Bu bölümde Danıştayın imar ile ilgili kararları bulunmaktadır.

T.C.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas No : 2002/6559

Karar No ; 2003/1328

Özeti : İlgili belediyesince imar planlarının başka kurum, kuruluş ve kişilere hazırlattırılabileceği; ancak, planın onaylama yetkisinin ilgili belediye meclisine ait olduğu; 1/1000 ölçekli plan davasında başka kişi tarafından nazım imar planına karşı açılan davada bozma kararından sonra verilecek karar dikkate alınarak karar verilmesi gerektiği; parselasyon işle­minin iptalinde bozma nedenlerinin bulunmadığı hk.-DKD.2

Kararın Düzeltmesini İsteyen   : ...

Karşı Taraf        : ... Belediye Başkanlığı

Vekili                   : Av. ..., Av. ..., Av. ...

Davalı Yanında Müdahil: ... Konut Yapı Kooperatifi

Vekili                     : Av. ...

İstemin Özeti : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 24.12.2001 günlü, K:2001/6459 sayılı kararın; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istemidir.

Davalı İdarenin Savunmasının Özeti : Karar düzeltme İsteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Müdahilin Savunmasının Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Selçuk Topal'in Düşüncesi: Dava konusu edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planının dayanağı olan nazım imar planının davacı tarafından

iptalinin istenildiği davada, Adana 1. İdare Mahkemesinin 13.10.1999 günlü, E:1999/666, K. 1999/1019 sayılı kararıyla, aynı nazım imar planının iptalinin istenidiği başka bir davacı tarafından açılan davada Adana 2. İdare Mahkemesinin 16.9.1999 günlü, E: 1999/8, K: 1999/894 sayılı kararıyla iptal edildiğinden davanın konusunun kalmadığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği; bu davanın konusu olan parselasyon işleminin iptali yolundaki başka davalara ilişkin mahkeme kararlarının da onandığı ve karar düzeltme istemlerinin de reddedildiği anlaşıldığından, karar düzeltme istemi kabul edilerek düzeltilmesi istenilen Danıştay 6. Daire kararının kaldırılması suretiyle temyize konu idare mahkemesi kararının parselasyon işleminin iptaline yönelik bölümünün onanması; büyükşehir belediyesince hazırlanan uygulama imar planının ilçe belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girmesinde herhangi bir yetki devri sözkonusu olmadığından idare mahkemesi kararının plan hazırlama yetkisinin devrine ilişkin kısmının reddine yönelik bölümünün bu gerekçeyle onanması; idare mahkemesi kararının 1/1000 ölçekli uygulama imar planına yönelik bölümünün ise, nazım imar planının iptali yolundaki Adana 2.İdare Mahkemesinin 16.9.1999 günlü, E:1999/8, K:1999/894 sayılı kararı Danıştay 6. Dairesinin 30.1.2001 günlü, E:1999/7083, K:2001/602 sayılı kararıyla bozulduğundan bu hususta verilecek karar gözönünde bulundurularak karar verilmek üzere bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Sedat Larlar'ın Düşüncesi : Karar düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından İstemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MÎLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

2577 sayılı Yasanın 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden, Dairemizin 24.12.2001 günlü, E:1999/5265, K:2001/6459 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi.

Dava, ..., ..., ... Köyü, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda 1/1000 ölçekli uygulama imar planı hazırlama yetkisinin ... Büyükşehir Belediyesine devrine ilişkin 29.7.1996 günlü, 199 sayılı belediye meclisi karan ve uygulama imar planının kabulüne ilişkin 23.1.1996 günlü, 286 sayılı belediye meclisi kararı ile 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca tesis edilen parselasyon işlemine yapılan itirazın zımnen reddine yönelik İşlemin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi İncelemesi sonucunda düzenlenen raporun ve dosyanın birlikte değerlendirilmesinden, 1/1000 Ölçekli uygulama imar planında yeşil alan kullanımı yönünden şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uyarlık bulunmadığı, parselasyon işleminin eşitlik ilkesine uygun olmadığı anlaşıldığından, imar planı ve parselasyon işleminin iptaline, davanın 1/1000 Ölçekli uygulama imar planı hazırlama yetkisinin büyükşehir belediyesine devrine ilişkin kısmına gelince, 3030 sayılı Yasanın Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 29. maddesine göre bu yetkinin büyükşehir belediyesine devredilebileceğinin öngörüldüğü, bu nedenle, plan hazırlama yetkisinin devrine ilişkin işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın bu kısmının reddine karar verilmiş; karar taraflarca temyiz edilmiştir.

