TEKNİK ?ARTLA?MA
Tarih: 27.02.2007 Saat: 00:16
Konu:


İMAR HUKUKU İMAR HUKUKU İMAR HUKUKU İMAR HUKUKU İMAR HUKUKU İMAR HUKUKU

İLLER BANKASINCA HAZIRLANAN İMAR PLÂNLARININ DÜZENLENMESİ İLE İLGİLİ TEKNİK ?ARTLA?MA BÖLÜM 1 TANIMLAR-KAVRAMLAR Madde 1.01- Bu şartname “İmar Plânı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelik”in 7 nci maddesi gereği hazırlanmıştır. Madde 1.02- Bu şartnamede sözü geçen ve açıklanması gerekli görülen temel kavramlar aşağıda tanımlanmıştır. 1) Ülke Fiziksel Plânı: Ulusal sınırlar ile tanımlanan ülke bütününde; sosyal ve ekonomik plân kararlarının mekana yansımasını, mekandaki oluşumların kalkınma plânlarına aktarılmasını, ülke ölçeğindeki yatırımların dengeli dağılımını, kentleşme ve nüfus dağılımını sağlayan; bölge, çevre düzeni, nazım imar plânı ve uygulama imar plânı gibi daha alt kademe plânlamaları yönlendiren üst düzeyde plândır. 2) Bölge Plânı: Seçilen ve sınırları belirlene, ülke fiziksel ve kalkınma plânları ilkeleri doğrultusunda hazırlanan; bölgesel kademelenme, bölgesel alan kullanımı ve alt yapıya ilişkin kararları ve yatırımları zaman ve mekan boyutu ile belirleyerek, ilgili kuruluşların sektörel uygulama plân ve programlarına yansımasını, yatırımların koordinasyon ve yönlendirilmesini sağlayan; çevre düzeni ve nazım imar plânlarını yönlendiren plândır. 3) Çevre Düzeni Plânı: Konut, sanayi, tarım, turizm gibi farklı alan kullanımı taleplerinin yoğunlaştığı kentsel ve onunla bütünleşen kırsal alanların birlikte oluşturduğu, seçilen ve sınırları belirlenen “çevresel bütünlüğü olan alanlar” da düzenlenen, üst düzey plân kararları çerçevesinde ve imar plânlarına yol gösterici ve çevreden yaklaşım sağlayıcı nitelikte hazırlanan, getirdiği tüm yerleşme alan kullanımı, koruma ve kısıtlama kararları açısından plâncı, uygulayıcı, yatırımcı sektörler ve kişiler için uygulanması gereken bir nazım plân olup, ölçeği genellikle 1/50000 ve 1/25000’dir. 4) İmar Plânı: Belirli bir tarihsel oluşumun zaman içinde geliştirdiği, fonksiyonlarda uzmanlaşmış bugünkü yerleşik alanlarda (meskûn) bunların çevresindeki gelişme alanlarının (inkişaf) oluşturduğu, çeşitli alan kullanışları arasında en uygun kentsel gelişme biçimini belirleyen ve uygulamaya yönelik ayrıntıda bir plândır. Bu plân, üst düzeydeki bölge ya da çevre düzeni plânları ilke kararları uyarınca düzenlenir ve uygulamaya dönük ayrıntı getirir. İmar plânı, belde halkının sağlığını korumak, sosyal ve kültürel gereksinmelerini, iyi yaşama düzenini ve çalışma koşullarını ve güvenliğini sağlamak amacıyla, oturma, çalışma, dinlenme, ulaşım gibi kentsel fonksiyonlar arasında v ar olan ve sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak için onaylı halihazır haritalar üzerinde nazım plân ve uygulama plânı olarak düzenlenen, getirdiği tüm kentsel yerleşme, alan kullanımı, koruma ve kısıtlama kararları ve uygulama ilkeleri açısından bütün ilgili taraflar için uyulması gereken bir plândır. İmar plânı, nazım imar plânı ve uygulama imar plânı olmak üzere iki aşamalıdır. a) Nazım İmar Plânı: Onaylı halihazır haritalar üzerine çizilen, konut, ticaret, sanayi bölgeleri, yeşil alanlar gibi arazi parçalarının genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfuslarını, nüfus yoğunluklarını ve gerekirse yapı yoğunluklarını, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemleri gibi hususları göstermek ve uygulama imar plânlarının hazırlanmasına esas olmak için düzenlenen plândır. Belediye sınırlarını, varsa mücavir alanlarını da kapsayabildiği gibi birden çok belediye ve mücavir alanlarını da içine alan müşterek bir nazım imar plânı da İmar Kanunu ve