bağlanması gerektiğinden tapu ka­yıtlarına tedbir konulmasına ilişkin iste» açısından davanın bu kısmının 2577 sayılı Yasanın 15/1-a bendi uyarınca görev yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle Kayseri İdare Mahkemesinin 5.5-1998 günlü. E:1997/ 764. K:1998/353 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gön­derilmesine 9.12.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C

DANİŞTAY

Altıncı Daire

Esas      No:1998/1233

Karar   No:1999/1112

.ÖZETİ : 3194 sayılı Yasanın 18. maddesine göre yapılan parselasyon işleminde hisse­lerin ferdileştirilmesinin mümkün olmama­sına karşın 2981 sayılı yasanın Ek -1 mad­de koşullarının dava konusu olayda mevcut almadığı halde hisselerin ferdileştirilmesi amacıyla 2981 sayılı Yasanın Ek-1 maddesinin uygulanmamasının mevzuata ay­kırı olduğu hk.-DD.101

Temyiz İsteminde Bulunanlar :   ...

Karşı Taraf___ j_ ... Belediye Başkanlığı

-İstemin Özeti : Adana 2.idare Mahkemesinin 8.10.199/ günlü. E;1996/783. K:1997/1315 sayılı karârının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulma­sı   istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Sedef Polat'ın Düşüncesi : Dava konusu parselasyon işlemi 3194 sayılı Yasanın 18 ve 2981 sayılı Yasanın Ek-1 maddeleri uyarınca yapıldı­ğından 2981 sayılı Yasanın Ek-1 maddesinde belirtildiği üzere davacıya ait par­selin Özel parselasyona dayalı olarak veya hisse karşılığı alman yerlerden olup

olmadığının, bir başka ifade ile 2981 sayılı Yasanın Ek-1 maddesinin uygulana­bilme koşullarının mevcut olup olmadığının araştırılması gerektiğinden mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Sevim Göle'nin Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen husus­lar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava,  davacıların da hissedar olduğu ____    ... Mahallesi,   ...    pafta.    ...

parsel sayılı taşınmazıda kapsayan parselasyon işlemine ilişkin 29.3.1996 günlü, 394 sayılı belediye encümeni kararı ile bu karara dayanılarak tesis edilen ifraz işleminin iptali istemiyle açılmış; idare mahkemesince, mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden. 1768 sayılı parselde ...'in 1/4. ..." in 1/8. ...'nın 1/8. ...'in 4/8 oranında hissedar olduğu, dava konusu işlemlerle 1768 ile 1769 sayılı parsellerin 4059.4060.4061.4062.4063,4064 sayılı parsellere ayrıldığı, doğuda yer alan 288 sayılı parselin de 4960,4955,4936 sayılı parsel­lere ayrıldığı, parselasyon sınırının 3194 sayılı Yasanın 18.maddesinin uygulan­masına dair yönetmeliğin 5.maddesi uyarınca parsel sınırı olduğu, dava konusu işlemle oluşan parsellerin parselasyon işlemi Öncesindeki parsel sınırlan içe­risinde kaldığı, düzenleme ortaklık payının yasal sınırlar içerisinde alındığı anlaşıldığından, dava konusu işlemlerde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçe­siyle davanın reddine karar verilmiş: karar davacılardan ... ile ... tarafından temyiz edilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18.maddesinin 1.fıkrasında "İmar hududu için­de bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahip­lerinin muvafakati aranmaksızın birbirleri ile, yol fazlaları ile. kamu kurum­larına veya belediyeye ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırma­ya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır, "hükmü yer almış, 2981 sayılı Yasanın 3290 sayılı Yasa ile deği'şik Ek-1 maddesinde" İmar planı olan yerlerde 9.5.1985 tarih ve 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18.maddesi gereğince arsa ve arazi düzenlemelerinde binalı veya binasız arsa ve arazilere bu kanundan Önce özel parselasyona dayalı veya hisse karşılığı alman yerler dikkate alınarak müstakil,    hisseli parselleri veya üzerinde yapılacak binaların daire miktarları

göz önünde bulundurularak kat müHıvetı •jsası-n^' göre- şrşa paylarını sahipler: adlarına re'sen tescil ettirmeye valilik veya belediyeler yetkilidir.".kuralına yer verilmiş. 2981 sayılı Yasanın lO/c'maddesinde de"Imar~mevzuatına aykırı bina yapılmış, hisseli arsa ve araziler ■veya ö?.el parselasyona 'dayalı arazilerde, imar 'adası veya parseli olabilecek büyüklükteki al.atyîâpda. hınal ı wyd bırıası/ arsa ve arazileri birbirleriyle, yol fazlalar ı y! j ve-ya devl»*Lf mi Humüh v>"' tasar­rufu altındaki yerlerle birleştirmeye bunları yeniden ada ve parsellere ayırma­ya, yapıları yeniden doğan imar ada veya parseli'içinde kalanları yapı sahiple­rine, yapı olmayanları .diğer niş^e sahiplerine müstakil veya hisseli veya kşt mülkiyeti esaslarına göre vermeye, bunlar adına tescil ettirmeye ve' tescil-ışlfi­mi dışında kalanların hisselerini 2942 sayılı kamulaştırma Kahumt'na göre tespit edilecek bedeli peşin ödenmek *.■■■■■ . . ■ ■--■ %-.hı;-ı !-■>>-■ i !ovm i <■■,-■ kınum ipıırek rysıs edilerek, tapu sicilinden terkin ettirmeye belediye ve valilikler resen-yetk il i ■ dir.. Belediye ve valiliklerin ta-İebı halinde bu yetkiler kadastro müdürlüklerin­ce de kullanıl ir."hükmü kurala1 bağlanmıştır.