Temyize konu idare mahkemesi kararının parselasyon, işleminin iptaline yönelik kısmında 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.

3030 sayılı Yasanın "Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görevleri" başlıklı 6. maddesinin (A) fıkrasında, büyükşehir belediyelerine ait görevler sayılmış, (b) bendinde "Büyükşehir nazım imar planlarını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak, ilçe belediyelerinin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları tatbikat imar planlarını onaylamak ve  uygulanmasını  denetlemek"  görevi  belirtilmiş;  (B)  fıkrasında  ilçe  belediyelerine ait

görevler belirlenmiş ve (A) fıkrası dışında kalan ve yürürlükteki mevzuatla belediyelere verilen bütün görevlerin ilçe belediyelerince yürütüleceği hükme bağlanmıştır.

Sözü edilen Yasanın "İhtilafların Çözümü" başlıklı 24. maddesinde, ilçe belediyelerinin kendi aralarında veya büyükşehir belediyesi ile aralarında ihtilaf çıkması veya ilçe belediyeleri arasında farklı uygulamalar bulunması halinde, bu ihtilaf ve farklı uygulamaları ortadan kaldırmak amacıyla, büyükşehir belediye meclisinin yönlendirici ve düzenleyici tedbirleri almaya yetkili olduğu, büyükşehir belediye meclisi toplantı halinde değilse, bu yetkinin büyükşehir belediye encümenince kullanılacağı, bu konuda büyükşehir belediye meclisi veya büyükşehir belediye encümenince alınan kararların ilgili belediye veya belediyelerce derhal uygulanacağı hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer alan yasa hükümleri ile büyükşehir belediyelerinin yetkileri ayrıntılı olarak düzenlenmiş ve bu hükümler dışında imar iie ilgili konularda düzenleme ve uygulama yapma yetkisi verilmemiştir.

3194 sayılı İmar Kanununun 8/b maddesinde: "İmar planlan nazım İmar planı ve uygulama imar planından meydana gelir. Mevcut ise, bölge planı ve çevre düzeni planı kararlarına uygunluğu sağlanarak belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onanarak yürürlüğe girer." kuralı getirilmiştir.

Yasa hükmünden, imar planlarının bizzat ilgili belediyesince yapılabileceği gibi başka kurum, kuruluş ve kişilere de mevzuattaki esaslara uygun biçimde yaptırılabileceği; ancak, planı onaylama yetkisinin kesinlikle ilgili belediye meclisine ait olduğu anlaşılmaktadır.

Buna göre 1/1000 ölçekli uygulama imar planının büyükşehir belediyesine hazırlatıldıktan sonra yetkili ilçe belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girmesinde bir yetki devri söz konusu olmadığından, İdare Mahkemesi kararının plan hazırlama yetkisinin devrine ilişkin kısmının reddine yönelik bölümünde sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.

Davanın 1/1000 ölçekli imar planına ilişkin kısmına gelince;

1/1000 ölçekli uygulama imar planının üst Ölçekli planlara uygun olarak hazırlanması zorunludur.

Dosyanın incelenmesinden; bilirkişi raporunda dava konusu alana ait nazım imar planının 1/1000 ölçekli uygulama imar planının küçültülmüş şekli olduğu yönünde görüş belirtilmek suretiyle, alt ölçekli dava konusu planın üst ölçekli planla uyumlu olduğu zımnen kabul edilmiş, davalı idare ve müdahilce de bu husus ileri sürülmüştür.

Dava konusu edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planının dayanağı olan nazım İmar planının davacı tarafından iptalinin istenildiği davada, Adana 1. İdare Mahkemesinin 13.10.1999 günlü, E:1999/666, K:1999/1019 sayılı kararıyla, aynı nazım imar planının iptali istemiyle başka bir davacı tarafından açılan davada Adana 2. İdare Mahkemesinin 16.9.1999 günlü, E;1999/8, K:1999/894 sayılı kararıyla iptal edildiğinden davanın konusunun kalmadığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği; nazım imar planının iptali yolundaki Adana 2. İdare Mahkemesinin 16.9.1999 günlü, E:1999/8, K:1999/894 sayılı kararının ise Danıştay Altıncı Dairesinin 30.1.2001 günlü, E:1999/7083, K:2001/602 sayılı kararıyla bozulduğu dikkate alındığında, idare mahkemesince nazım imar planına ilişkin uyuşmazlık hakkında Adana 2. İdare Mahkemesince karar verildikten sonra bu davanın konusu olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı hakkında bir karar verilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Adana 1. İdare Mahkemesinin 13.10.1999 günlü, E:1999/665, K: 1999/1020 sayılı kararının davanın reddine ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, parselasyon işleminin İptaline ilişkin kısmının onanmasına, 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptaline yönelik bölümünün bozulmasına, 10.120.000.- lira karar düzeltme harcı ile 4.240.000.- lira temyiz karar harcının ve fazla yatırılan 3.160.000.- lira harcın istemde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 5.2.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas      No:1999/161