Yönetmeliklerinde belirtilen esaslara göre hazırlanabilir. Genellikle ölçekler; 1/50000, 1/25000, 1/10000, 1/5000 ve 1/2000 olup, en çok kullanılır ölçek 1/5000’dir. b) Uygulama İmar Plânı: Yeterli ayrıntıyı içeren ve son durumu gösteren onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumda işlenmiş olarak nazım plân ilke kararlarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve yapı düzenini, parselasyonunu, yollarını ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntılarıyla gösteren plândır. Uygulama imar plânları, ölçeğin gerektirdiği ayrıntıda inceleme ve değerlendirmelere dayalı olarak nazım imar plânlarının aynen büyütülmüş kopyaları niteliğinde olmayıp, alan koruma ve kullanma kararları ve önlemleriyle gereken farklılıkları getirirler. Ölçeği genellikle 1/1000’dir. 5) Koruma Amaçlı İmar Plânı: Sit içeren yerleşme alanlarında düzenlenen koruma ve geliştirme amaçlı plân olup, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununca tanımlanan taşınmaz eski eser kapsamındaki “anıt”, “külliye”, “sit”, “arkeolojik sit”, “ören yeri”, ve “tabii sit”ler ile, kent mekanı ve bunu bütünleyen çevresel alanlarda yer alan tarihi arkeolojik ya da mimari değeri bulunan eski eser ve sanat yapılarının ya da tek tek sanat değeri taşımasalar bile bozulmamışlıkları ve bütünlükleri açısından belirli bir devri karakterize eden yerleşme dokuları ve kent parçalarının topluca oluşturdukları “kentsel sit” alanlarının korunmaları, bu alanlara uygun yeni kentsel fonksiyonlar getirilmesi ile bu çevrelerde yeni yapılar yapılabilmesi için uyulması gereken koşulları yeterli ayrıntıda belirleyen plândır. 6) Ulaşım Plânı: Bugünkü karakteristiklere dayanılarak, plân dönemi içinde olacağı belirlenen ulaşım taleplerine göre; kentsel ve çevresel alanda ulaşım sistemini, ulaşım ağını, standart ve kapasiteleri ile ulaşımın türlere dağılımını, toplu taşınım, hareketli ve duran trafik ve yayalaştırma konularında gereken ayrıntıları eve geometrik düzenlemeleri, kısa ve uzun dönemde sorunlara çözüm önerilerini içeren plândır. Ulaşım plânı yerleşmenin imar plânıyla karşılıklı etkileşim ve onunla bütünleşir biçimde ele alınır. Farklı plân kademelerinde, yerleşmelerin büyüklük ve nitelikleri ile gelişme aşamalarına göre değişik ölçüm ve araştırmalar adayalı olarak farklı amaç ve kapsamda ulaşım plânları üretilir. 7) İlave İmar Plânı: Uygulama aşamasına geçilmiş yürürlükte bir imar plânı bulunan, ancak bu plânla karar getirilmemiş yakın ya da uzak çevredeki alanlarda, değişen koşullar nedeniyle arazi kullanma kararları üretilmesi gerekli görülen hallerde, bu alanlarda düzenlenen ve mevcut plânla bütünleşen ya da ilişkilendirilen sınırlı ve dar kapsamlı plândır. İlave plân için araştırma ve plânlama sürecinin tümüyle yenilenmesi gerekmeyip, ancak fiziksel mekanda plân sonrası ortaya çıkan değişikliklerden kaynaklanan ve gelişmeye açılan yeni alanlarda üretilen ek plân kararlarının yönlendiren kısıtlı bir dizi araştırma ve yenilenen toplu değerlendirme ile yetinilir. 8) Revizyon İmar Plânı (Yenileme): Kentsel ve çevresel alanlarda; uygulama aşamasına geçilmiş yürürlükte bir imar plânı bulunması, ancak bu plânın değişen koşullarda uygulamayı yönlendirmede yetersiz kaldığının belirlenmesi sonucunda, aksayan konularda ve topluca düzeltilmesinin gerekli görüldüğü durumlarda, yürürlükteki plânın temel ilke kararları değiştirilmeden bu plân üzerinde uygulamaya dönük ayrıntılarda getirilen gerekli bir dizi düzeltme ve yenileme yapılarak, yürürlükteki plânın yenilenmesi (revize edilmesi)dir. Uygulamadaki öncelikler nedeniyle kısa sürede elde edilmesi amaçlanan plân revizyonu iin araştırma ve plânlama sürecinin tümüyle yenilenmesi gerekmeyip, ancak fiziksel mekanda plân sonrası ortaya çıkan değişikliklerden kaynaklanan ve revizyon gerekçesi olan aksaklık ve sorunların araştırılması ve toplu değerlendirmenin yenilenmesi ile yetinilir. 