Yeni Sayfa 4
Kamu Sağlık Hizmetlerinde
İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz
Limitleri Hakkında Yönetmeliğin 8. maddesinin iptali ile yürütmenin durdurulması
için Danıştayda açılacak davaya ait dava dilekçe örneği.
Yeni Sayfa 3
DANI?TAY BA?KANLI?I’NA
ANKARA
Yürütmenin Durdurulması
İstemlidir.
DAVACI: Dr. …. …..
DAVALI: SA?LIK
BAKANLI?I. ANKARA
TEBLİ? TARİHİ:
06.10.2007
DAVANIN KONUSU:
06.10.2007 tarih ve 26665 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Sağlık
Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin
Radyasyon Doz Limitleri Hakkında
Yönetmeliğin “Çalışma
Düzeni” başlığını taşıyan 8. maddesinin iptali ile yürütmenin durdurulması
istemidir
DAVA KONUSU OLAY:
06.10.2007 tarih
ve 26665 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Sağlık Hizmetlerinde
İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz
Limitleri Hakkında Yönetmeliğin “Çalışma Düzeni” başlığını taşıyan 8. maddesi
aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
“Çalışma düzeni
MADDE 8 –
(1) Personel, iyonlaştırıcı radyasyonla 7 nci maddede belirtilen radyasyon doz
limitleri içinde çalıştırılabilir. Kamu kurum ve kuruluşları bu konuda gerekli
tedbirleri almakla, personel de gerekli korunma tedbirlerine uymakla yükümlüdür.
(2) Sağlık
personelinin günlük mesaisi, radyoterapi birimlerinde acil hasta yükünün
karşılanabilmesi ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının uygulanabilmesi için;
radyoloji ve nükleer tıp birimlerinde acil tanı ve tedavinin uygulanabilmesi
için vardiya veya nöbet şeklinde düzenlenebilir. Buna göre;
a) Vardiya
veya nöbet için düzenlemeler ilgili birim sorumlusunun önerileri dikkate
alınarak, kurum amirlerince yapılır.
b) Vardiya
veya nöbet şeklindeki çalışma düzeninde ilgili hekim radyasyon uygulamalarına
eşlik eder.”
HUKUKİ GEREKÇE VE
İDDİALARIMIZ:
2368 sayılı Sağlık Personelinin
Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2. maddesinde,
kamu sağlık hizmetlerinde çalışan
personelin haftalık kanunî çalışma süresinin 45 saat, 4 üncü maddede tanınmış
olan haktan yararlananlar için ise 40 saat olduğu, personelin günlük çalışma
saatlerinin, 657 ve 926 sayılı kanunlardaki hükümlere göre tespit edileceği,
ancak, bu personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya
araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık
Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde
çalıştırılabileceği hükme bağlanmıştır.
657 sayılı Yasanın 99. maddesinde
de memurların haftalık çalışma sürelerinin 40 saat olduğu, ancak özel kanunlara
dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerle kurumların ve hizmetlerin
özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma sürelerinin tespit
edileceği kuralı yer almıştır.
Görüldüğü gibi Yasa koyucu Devlet
memurlarının haftalık çalışma sürelerini tüm kamu
personeli
yönünden ortak bir esasa mutlak olarak bağlamamış kurumların ve hizmetlerin
özelliklerine göre genel esastan ayrılarak farklı çalışma süreleri saptanmasına
izin vermiştir.
Röntgen ve radyumla tedavi
müesseselerinde görevli personelin sağlıklarının yakın ve ağır bir tehlike
altında bulunması nedeniyle bu personel yönünden 657 sayılı Yasa ve Devlet
memurları için öngörülen haftada 40, günde 8 saat çalışma süresinden farklı bir
düzenlemeye gidilmesinin hizmetin bir gereği olduğu tartışmasız olup, anılan 2.
maddedeki “bu
personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın
yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde
çalıştırılabileceği”
hükmün bu kapsamda değerlendirilmesi gerekir. Bu hükmün karşılığınıda 3153
sayılı Yasada görmekteyiz.
Nitekim 3153 sayılı
Radyoloji,
Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun
3. maddesi
uyarınca çıkarılan Radyoloji,
Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesinde
çalışma tarzına dair hükümlere yer verilmiş 19. ve 24. maddesinde de çalışma ve
sağlık koşullarına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Anılan tüzüğün 21. ve 22.
maddesinde röntgen ve radyomla günde 5 saatten fazla çalışılmayacağı, bu şekilde
çalışanların hastanenin başka işlerinde kullanılmayacakları ve bu kişilere gece
uykularını ihlal edecek işler verilemeyeceği açıkça belirtilerek hizmetin
özelliği vurgulanmıştır.