Karar    No:1999/6523

ÖZETİ : Usulde pareLelİlk ilkesi uyarınca Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onayla­nan 1/5000 Ölçekli planın ancak anılan bakanlık tarafından değiştirilebileceği hK.-DD.103

Temyiz isteminde Bulunan :   ... Defterdarlığı

Karşı Taraf       :   ...  Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili                  : Av....

Davalı  İdare Yanında Davaya Katılan :   ...   İnş.Taah.İth.îhr.Şti.
■ Vekili_____ _j_ Av.   ...

İstemin Özeti : Ankara 6. İdare Kahkemesinin 27.10.1998 günlü. E:1997/ 846. K:1998/984 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bo­zulması istenilmektedir.

Tetkik Hakimi E.Eme! Çelik'in Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü ile mah­keme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı    Aynur Şahinok'un Düşüncesi:   ...   İlçesi   ..,  Devlet Yolu Güneyi   ---

.................  ve ... sayılı parsellerin konut-ticaret, sosyal tesisler-resmi ku­
rum, kentsel park ve rekreasyon alanı olarak düzenlenmesine ilişkin 1/5000 öl­
çekli Nazım imar planı değişikliğini onaylayan ... Büyükşehir Belediye meclisi
kararının iptali istemiyle açılan davayı reddeden Ankara 6. İdare Mahkemesinin
27.10.1998 günlü E:97/846: K:98/984 sayılı karan davacı tarafından temyiz
edilmiştir.

Temyiz dosyasının incelenmesinden: 28.2.1982 günlü 1/50.000 ölçekli planın ve 1.12.1988 günlü 1/5000 ölçekli nazım imar planının Bayındırlık ve İs­kan Bakanlığınca hazırlanarak onaylandığı., dava konusu 15.5.1997 günlü 1/5000 ölçekli nazım- imar planı değişikliğinin ... Büyükşehir Belediye Meclisi kararıy­la onaylandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda usulde paralellik ilkesi gereğince bakanlık tarafından onaylanan nazım imar planının ancak bakanlık tarafından de­ğiştirilebileceğinden ...  Büyükşehir Belediye Meclisi karan ile onaylanan nazım

inar planı değişikliğinde hukuka uyarlık bulunmanafctadır.

Açıklanan nedenle temyiz isteminin kabulüyle davanın reddine ilişkin ida­re mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünül»ektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava. hazineye ait ... İlçesi,  ... Devlet Yolu   Güneyi,    ...    Köyü.........................

....................  ve ... sayılı parsellerin konut, ticaret, sosyal tesisler, resmi

kurum, kentsel park ve rekreasyon alam olarak belirlenmesine ilişkin 19.9.1997 günlü, 242 sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli Nazıra İmar Planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmış, idare mahkemesince: mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değeri endin lisesinden, uyuşmazlık konusu plan değişikliğinin 1/25000 ölçekli 2025 ... Metropoliten Alan Planına şehirci­lik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olduğu, bütünlük ta­şıdığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı idare tarafından temyiz edilmiştir.

Usulde paralellik ilkesi gereğince idari işlemlerin ancak tesis eden ma­kam tarafından ve tesis edildikleri usulle kaldırılması, geri alınması ya da de­ğiştirilmesi mümkündür.

Uyuşmazlık konusu olayda 28.2.198? günlü 1/50.000 ölçekli planın ve 1.12. 1988 günlü 1/5000 ölçekli nazım imar plammn Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca hazırlanarak onaylandığı, iptali istenilen 15.5.1997 günlü 1/5000 ölçekli nazım imar plam değişikliğinin ise ... Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla onaylan­dığı anlaşıldığından, yukarıda amlan usulde paralellik ilkesi gereğince bakan­lık tarafından onaylanan nazım imar plam ancak bakanlık tarafından değiştirile­bileceğinden ... Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan nazım imar plam değişikliğinin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.