9) Yerel Plân (Mevzii İmar Plânı): Mevcut imar plânı sınırları dışında olup, bu plânla bütünleşmeyen bir konumda bulunan alanlar üzerinde hazırlanan sosyal ve teknik alt yapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlamış olan plândır. BÖLÜM II İMAR PLÂNI DÜZENLENMESİ VE A?AMALARI İMAR PLÂNININ NİTELİKLERİ VE AMACI Madde 2.01- İmar Plânı: Ülke, bölge kent verilerine göre; - Oturma (iskân), - Çalışma, - Sosyal ve kültürel ihtiyaçlar (Yönetim, Eğitim, Sağlık, Kültürel vb.), - Dinlenme, eğlence (Rekreasyon), - Ulaşım gibi kentsel fonksiyonlar arasında mevcut ve sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözümü, koruma ve kullanma dengesini en rasyonel biçimde belirleyerek, belde halkına iyi yaşama düzeni koşulları ve fiziksel çevreyi sağlamak amacıyla hazırlanır. Bu nedenle imar plânı hazırlanırken; a) Devlet plânında güdülen hedeflere, ülke fiziksel, bölge ve çevre düzeni plânı ana kararlarına uyularak, varsa eski imar plânlarıyla ilişkili biçimde tanzim edilecektir. b) Genel gelişme yönlerinde; eşik ve sınırlamalara uyarak kentin yaşayış ve karakteriyle çelişmeyen, mahalli istekleri olanaklar ölçüsünde değerlendiren ve kentin gelişme potansiyelinden yararlanan kararlar getirecektir. c) Değişik arazi kullanma alanlarında yönetmeliklerle getirilen standart büyüklüklere uyulurken, bunların biçim ve konumlandırılmalarında birbirleriyle fonksiyon ilişkilerine dikkat edilecek ve gelişebilir esnek plân anlayışı sağlanacaktır. d) Ulaşım şebekesinin; beldenin değişik alan kullanımları ile ve çevresiyle olan bağıntılarının gelişebilir, kolay ulaşılır, gelecekte yoğunluk artışıyla doğacak trafik talebini karşılayabilir düzey ve kapasiteyi sağlayacak biçimde olmasına dikkat edilecektir. e) Hukuki, idari, ekonomik ve teknik yönlerden uygulama kabiliyetinde, uygulamada etaplamaya olanak sağlayan uygulama imar plânlarında, yapı adaları içinde, belediyesince hazırlanacak parselasyon plânlarına esas olacak imar parselleri düzenlenecektir. f) Çevre ve beldenin; tabii, kültürel, ekonomik ve estetik varlıklarını ve çevre sağlığını koruyucu, bu değerlere katkı sağlayıcı plânlama anlayışına özen gösterilecektir. İMAR PLÂNININ A?AMALARI Madde 2.02- İmar plânlarını düzenleme sürecinde birbirini izleyen aşamalar vardır: 1- Plân öncesi ön bilgi ve dokümanların toplanması; Halihazır harita, jeolojik rapor, DSİ rapor ve projeleri, eski eser ve sit bölgeleri, yüksek gerilimli enerji nakil hatları, Devlet Karayolu geçişi, kıyı kenarı, demiryolu, liman, hava alanı, orman sınırı gibi verilerin ilgili kurumlardan elde edilmesi, 2- Amaçların belirlenmesi hedeflerin saptanması, 3- Bilgi toplama, araştırmalar (Analiz), 4- Bilgileri birleştirme (Sentez), yorum, sonuçların değerlendirilmesi, 5- Plân kararları, plânlamaya geçiş, plân alternatifleri, alternatifler arasında karşılaştırma, değerlendirme, 6- Sonuç plân belgesi ve ekleri, plân hükümleri, plân notları, 7- Plân uygulama programları, Plânlama sürecindeki 1 inci aşama plânlama öncesi çalışmaları; 2, 3, 4, 5 inci aşamaları plânlama için yapılması gerekli araştırma ve değerlendirmeyi (ön çalışmalar) kapsar. ARA?TIRMA VE DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARININ (ÖN ÇALI?MALAR) AMACI Madde 2.03- Araştırmaların plân için, plânlamaya dönük ve plânlama amacına hizmet eder nitelikte, yeterli ve gerekli kapsam ve içerikte olması gereklidir. Yerleşme