Bu durumda, 2368 sayılı Sağlık
Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesi,
3153 sayılı Radyoloji,
Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun
3. maddesi ve Radyoloji,
Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesi
yürürlükte olduğundan, her ne kadar 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve
Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesinin sonradan yürürlüğü giren
yasa olsa da 3153 sayılı
Radyoloji, Radyom ve
Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 3. maddesi
radyoloji personeli açısından özel bir düzenleme olması nedeniyle
bu gün radyoloji personelinin çalışma saatlerinin düzenlenmesinde dikkate
alınacak yasa hükmü durumundadır.
3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve
Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 6.
maddesinde, röntgen ve radiyom ve her nevi elektrik aletleri ile tedavi için
özel düzenlemeler getirmiş ve bu burada yapılacak işlemlere yönelik olarak; “Röntgen
ve radiyom ve her nevi elektrik aletleri ile tedavi ancak müessese mes'ul
mütehassısı tarafından veya nezareti altında yapılır ve her tedavi seansının
bitmesinden sonra her hasta için ayrı olarak tutulacak bir müşahede varakasına
yapılan tedavinin nevi ve devam müddeti ve cereyanın kuvveti veya tatbik edilen
radiyomun miktar ve şekli ve tedavi yapılan nahiyenin genişliği ve sair tafsilat
kaydedilerek mütehassıs tarafından imza edilir. Bu müşahede kağıtları, en az üç
sene muhafaza edilir.”
hükmüne yer verilmiştir.
Dolaysıyla 2368 sayılı Sağlık
Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesi ile
kamu sağlık hizmetlerinde çalışan personelin haftalık kanunî
çalışma süresinin 45 saat olması
yönündeki hüküm ile radyoloji
personelinin çalışma saatlerinin 45 saat olamayacağı açıkça anlaşılmaktadır.
Çünkü bu hüküm 4 Nisan 2007 tarihinde yapılan yasa değişikliğinden önce de aynı
idi. Bu cümlede bir değişiklik yapılmamıştır. Bu fıkraya sadece
“bu
personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın
yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde
çalıştırılabileceği”
yönünde ibare eklenmiş olup,bu ek cümle radyoloji personelinin tam gün
çalışması sonucu doğurmaz. Buradan anlaşılacak hüküm radyoloji personelinin
günlük 5 saat çalışması esas olmakla beraber bu beş saat içinde daha fazla
zararlı madde alınmamasını önlemek için Sağlık Bakanlınca yönetmelik bazında
düzenleme yapılabileceği
hususunun anlaşılması gerekmektedir.
Öyleyse,
2368 sayılı Sağlık Personelinin
Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesinde yer alan “bu
personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın
yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde
çalıştırılabileceği”
yönündeki hükmün amacı ne olabilir ?
Radyoloji personelinin
çalışma saatleri yukarıda anılan
3153 sayılı
Radyoloji,
Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun
3. maddesi ve Radyoloji,
Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesi ile günde
5 saat olmakla beraber; bu 5 saat süre içindeki çalışma durumunun radyasyon
limitleri kriter alınarak düzenleme yapılması şeklinde algılanması gerekir.
Aksine bir yorum 3153 sayılı
Radyoloji,
Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun
3. maddesini ortadan kaldırmak olur ki hukuk anlayışı içinde bu fikre katılmak
mümkün değildir.
Bütün bu açıklamalara göre, radyoloji personelinin
çalışma saatini doz limitine dolaysıyla haftalık 45 saat bağlayan ve gece
uykularını ihlal edecek işler verilemeyeceği açıkça belirtilmişken Vardiya veya
nöbet gibi düzenlemeler getiren 8. maddesinin hukuka ve yukarıda yer alan yasa
ve tüzük hükümlerine aykırı olduğunu düşünmekteyiz.
SONUÇ VE İSTEM:
06.10.2007 tarih ve 26665 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan
Kamu Sağlık
Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin
Radyasyon Doz Limitleri Hakkında
Yönetmeliğin “Çalışma Düzeni” başlığını taşıyan 8. maddesinin İPTALİNE, 2577
sayılı idari yargılama usulü kanunun’nun 27. maddesindeki koşulların birlikte
gerçekleşmiş olması nedeniyle YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA, yargılama giderleri ile
ileride tutulması halinde avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak tarafıma
ödenmesine, hukuka aykırı düzenleme ile fazla çalıştırılacağım kısım ile ilgili
olarak manevi tazminat talep etme haklarımın saklı tutulmasına karar
verilebilmesi için gereğini saygılarımla Yüce DANI?TAY’DAN arz ederim.
../../2007
DAVACI
Dr. ……. …….