Bu durumda, dava konusu işlemin iptali gerektiğinden aksi yöndeki mahkeme kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, temyize konu Ankara 6.İdare Mahkemesinin 27.10.1998 günlü, E:1997/846. K:1998/984 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 14.12.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas      No;1998/1282

Karar   No:1999/950

ÖZETİ : 2634 sayılı Yasanın 7. maddesine göre turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planı yapmak veya yaptırmak yetkisi Turizm Bakanlığında, bu planı onama yetkisi de Bayındırlık ve İskan Bakanlığında olduğundan, ... Büyükşehir Belediyesince yapılan ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanan nazım imar planında hukuka uyarlık bulunmadığı hk.-DD.101

istemin Özeti : ,.. Turizm Merkezi sınırlan içinde kalan ... alanına ait 31.1.199? günlü, 81 sayılı ... Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla kabul edilen ve 22.10.1997 gününde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından değişti­rilerek onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının, turizm alan ve merkezle­rinde nazım imar planı yapma ve yaptırma yetkisinin Turizm Bakanlığında olduğu. ... Büyüksehir Belediyesinin yetkisinin bulunmadığı. Bayındırlık ve Iskan Bdkan-lığı'mn planı değiştirerek onama yetkisinin olmadığı, öne sürülerek iptali is­tenilmektedir.

1-Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'mn Savunmasının Özetj Teklif nazım imar planının Turizm Bakanlığı "mn uygun görüşü alınarak 2634 sayılı Yasanın 7. maddesi uyarınca onaylandığı, planın planlama ilkeleri ¥S .fjzım teknikleri doğ­rultusunda hazırlandığı, şehircilik ilkelerine ..uygun bulunduğu, öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

2-İstanbul Büyüksehir Belediye Başkanlığı'mn Savunmasının Özeti: 2634 sayılı Yasanın 7.maddesi hükmü uyarınca, teklif planın Bayındırlık ve İskan Ba-kanlığı'nca tadilen onandığı, planın kamu yararına, şehircilik ve planlama ilke­lerine uygun olduğu öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Tetkik Hakimi Selçuk Topal'm Düşüncesi : 2634 sayılı Yasanın /.maddesi hükmü ile turizm alan ve merkezlerinde narım imar plam yapmak veya yaptırmak yetkisi Turizm Bakanl ığı'na. bu plam onama yetkisi ele Bayındırlık ve İskan Ba­kanlığı 'na verilmiş olduğundan, olay tarihinde turizm merkezi sınırları içinde kaldığı tartışmasız olan uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin olarak ... Büyükse­hir Belediyesince yapılan ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanan nazım imar planının hukuka aykırı olması nedeniyle iptaline karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Savcı Aynur Şahtnok'un Düşüncesi : Dava: ... Turizm Merkezi sınırları içinde kalan ... alanına ait 31.1.1997 günlü ... Büyüksehir Belediye meclisi ka­rarıyla kabul edilen ve 22.10.1997 gününde davalı bakanlıkça değiştirilerek onaylanan 1/5000 Ölçekli nazım imar planının iptali istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı Yasanın 8. ve 4. maddeleri ile 2634 sayılı Yasanın 7. madde­sinin birlikte incelenmesinden, turizm alan ve merkezlerinde Nazım imar planı yapmak ve yaptırmak yetkisinin Turizm Bakanlığına, anılan plam onaylama yetki­sinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ait olduğu anlaşıldığından ... turizm merkezi sınırları içerisinde kaldığı tartışmasız olan ... alanıyla ilgili ... Büyükşehır Belediyesinin Nazım imar planı yapmak veya değiştirmek yetkisi bulun­mamaktadır.