fiziksel plânlaması için yapılacak araştırma ve değerlendirme çalışmaları (ön çalışmalar), plânlaması yapılan yörenin bugünkü durumunu geçmişteki durumu ile karşılaştırarak gelişme potansiyelini, gelişme eğilimlerini, gelişmeyi etkileyen ve yönlendiren eşik ve sınırlamaları ve yerleşmenin imkânlarını belirlemek ve yerleşmenin gelecekte plân dönemi sonunda erişeceği düzeyi gerçeğe olabildiğince yakın biçimde tahmin etmek amacıyla yapılan çalışmalardır. ARA?TIRMA KAPSAMININ BELİRLENMESİ Madde 2.04- Yerleşme fiziksel plânlamaları için yapılacak araştırmaların konuları ve değerlendirme yöntemi ile tüm ön çalışmaların kapsamı, plânlanan yörenin büyüklüğü, yerleşmenin karakteristik özellikleri ve gelişme potansiyeline göre farklılık gösterir. BÖLÜM III ARA?TIRMA-DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARI Bu bölümde, yerleşme fiziksel plân kademelerinde yapılacak araştırma ve değerlendirme çalışmaları standart başlıkları ile verilmiş olup, banka, gerekli gördüğü durumlarda bunların dışında ya da bunlara ek olarak yeni araştırma konuları belirleyebileceği gibi bu konulardan bazılarının araştırmasından vazgeçilmesine, yine bunun gibi değerlendirme yöntemlerinde farklılıklar getirilmesine de karar verebilir Kentsel yerleşmelerde; yerleşmenin büyük ya da yaygın, küçük ya da toplu olma niteliğine, plânın ilave ve/veya revizyon gibi ele alınış biçimine göre yapılacak araştırma çalışmaları gruplandırılmıştır. PLÂN KARARLARI PLÂN KARARLARINA GEÇİ?-PLÂN ALTERNATİFLERİ a) Nazım İmar Plânı Aşamasında, Kentsel mekânda düzenlenen imar plânlarında, nazım plân aşamasında; plânlamaya geçişte, kent plânlamasının genel amacı yanı sıra kentin özelliği ve gelişme aşamasına göre belirlenen gelişme hedefleri uyarınca ve gelişmeyi yönlendiren eşik ve sınırlamaların belirlendiği gelişme potansiyeli ve projeksiyonları sonucunda elde edilen alt/üst değerlerin tanımladığı çerçevede, geleceğe dönük bir dizi varsayıma dayanılarak plân kararlarının üretilmesine geçilir. Geleceğe dönük varsayımların sayısı arttırılırsa da genelde bu kadar çok değişkenin bir arada olduğu bir fiziksel alan düzenlemesinde sadece bir tek gelişme şeması ve stratejisi bulunmaz. Farklı varsayımlara da dayanılarak kentsel alan ve onu bütünleyen çevresel alanlarda, kaynak kullanımı ile alan koruma ve kullanımı dengesinin değişiminde ayrıca farklı kentsel alan kullanımlarının yer seçimi ve dağılımında birden çok sayıda olası kentsel gelişme alternatifi tanımlanır. Kent plânlamasının yalnız nazım imar plânı aşamasında üretilen bu alternatif kentsel gelişme şemaları ve uygulama stratejileri arasında bilinen yöntemlerle farklı ağırlıkta değerlendirme kriterlerinin topluca devreye girmesi ile karşılaştırma yoluyla değerlendirme yapılır. Gelişme alternatiflerin kent plânlamasının önceden belirlenen amacına uygunlukları, gelişme hedefleri ile tutarlılıkları, hedeflere ulaşmada yeterlilikleri ve gerçeklilikleri ile değerlendirirler. Her kentsel gelişme alternatifi şeması, birlikte getirdiği gelişme politikaları ve uygulama stratejileri ile birlikte değerlendirmeye alınır. Kentsel gelişme alternatifleri arasında kamulaştırma yoluyla yapılan değerlendirme sonucunda, kentsel ve onu bütünleyen çevresel alanlarda, gelişmenin o aşaması için en uygun bulunan kentsel gelişme biçimi seçilir. Buradan kent imar plânı kararlarının nazım plân ölçeğinde üretilmesine, kentsel yerleşme koruma ve kentsel alan kullanımı ile ilgili ilkelerin, politikaların belirlenmesine geçilir. Hangi alternatif kentsel gelişme şeması ve uygulama stratejisinin ağırlıkta, hangi kriterlere göre değerlendirilerek ve hangi yöntemle seçildiği