Ek. Emsal Danıştay İDDGK Kararı.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar
Tarihi
İDARİ DAVA
DAİRELERİ
2005
207
2003
66
07/04/2005
KARAR METNİ
Anjiyo
laboratuvarında çalışmak suretiyle şuaya maruz kalınması halinde, bu günlerle
sınırlı olmak üzere günde 5 saatten fazla çalışılmaması gerektiği hk.
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı): Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı
Vekili :
Av. ?
Karşı Taraf
(Davacı) : ?
Vekili :
Av. ?
İstemin
Özeti : Sosyal Sigortalar Kurumu İhtisas Hastanesinde Kardiyoloji ve İç
Hastalıkları Uzmanı olarak çalışan davacının, günlük çalışma süresinin 5 saat
olarak belirlenmesi için yaptığı başvurunun cevap verilmemek suretiyle reddine
ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davada, Ankara 6. İdare Mahkemesince,
Danıştay Onikinci Dairesinin 27.5.2002 günlü, E:2000/140, K:2002/2106 sayılı
bozma kararına uyulmayarak verilen ve dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk
kararda ısrarına ilişkin bulunan 13.11.2002 günlü, E:2002/1540, K:2002/1576
sayılı kararı, davalı idare temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti: Anjiyo yapıldığında vücuda alınan radyasyonun olumsuz
etkilerinin gün içinde tükenmediğini, aylar hatta yıllar sonra olumsuz
etkilerinin görülebildiğini, radyasyonla ilgili bir uğraşının olmadığı günlerde
ilgilinin tam gün çalışabileceğinin kabul edilemeyeceğini belirterek Ankara 6.
İdare Mahkemesinin ısrar kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Emin Sınmaz'ın Düşüncesi : Davalı idarenin temyiz
isteminin kabulü ile Ankara 6. İdare Mahkemesinin ısrar kararının bozulması
gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı E.Nur Necef'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen
hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1.
fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp, İdare Mahkemesince
verilen ısrar kararının dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan
kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle İdare Mahkemesi ısrar kararının
onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından
temyiz aşamasında davalı idarenin yürütmenin durdurulması hakkında istemi karara
bağlanmayarak dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Sosyal
Sigortalar Kurumu İhtisas Hastanesinde Kardiyoloji ve İç Hastalıkları Uzmanı
olarak çalışan davacının, günlük çalışma süresinin 5 saatle sınırlandırılması
yönündeki 25.12.1998 günlü başvurusunun yanıt verilmemek suretiyle reddine
ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davada, Ankara 6. İdare Mahkemesinin
17.11.1999 günlü, E:1999/552, K:1999/1295 sayılı kararıyla; mevzuata göre
röntgen ışınlarına maruz kalan , röntgen ve radyom labaratuvarlarında çalışan
bütün mütehassıs ve müstahdemlerin,bu serviste günde 5 saatten fazla
çalıştırılamayacağı, bu süreyle mesai yapan kimselerin ise hastanenin diğer
işlerinde kullanılamayacağının açık olduğu, kaldı ki, bir kısım özel nitelikli
işlerde; sıhhi koşulların yetersizliği ya da çalışma ortamının olumsuz
niteliklerine göre, koruyucu tedbirlerin ve çalışma süresinin ayrıntılı olarak
belirlenmesinin Anayasa ve alt hukuk normları ile korunan kişi haklarının bir
gereği olduğu, röntgen cihazlarıyla çalışan personelin çalışma sürelerinin de bu
düzenlemelere uygun olarak düzenlenmesi gerektiği, bu durumda, davalı idarece
şua izninden yararlandırılan, dolayısıyla röntgen ışınlarına maruz kaldığı
tartışmasız olan davacının, röntgen ışını ile teşhis ve tedavi yapılan serviste
günde 5 saatten fazla çalıştırılmaması yönündeki başvurusunun zımnen reddine
ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, gerekçesiyle dava konusu
işlemin iptaline karar vermiştir.
Bu karar temyiz incelemesi aşamasında, Danıştay Onikinci Dairesinin 27.5.2002
günlü, E:2000/140, K:2002/2106 sayılı kararıyla bozulmuştur.
Ankara 6.
İdare Mahkemesi ise, 13.11.2002 günlü, E:2002/1540, K:2002/1576 sayılı
kararıyla, Danıştay Onikinci Dairesinin bozma kararına uymayarak dava konusu
işlemin iptali yolundaki ilk kararında ısrar etmiştir.