Turizm Alanlarında ve Turizm Merkezlerinde İmar Planlarının Hazırlanması ve Onaylanmasına ilişkin Yönetmeliğin 5/a maddesinde turizm alan ve merkezlerin­de nazım imar planlarının Turizm Bakanlığı'mn görüşü alınarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca onaylanacağı hükmü yer almakta ise de. 2634 sayılı Yasanın 7. maddesinin 1. fıkrasının Özel bir düzenleme getiren hükmü karşısında turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planı yapma ve yaptırma konusunda Turizm Ba-

kanlığı dışında yetkili olabilecek başka bir merciin kabulü mümkün olmadığından söz konusu yönetmeliğin 5/a maddesinin Yasanın 7'nci maddesi hükmüne dolayısıyla dava konusu işlemin de sözü edilen yasa kuralına aykırı olduğu açıktır. Bu ne­denle yönetmelik hükmü uyarınca Turizm Bakanlığının görüşünün alınmış olması sö­zü edilen yasa kuralına aykırı olarak tesis edilen işlemi yasallaştıramaz. Diğer yandan yasa gereği nazım imar planı yapma ve yaptırma yetkisine sahip olan Tu­rizm.Bakanlığının ayrıca görüşünün alınması da söz konusu olamaz.

Bu nedenle yetkisi bulunmadan büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilip Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca tadilen onaylanan 1/5000 ölçekli hazım imar planının yetki yönünden iptali gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince önceden belirlenen 16.2.1999 gü­nünde davacı vekili Av. ...'in, davalı Bayındırlık ve İskan Bakanlığını temsilen Hukuk Müşaviri ...'in ve davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığım temsilen Av. ...'in geldiği görülmekle Savcı Aynur Şahinok'un katılmasıyla duruşma yapıl­dı. Aynı gün yapılan duruşma müzakeresinde tetkik hakiminin açıklamaları dinlen­dikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava. ... Turizm Merkezi sınırları içinde kalan ... alanı için 31.1.1997 günlü. 81 sayılı ... Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla kabul edilen ve 22.10.1997 günlü Bayındırlık ve İskan Bakanlığı işlemi ile onaylanan 1/5000 öl­çekli nazım imar planının iptali istemiyle açılmıştır.

2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 7.maddesinde, turizm bölgelerinde ve turizm merkezlerinde Turizm Bakanlığı"nca yapılan veya yaptırılan ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'na sunulan planların 6 ay içinde onaylanacağı, bakanlığın tu­rizm alanlarında ve turizm merkezlerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onay­lı nazım imar planlarına uygun olarak, turizm amaçlı imar uygulama planlarını tadil etmeye ve onaylamaya yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.

Yukarıda anılan yasanın 7.maddesinin 1.fıkrasından anlaşılacağı üzere; turizm bölge ve merkezlerinde, bölgenin genel kullanış biçimlerini, başlıca böl­ge tiplerini, gelecekteki nüfus yoğunluklarım, çeşitli yerleşme alanlarının ge­lişme ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve sorunlarının çözümü gibi hususları gösterecek ve uygulama imar planlarına esas olacak nitelikteki nazım imar planlarını yapma veya yaptırma yetkisi, bu bölgelerin özelliği ve önemi gereği, bu alanlarda yasa ile belirtilen amaçların gerçekleştirilebilme­sini sağlayabilecek olan Turizm Bakanlığı'na verilmiştir. Turizm Bakanlığı'nca yapılan veya yaptırılan bu planlar da Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca onay­lanacaktır.

Turizm Alanlarında ve Turizm Merkezlerinde İmar Planlarının Hazırlanması ve Onaylanmasına İlişkin Yönetmeliğin 5/a maddesinde, turizm alan ve merkezle­rinde nazım imar planlarının Turizm Bakanlığı'nın görüşü alınarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca onaylanacağı hükmü yer-almakta ise de: 2634 sayılı Yasanın 7.maddesinin   1.fıkrasının   özel    bir   düzenleme getiren hükmü karşısında turizm

alan ve1 merkezlerinde nazım imar planı yapma ve yaptırma konusunda Turizm Bakan­lığı dışında yetkili olabilecek başka bir merciin kabulü mümkün olmadığından, söz konusu yönetmeliğin 5/a maddesinin yasanın 7'nci maddesi hükmüne dolayısıyla dava konusu işlemin de sözü edilen yasa kuralına aykırı olduğu açıktır. Bu ne­denle yönetmelik hükmü uyarınca Turizm Bakanlığının görüşünün alınmış olması sö­zü edilen Yasa kuralına aykırı olarak tesis edilen işlemi yasa.llaştıramaz. Diğer yandan yasa gereği nazım imar planı yapma ve yaptırma yetkisine sahip olan Tu­rizm Bakanlığının ayrıca görüşünün alınması da söz konusu olamaz.