açıklanır. Kent plânlaması için alternatif gelişme stratejilerinin belirlenmesinde, - Kentsel nüfus projeksiyonlarının alt ya da üst değerlerini varsayan farklı nüfus büyüklüklü alternatifleri, - Eşiklerin aşılma oranlarında farklılık getiren koruma ağırlıklı muhafazakar ya da daha kayıtsız-serbest kentsel gelişme alternatifleri, - Fiziksel mekânda farklı gelişme yönlerine ağırlık veren ve farklı gelişme alanlarında kentsel gelişme öneren alternatifler, - Farklı yoğunluk kabulleri ile geliştirilen yoğun ya da yaygın kentsel gelişme alternatifleri, - Farklı sektörel yerleşme talepleri arasından seçim yaparak, sektörlerin seçilen ağırlık ve kompozisyonları ile kentin işlevsel yapısında farklılık getiren alternatif gelişmeler, - Kent mekânında, dışsal veri niteliğindeki büyük altyapı yatırımlarının farklı yer seçimlerine, ya da kentsel ulaşım altyapısının farklı yönlerde geliştirilmesine dayalı olarak üretilen alternatif kentsel gelişme biçimleri, - Ya da bunların kendi aralarında gruplaşmalarından çok sayıda kentsel gelişme alternatifi tanımlanabilir. Ancak, üretilen alternatif kentsel gelişme şeması ve stratejilerinin tümünün, tek tek ele alındıklarında, gerçekleşemez öneriler içermemeleri, hepsinin uygulanabilir nitelikte olması gerekir. Birden çok sayıda kentsel gelişme alternatifi, yalnız büyük ve yaygın kentsel gelişmelerin plânlamaları için ve nazım imar plânının elde edilmesi aşamasında üretilir. Küçük ve toplu kentlerde düzenlenen imar plânlarında kentsel gelişmenin yönü-büyüklüğü dağılımı ve yoğunluğunun belirlenmesinde, nazım plân kararlarına ulaşmada, ancak gerek görülen durumlarda seçilen gelişme biçimi ve stratejisinin irdelenmesi, ikinci bir alternatif kentsel gelişme önerisi ile karşılaştırılması yapılır. Genellikle küçük yerleşmeler için sentez ve projeksiyonlardan sonra doğrudan nazım plân ilke kararlarının üretilmesine geçilir. EKLER Alternatif kentsel gelişme şemalarının düzenlenmesinde, şemaların fazla ayrıntıya girilmeden, önerilen gelişme biçimi ve stratejisinin kolay anlaşılır nitelikte olmaları ve yan yana koyularak karşılaştırma yoluyla değerlendirilebilmeleri için nazım imar plânına göre daha küçük ölçekte haritalar üzerine şematik olarak çizilmeleri gerekir. Alternatif gelişme şemaları üzerinde o stratejide benimsenen varsayım ve kabullerle, uygulama stratejileri yazılı olur. Dil birliği sağlamak açısından alternatifler arasında, çizim tekniği renk ve detay farklılıkları yapılmaz. Uygun görülerek seçilen stratejide, bir kez diğer alternatiflerle birlikte ve yine aynı teknikte sunulur. b) Uygulama İmar Plânı Aşamasında Plân Kararlarına Geçiş, Kent imar plânları için yapılan ön çalışmalar kapsamında yer alan araştırma ve değerlendirmeler sadece, kentsel gelişme stratejisinin belirlendiği ve gelişme ile ilgili genel ilke kararlarının alındığı nazım plân aşamasına yönelik değildir. Araştırma ve değerlendirme sonuçları hem nazım plân hem de uygulama plânı ölçeğinde plânlamayı yönlendirecek nitelikte olup, uygulamaya dönük yeterli ayrıntıda belirleme yaparlar. Bu nedenle nazım imar plânı ilke kararları doğrultusunda uygulamaya dönük ayrıntılarda çözüm getirecek olan uygulama imar plânlarının hazırlanması aşamasında, plânlamaya geçişte, ayrıntıda yeni gelişme alternatifleri ile seçilen stratejinin yeniden irdelenmesine gerek görülmez. Nazım plânın kesinleşmesinden sonra imar uygulama plânlarının ya da bir bölümünün, gelişmenin ilerdeki aşamalarına bırakıldığı durumda, onaylı nazım plân ilke kararlarının alınması için araştırma sonuçları ve değerlendirmelerin değişen koşullarda irdelenmeleri ve gereğince güncelleştirilmesi yapılır. Bu