2368 sayılı
Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2. maddesinde
günlük çalışma saatlerinin 657 sayılı Yasa hükümlerine göre tesbit edileceği
hükme bağlanmıştır. 657 sayılı Yasanın 99. maddesinde de memurların haftalık
çalışma sürelerinin 40 saat olduğu, ancak özel kanunlara dayanılarak çıkarılacak
tüzük ve yönetmeliklerle kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak
suretiyle farklı çalışma sürelerinin tesbit edileceği kuralı yer almıştır.
Görüldüğü
gibi Yasa koyucu Devlet memurlarının haftalık çalışma sürelerini tüm kamu
personeli
yönünden ortak bir esasa mutlak olarak bağlamamış kurumların ve hizmetlerin
özelliklerine göre genel esastan ayrılarak farklı çalışma süreleri saptanmasına
izin vermiştir. Röntgen ve radyumla tedavi müesseselerinde görevli personelin
sağlıklarının yakın ve ağır bir tehlike altında bulunması nedeniyle bu personel
yönünden 657 sayılı Yasa ve Devlet memurları için öngörülen haftada 40, günde 8
saat çalışma süresinden farklı bir düzenlemeye gidilmesinin hizmetin bir gereği
olduğu tartışmasızdır.
Nitekim
3153 sayılı Radyoloji,
Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun
3. maddesi uyarınca çıkarılan
Radyoloji,
Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesinde
çalışma tarzına dair hükümlere yer verilmiş 19. ve 24. maddesinde de çalışma ve
sağlık koşullarına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Anılan
tüzüğün 21. ve 22. maddesinde röntgen ve radyomla günde 5 saatten fazla
çalışılmayacağı, bu şekilde çalışanların hastanenin başka işlerinde
kullanılmayacakları ve bu kişilere gece uykularını ihlal edecek işler
verilemeyeceği açıkça belirtilerek hizmetin özelliği vurgulanmıştır.
Dosyanın
incelenmesinden; davalı idareye bağlı Ankara İhtisas Hastanesinde kardiyoloji
uzmanı olarak görev yapan davacının, radyasyona maruz kalması nedeniyle günde 5
saat üzerinde çalıştırılmaması istemiyle yaptığı başvurusunun reddedilmesi
üzerine, bakılan davayı açtığı, davalı idarece ise kardiyoloji uzmanlarının
hafta içi her gün değil bir veya en çok iki gün anjio laboratuvarında
çalıştırıldığı, bu nedenle her gün röntgen çeken röntgen uzmanları ile aynı risk
grubunda değerlendirilemeyeceği, aksi halde kardiyoloji olarak verilmesi gereken
hizmetlerin aksayacağının ileri sürüldüğü anlaşılmıştır.
Bu durumda,
her ne kadar mahkemece, davalı idarece, şua izninden yararlandırılan dolayısıyla
röntgen ışınlarına maruz kaldığı tartışmasız olan davacının günde 5 saatten
fazla çalıştırılmaması gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş
ise de; davacının ihtisasının kardiyoloji olması ve anjio laboratuvarında
çalışmak suretiyle şuaya maruz kalması karşısında günlük çalışma süresinin
hizmetin özelliği dikkate alınmaksızın günde 8 saat olarak belirlenmesi yukarıda
belirlenen düzenlemelere aykırı ise de, ilgilinin günde 5 saatle sınırlı
çalışması hali ancak anjiyo laboratuvarında çalıştığı günlerle sınırlı
olacağından anjio yaptığı günlere mahsus olmak üzere 5 saatten fazla
çalıştırılmaması gerekli olup, aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemde
mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Bu nedenle, Mahkemece, belirtilen hususlar
gözönüne alınmaksızın davacının bu husus belirtilmeksizin günlük 5 saat
çalıştırılması gerektiği yolunda verilen ısrar kararında hukuki isabet
görülmemiştir.
Açıklanan
nedenlerle davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Ankara 6. İdare
Mahkemesinin 13.11.2002 günlü, E:2002/1540, K:2002/1576 sayılı ısrar kararının
Danıştay Onikinci Dairesinin bozma kararı doğrultusunda BOZULMASINA, dosyanın
Ankara 6. İdare Mahkemesine gönderilmesine, 7.4.2005 günü oybirliği ile karar
verildi.
(DAN-DER;
SAYI: 110)
3153 sayılı
Radyoloji,
Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında
Kanunun 3. maddesinde; “Birinci
maddede yazılı müesseselerin bina vasıfları ve hastalarla mütehassısları
ve orada çalışan veya bulunan başkalarının elektrik cereyanı ve röntgen
şuaı ve radiyom arızalarından korunacak tertiplerle bunlara ait
levazımın şartları ve radiyom için bir müessesede bulunması lazımgelen
en az miktar ve elektrikle tedaviye mahsus aletlere ait vasıf ve şartlar
hakkında bir nizamname yapılır.”
hükmü yer almaktadır.