Bu durumda, turizm merkezi sınırlan içinde kaldığı tartışmasız olan ta­şınmaz ile ilgili nazım imar planını yapmak veya değiştirmek konusunda ... Bu yükşehir Belediye Başkanl ığı "mn yetkisi bulunmadığından, bu Belediyece hazır­lanan planın Bayındırlık ve İskan Bakanlığı nca onanmasının 2634 sayılı Yasanın 7.maddesine aykırı olması nedeniyle dava konusu 1/5000 Ölçekli nazım imar pla­nında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin iptaline 16.2.1999 gününde oy­birliğiyle karar verildi.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No.1998/4628

Karar No:1999/4900

ÖZETİ : Özünde kamu yararı bulunduğundan duraksama bulunmayan eğitim ve öğretim amacına ayrılmış bir taşınmazın üniversi­te vakfı yararına akaryakıt satış ve ser­vis istasyonu alam olarak belirlenmesin­de planlama esasları ve kamu yararına uyarlık bulunduğundan sözedi1emeyeceği hk.-DD.103Temyiz İsteminde Bulunan : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili______ ı Av. ...

Karşı Taraf  : ... Üniversitesi Vakfı Başkanlığı

Vekili______ ı Av. :,.

İstemin Özeti : Ankara 1.İdare Mahkemesinin 13.5.1998 günlü. E:1997/693. K:1998/421 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bu­lunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmakta­dır.

Tetkik Hakimi Ömer Köroğlu'nun Düşüncesi : Uyuşmazlık konusu taşınna2irt akaryakıt satış ve servis istasyonu olarak ayrılmasında kamu yararına uyarlık bulunmadığından bu planın iptaline ilişkin dava konusu işlemde şehircilik ilke­leri planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunnadığı gerekçesiyle ten-yize konu mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Savcı Turan Karakaya'mn Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hu­suslar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.Maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerek­tirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz işteşinin reddiyle idare wbfc«esi kararına* onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADIMA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklasalar! dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava,...................... ... ada. ... parsel sayılı taşınmazın 3000 »2 lik bölü­
münün 1/5000 ölçekli Mevzi Nazım İmar Planında akaryakıt satış ve servis istas­
yonu olarak ayrılmasına ilişkin 14.2.1997 günlü. 60 sayılı büyükşehir belediye
meclisi kararının yapılan itirazlar üzerine geri alınmasını ve bu yerin akarya­
kıt ve servis istasyonu yeri olmaktan çıkarılmasını öneren İmar. Emlak ve İs­
timlak Komisyonu Raporunun onaylanması yolundaki 15.5.1997 günlü. 239 sayılı
büyükşehir belediye meclisi kararının iptali istemiyle açılmış; idare mahkeme­
since, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor­
la dosyada yeralan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden kent içi
ve ticaret alanlarının bir versiyonu olan akaryakıt servis istasyonları için her
zaman bir konut dışı kentsel çalışma alanının aranmayacağı, davalı idarenin il­
gili birimince bu yere trafik geçiş yolu izin belgesi verilmesinde sakınca gö­
rülmediği. Karayolu Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik
uyarınca Karayolları Bölge Müdürlüğünden de uygun görüşün alınması gerektiği.
söz konusu yerin hemzemin kavşak olmadığı ve refüj bölünmesinin bulunmadığı, bu
nedenle trafik düzeninin bozulmasının mümkün görünmediği, iptal edilen imar pla­
nıyla yakınlığı ifade edilen söz konusu kavşağın kavşak konumundan çıkarıldığı.
iki yolun transitliğinin sağlandığı, inşaat yoğunluğunun artmasının söz konusu
olmadığı, üniversite kampus alam içinde spor okulunun tüm pratik ve uygulama
alanını kapsayan bir spor kompleksinin tamamlanma aşamasında olduğu, iptal edi­
len   imar planının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun

1997 günlü. 1/5000 ölçekli nazın imar planına, askı süresi içinde itiraz edildi­ği, akaryakıt satış ve servis istasyonunun kavşağa çok yakın olması nedeniyle trafik düzenini bozacağı, yoğunluğun artacağı, bu yoğunlukta bir âdâda akaryakıt istasyonu yeri ayrılmasının sakıncalı olacağı gerekçesiyle yapılan itirazların kabul edilmesine ilişkin imar. emlak ve istimlak komisyonu raporunun düzenlene­rek ve büyükşehir belediye meclisine sunulduğu, belediye meclisinin davd konusu 15.5.1997 günlü. 239 sayılı kararıyla komisyon raporunun kabul edilerek 14.2. 1997 günlü nazıra imar planının iptal edildiği anlaşılmaktadır.