durumda uygulama plânları yapılmadan önce, yapılacak yeni ek araştırma ya da irdeleme-güncelleştirmenin gerekliliğini Banka saptar. Ayrıca Banka gerekli gördüğü durumlarda, yine nazım plân ve uygulama plânı aşamaları arasında, ayrıntıda kentsel doku analizi yapılması, kentsel sit değerlerinin saptanması, kent estetiği ve kentsel imajla ilgili değerlendirmeler, yayalaştırma için ön araştırma, otopark ihtiyacı belirleme, kirlenme, gürültü ve görsel tedirginlik gibi çevre sorunları ile ilgili konularda ya da uygun göreceği ve eksik gördüğü diğer konularda, ölçeğin gerektirdiği ayrıntılarda yeni ek araştırma ve değerlendirmeler yapılmasını isteyebilir. Madde 3.02- Plân yapım alanı 500 hektara kadar veya plânlamaya esas olan gelecekteki nüfus projeksiyonu 30 000 kişiden daha KÜÇÜK ve KENTSEL YERLE?MELERDE (E, F Grubu) aşağıda belirlenen ARA?TIRMA konuları yer alır. 1. KENTİN GENEL TANIMI-BÖLGESİ İÇİNDE VE ÇEVRESİNDEKİ YERİ Kent, bulunduğu bölgenin yönetimsel ve ekonomik bütünlüğü içindeki yeri ve özelliği ile tanımlanır. Ayrıca, kent plânlaması çevre düzeni plânlaması ile birlikte bir bütün olarak düzenlenmiyor ise kent çevresi ile birlikte ele alınarak kentsel çevresel alanların bütünlüğü ve ilişkileri irdelenir. Bu kapsamda, - Kentin, bölgesindeki idari yeri (il, ilçe gibi), - Kentin ekonomik yapısı (sanayi, tarım, madencilik gibi en etken uğraşısı), etkilendiği veya etkilediği alan veya yerleşimler, - Yakın çevresindeki kırsal kentsel yerleşimler, bu yerleşimlerin nüfusları ve kente olan uzaklıkları, - Kentin önemli ulaşım akslarına uzaklığı, 1/100000 ve 1/250000 ölçekli şemada belirtilir. 2. KENTİN MEKÂN OLU?UMU Kentin bugünkü formunu etkileyen tarihi değişimler varsa, bunların özet bilgileri, tescilli anıtsal yapılar, sit alanları, ayrıca plânlamada dikkate alınması gereken tarihsel çevre, bozulmamışlıkları ve bütünlükleri açısından korunması gerekli alanların belirlenmesini amaçlayan çalışmaya gerektiğinde 3.01 madde, 2. bendindeki şekiller eklenir. 3. FİZİKSEL YAPI-ÇEVRESEL KAYNAKLAR Kentin özelliklerini belirten değerler; - İklim, topoğrafik, jeolojik veriler, akarsular, genel bitki örtüsü (orman, sulu tarım, toplu ağaçlık vb.), kaynaklar, toprak verimliliği özeti (toprak kabiliyeti), sakıncalı alanlar, çevre sorunları ve görsel değerlerdir. Not: Jeolojik raporun tamamı ön çalışma raporu sonunda ek olarak verilecek, bu bölümde tavsiyeler vb. plânlamaya etkili bilgiler özetlenecektir. Eğim, jeolojik bilgileri içerir harita, kolay anlaşılabilir ölçekte olmalıdır. 4. KENTSEL NÜFUS-SOSYAL YAPI - Kentin geçmiş yıllardaki nüfusu yıllık büyüme hızları, ortalama yıllık artış oranı, Bu ortalama değerden önemli derecede sapma gösteren artışların nedenleri, - Etkisi önemli ise göçler, - Hanede ortalama aile sayısı, aile büyüklüğü, hane halkı büyüklüğü, - Araştırmanın yapıldığı yıldaki kent nüfusu (numarataj, sayım veya hane adedi x ort. Aile büyüklüğü x hanede ort. Aile sayısı hesabından), - Yerleşmenin yapısına uygun olduğu tartışılan metotlara göre yapılan demografik nüfus projeksiyonları, - Sosyal yaşantı ve özellikler, okuma oranı (okuyan ilkokul öğrenci sayısı/ilkokul çağı nüfus). Nüfus projeksiyonlarını içerir grafik verilir. 5. EKONOMİK YAPI İmar plânı çalışmaları için kentsel yerleşme alanlarında genel çizgileriyle, bugünkü ekonomik yapı ve mevcut işgücünün sektörlere dağılımı ile kentin ekonomik gelişme potansiyelinin belirlenmesi ve özellikle kentsel, çevresel alanlarda iş-konut ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanır. Bu kapsamda; İşgücünün ekonomik sektörlere dağılımı; tarım, sanayi ve hizmetler sektöründe türel, niteliksel ve sayısal analizler yapılır. 