Yukarıda açı-k"lan.3n- yasa maddeleri birlikte değerlendirildiğinde 2981 sa­yılı Yasanın 3290. sayılı Yasa ile değişik Ek-1 maddesinin 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca yapılacak parselasyon işlemlerim tamamlayıcı1 nitelikte uy­gulama yapılmasına olanak sağladığı .bu■-matteferçjn amaç in m âİ94 .sayılı Yasa uya­rınca yapılan ■ parselasyon işlemlerinin uygulanmasında problemlere neden olan özel parselasyona dayalı olarak veya hisse karşjhğı satın alman yerlere bir çözüm getirmek olduğu. 2981 sayılı.Yasanın Ek-1. maddesirttit 3;1*9-1 vıyılı Yasanın 18.maddesinden farklı olarak özel par-şe 1 acyona.dayalı, satın alınan yerlerin müs­takil tahsis edilmesi olanağım sağladığı, anılan maddenin uygulanabilmesi için düzenlemenin ıslah imar planına dayanmasının gerekmediği.sonucuna varılmaktadır.

Mahkemece mahallinde yaptırılan key .■■ hı I ^'kı^ı u>ce.leinesî son;uE-u dü­zenlenen raporun incelenmesinden. 3194 sayılı Yasanın 18,maddesine göre yapılan parselasyon işleminde hisselerin ferdılestirilmesinin mümkün olmamasına karşın, 2981 sayılı Yasanın Ek-1 .madde koşullarının dava konusu :ö.la"y4t. ffl&tfçMt olmadığı halde hisselerin ferdileştirilmesi amacıyla 2981 sayrj vVasarun Ek.- i maddesinin uyuşmazlık konusu olayda uygulandığı anlaşılmaktadır-.

Bu durumda, davanın reddi yolundaki mahkeme kararında isabet bulunmamak­tadır.

Açıklanan nedenlerle Adana 2. İdare Mahkemesinin R.lfl 1997 nunlıı. E:1996/ 783. K:1997/1315 sayılı kararının bozulmasına dosyanın adı geçen mahkemeye gön­derilmesine 24.2.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire ■

Esas      No:1998/795

Karar    No:1999/1545

ÖZETİ-  Parselasyon işlemleri sırasında düzenleme ortaklık payı olarak alınan alanlardan oluşturulması gereken karakol alanından yer tahsis edilemeyeceği hk.-DD.101

Temyiz İsteminde Bulunan :   ... Belediye Başkanlığı

Vekili________ ı Av.   ...

Karşı Taraf       :   ... Defterdarlığı

İstemin Özeti : Samsun İdare Mahkemesinin 26.12.1997 günlü. E:1997/590. K:1997/1725 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulma­sı  istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Leyla Kodakoglu' nun Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Aynur Şahinok'un Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen husus­lar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen karann da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan   nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının

onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MÎLLETİ ADİNA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Duruşma yapılmasına gerek görülmedi.

Dava. ... Köyü. ... pafta. ... parsel sayılı hazineye ait taşınmaza iliş­kin olarak 2981 sayılı Yasanın 107c maddesi uyarınca yapılan parselasyon işlemi­nin iptali istemiyle açılmış: idare mahkemesince, mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun dosyada bulunan bilgi ve belge­lerle birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu 2104 m2 lik taşınmazdan #35 oranında düzenleme ortaklık payı alındıktan sonra. 1277.67 m2 lik kısmının karakol alanından. 90m2 lik kısmının ise imar parselinden tahsis edildiği anla­şıldığından. 3194 sayılı Ysaanın 18. maddesi uyarınca düzenleme ortaklık payı olarak alınan alanlardan oluşturulması gereken karakol alanından yer tahsis edilmesine ilişkin işlemde mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edil­miştir.

Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki temyi­ze konu Samsun İdare Mahkemesinin 26.12.1997 günlü. E:1997/590. K:1997/1725 sa­yılı kararında. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının onanmasına dosyanın adı geçen mah­kemeye gönderilmesine 17.3.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

imar hukukçusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2007-06-04 (3901 okuma)