İmar planında öğrenci kültür ve dinlenme merkezi olarak ayrılan ve ... Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencileri tarafından uygulama­lı dersler için kullanılan ancak üniversiteye gelir sağlamak aaacıyla üzerinde akaryakıt istasyonu yapılması Önerilen parselin kavşağa çok yakın olması nede niyle trafik düzenini bozacağı, bu parselde yeni yapılacak binalarla yoğunluğun 2 kât artacağı, bu yoğunlukta bir adada akaryakıt istasyonu yapılmasının sakın­calı olacağının bütün imar komisyonu raporlarında vurgulandığı, bunun yanısan karayolları genel müdürluğunun ilgili biriminden de uygun görüşünün alınmadığı görülmektedir.

İmar planlarında çok büyük bir zorunluluk olmadıkça değişiklik yapılmana-sı planlama ilkelerinden biridir. Ancak yapılması zorunlu alan değişikliklerde genel olarak imar planı uygulamasında ortaya çıkacak olan sorunların çözücü ni­telikte olması gerekir. Ancak bu bağlamda ar±z- kul tanışlarının bıçısınde. bu yüklüğünde, konusunda, yoğunluğunda ya da ulaşım sisteminde kini değişiklikler yapılabilir.

öte yandan: inwr planlarında değişiklik yapılabilmesinin teael koşulları arasında kamu yararının da yer aldığı tartışmasızdır.

özünde kamu yaran bulunduğunda duraksama bulunmayan eğitim ve öğretim amacına ayrılmış bir taşınmazın, üniversite vakti yararına akaryakıt satış ve servis istasyonu alam olarak belirlenmesinde planlama esasları ve kaou yararına uyarlık bulunduğundan sözedilemez.

İdarenin hatalı işlemini geri alarak anılan parselin akaryakıt satış ve servis istasyonu yeri olarak belirlenmesine ilişkin imar planım iptal etmesi yolundaki dava konusu kararında şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırılık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle Ankara 1.İdare Mahkemesinin 13.5.1998 günlü. El1997/ 693. K:1998/42l sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gön­derilmesine 19.10.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

                                                                                       -

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No:1998/1445

Karar No:1999/1586

ÖZETİ : Uyuşmazlık konusu yerde yapılan parselasyon sonucu oluşan ve hazinenin ipotek alacaklısı olarak gösterildiği ta­şınmazlar üzerindeki gecekondulara kayıt Halikı hazinece tapu tahsis belgesi ve­rilmemiş ve taşınmazların belediyeye dev­ri yapılmamış olmasına rağmen belediyece doğrudan gecekondu sahiplerine tapuları verilerek hazine yerine belediyenin ipo­tek alacaklısı konumuna getirilmesi ve böylece hazinenin hak sahibi niteliğini kaybetmesi sonucunu yaratan işlemin huku­ka aykırı olduğu hk.-DD.101

Temyiz İsteminde Bulunan : Maliye Bakanlığı

Karşı Taraf  : ... Belediye Başkanlığı

Veki 1 i_________ ı Av. ...

İstemin Özeti : Ankara 4. İdare Mahkemesinin 13.11.1997 günlü, E:1997/ 481, K:1997/1293 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bo­zulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bu­lunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmakta­dır.

Tetkik Hakimi Şule Tataroğlu'nun Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Turan Karakaya'mn Düşüncesi : Dava, hazinenin ipotek alacaklısı durumundan çıkarılarak, belediyenin ipotek alacaklısı olmasına ilişkin belediye encümeni kararının iptali istemi ile açılmış, idare mahkemesince dava reddedil­miştir.

Dava dosyasının incelenmesinden, hazinenin tam ve hisse ile sahip olduğu parseller üzerindeki gecekondular için hazinece ilgililere tapu tahsis belgesi düzenlemediği halde, davalı belediyece ıslah imar planı yapıldıktan sonra, hazi­nece devir konusunda bir onay olmamasına rağmen gecekondu sahiplerine tapu ve­rildiği ve hazinenin ipotek alacaklısı olarak gösterildiği ve dava konusu   işlemile de, hazinenin ipotek alacaklısı durumundan çıkarılarak belediyenin ipotek alacaklısı durumuna getirildiği anlaşılmaktadır.

<

imar hukukcusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2007-06-04 (5065 okuma)