6. BUGÜNKÜ KENTSEL ALAN KULLANIMI VE ALTYAPI Kentsel alanda pl3an yapıldığı sırada mevcut arazi kullanımı ve kentsel altyapı bugünkü karakteristikleri ile belirlenir. Kentsel alan kullanımı-dağılımı ile ayrıntıda yapı adalarında yapı yoğunlukları ve büyük boşluklar gösterilir. Bu kapsamda aşağıda alt başlıkları ile sıralanan konularda gerçekleştirilen bu araştırmalar için bu şartnamenin 3.01 maddesinin 7 nci bendinde açıklanan büyük yerleşmelerde yapılan çalışmalar yöntemi değiştirilmeden, kapsamı yeterince daraltılarak uygulanır. 6.1. Konut Yerleşme Alanları, 6.2. Kentsel Merkez (Tek merkez olması durumunda etki alanı kademelenme ve işlevsel farklılaşmanın analizi gereksizdir), 6.3. Sanayi Alanları, 6.4. Kentsel Yeşil Alanlar, 6.5. Kentsel Sosyal Donanım (Eğitim, sağlık, kültür, eğlence, turizm), 6.6. Tarım, 6.7. Orman, 6.8. Askeri Alanlar, 6.9. Mezarlıklar. 7.KENTSEL ULA?IM VE TEKNİK ALTYAPI Küçük kentlerde yapılan araştırmalar kapsamında, kentsel ulaşım ve kentsel teknik altyapıya ilişkin olarak yapılacak belirlemelerde, sistem çok genel çizgileriyle anlatılır. Ulaşım altyapısının ve teknik altyapının sadece varlığı ve niteliği tanımlanır. Ayrıntılı anket ve araştırmalar ile kapasite yeterlilik ve potansiyel irdelemeleri yapılmaz Bugünkü kentsel ve çevresel arazi kullanma, kentsel ulaşım ve altyapının belirlenmesinde uygulanacak sunma biçimi ve kapsamı bir önceki maddedeki büyük kentlerde uygulandığı gibidir. 8. MÜLKİYET DURUMU-KENTSEL ARAZİ DE?ERLERİ 9. ÖNCEKİ PLÂN KARARLARI, UYGULAMASI-ETKİNLİ?İ 10. GELİ?ME E?İLİMLERİ-FİNANSMAN ANALİZİ ÜST- PLÂN KARARLARI VE YASAL ÇERÇEVE Küçük kentlerde yapılan araştırma ve belirlemeler büyük kentlerde yapılanlar gibi yöntem ve teknikler uygulanır. 11. SENTEZ-PLÂN KARARLARI-PLÂN ALTERNATİFLERİ Bu şartnamenin 3.01 maddesi 12 ve 13 üncü bentlerinde belirtildiği gibi yapılır. EK İMAR PLÂNI (İmar Plânı İlavesi) İÇİN YAPILACAK ARA?TIRMA VE DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARI Madde 3.03- Ek plânda Amaç, Kapsam, Yöntem: 1. AMAÇ VE KAPSAM Yürürlükte bir imar plânı bulunan kentsel yerleşmelerin yakın ya da uzak çevrelerinde, imar plânı yapımı sonrasında değişen koşullarda yeni kentsel gelişme alanları açılması uygun bulunduğu durumlarda, mevcut plânla bütünleşerek ya da ilişkilendirilerek çevresel alanlarda yeni koruma ve kullanma kararları getirmek amacıyla “Ek Plân” (İmar plânı ilavesi) düzenlenir. Ek plânlar, özellikle yürürlükteki onaylı imar pl3anlarının, uygulama aşamasında kendi plân sınırları içindeki alanda, kararlarında tutarlı, yeterli ve uygulanabilir olarak değerlendirildikleri ve uygulamanın izlenmesi sonucunda ekonomik ömürleri, henüz dolmayan plânların tümüyle yenilenmesine gerek görülmediği durumlarda; bununla birlikte çevrede plân yapımı sırasında bulunmayan yeni bir dış-veri, bir büyük altyapı yatırımı ya da yeni bir potansiyel belirlemesi ve talep yoğunlaşması olduğu belirlendiğinde, bu yönde ya da yönlerde ek bir kentsel gelişmenin toplum yararına uygun olduğunun saptanması durumunda düzenlenir. Ek plânlar ile - Yasal ve ekonomik ömrü henüz dolmamış imar plânlarının gerekli görülen ekleme- kararları ile geçerlik ve yürürlük sürelerinin uzatılması, uygulamayı bu yolla izleyen plânlamanın dinamizminin artırılması, - İmar plânlarının tüm aşamalarıyla yeniden ele alınarak yeniden yapılmalarına göre çok daha kısa sürede, çevrede belirlenen yeni gelişme potansiyeli ve yönlendirilmesi gerekli görülen yeni yerleşme talebine göre yeni plâna göre plân kararlarının getirilmesi sağlanır. Ek plân gerektiğinde, yürürlükteki plânla bütünleşmesi ya da bağlantısı bir nazım plân şemasında gösterilmekle birlikte, doğrudan imar uygulama pl3anı ölçeğinde düzenlenir. Ek plânın, yürürlükteki mevcut imar plânının bütünleri olduğundan fiziksel mekânda mevcut plân ile ya tam kenarlaşarak bütünleşmesi ya da ilişkilendirmesi gereklidir. Bu amaçla ek plân (imar plânı ilavesi) plân sınırları yürürlükteki imar plânı sınırlarına bağlanır. Böylece ek plânın onaylanmasıyla ortaya plânın bütünleşmiş durumu ile yürürlük alanını belirleyen bir tek yenilenmiş imar pl3anı sınırı çıkar. İki plân sınırları arasında boşluk bırakılmayacağı gibi bu sınırlar içinde karar getirilmemiş alan da bırakılmaz. 2. EK İMAR PLÂNI İÇİN YAPILACAK ARA?TIRMALAR Ek plânlar için araştırma ve plânlama sürecinin tümüyle yenilenmesi gerekmez. Ancak fiziksel mekânda plân sonrası ortaya çıkan değişikliklerden kaynaklanan ve gelişmeye açılmasına karar verilen yeni alanlarda üretilen ek-plân kararlarını yönlendirecek bir dizi araştırma raporu ile yetinilir. 1- İlave alanının kent bütünündeki fiziki yeri ve ilavesi önerilen alan ile mevcut kentin ilişki ve bağlantıları, ilave nedenlerinin belirtilmesi. Uygun ölçekli kroki ile mevcut imar plânı sınırı, varsa plân dışı gelişmeler ve ilave alan gösterilir. 2- Mevcut imar plânı konusunda özet bilgiler: Yapıldığı yıl, proje nüfusu, uygulanan alanlar, plânın öngördüğü nüfus ve ekonomik verilerin tablosu, gerçekleşmelerin tartışılması ve yeni plânla birlikte düşünüler sosyo-ekonomik, demografik tahminleri içerern bilgi, tablolar. 3- a) İlave alanda halen bir kullanış yoksa; meyiller, jeolojik yapı, sakıncalı alanlar, toprak kabiliyeti, bitki örtütüsü, kamu mülkiyetindeki araziler, korunacak alanlar, yüksek gerilim hatları gibi arazi kullanmayla ilgili veriler, b) İlave alanda kullanışlar varsa; yukarıdaki verilere ayrıca bu kullanışlar ve sosyo-ekonomik veriler de eklenecektir. Meyilleri, kamu mülkiyetindeki arazileri sakıncalı alanlar ve eşikleri belirten arazi kullanma-sentez haritası verilecektir. 3. EK İMAR PLÂNLARINDA PLÂN KARARLARINA GEÇİ? Bu aşamada ek-plân çalışmasının bir özelliği, plân kararlarının doğrudan uygulama plânı ölçeğinde üretilmesidir. Bu durumda gelişme alternatifleri üretilmesine gerek yoktur. Ancak büyük kentlerde ve Bankaca gerekli görülen kapsam ve gelişme aşamasında, birden çok sayıda gelişme doğrultusu ve yönü, farklı yerleşme yoğunluk kabulleri ya da değişik ağırlıkta sektörel yer seçimi ve yerleşme taleplerinin bulunduğu durumlarda, kısıtlı sayıda kentsel gelişme alternatifleri nazım plân ölçeğinde ve şema niteliğinde üretilip bunların karşılaştırılmaları yapıldıktan sonra ek plân kararlarının uygulama pl3anı ölçeğinde üretilmesine geçilir. İMAR PLÂNI REVİZYONU (İmar Plânı Yenilemesi) İÇİN YAPILACAK ARA?TIRMA VE DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARI Madde 3.04- Plân Revizyonunda Amaç, Kapsam, Yöntem 1. AMAÇ VE KAPSAM Kentsel yerleşmelerin yürürlükteki imar plânlarının plân yapımı sonrası değişen koşullarda uygulamayı yönlendirmede yetersiz kaldığının idarece de benimsendiği durumlarda, yürürlükteki plânın temel ilke kararları değiştirilmede, bu pl3an üzerinde uygulamaya dönük ayrıntılarda bir dizi düzeltme ve yenileme yapılması amacıyla, plân revizyonu çalışması (imar plânı yenilemesi) yapılır. Plân revizyonu, yürürlükteki onaylı imar plânlarının uygulama sırasında, kapsamları ve önerdikleri kentsel gelişme ve yerleşme kararlarında tutarlı ve yeterli alan koruma ve kullanmaya ilişkin ilke kararları ile genelde uygulanabilir olarak değerlendirildikleri, bu nedenle ekonomik ömürleri henüz dolmayan plânların yeniden ele alınarak tüm aşamaları ile yeniden plân yapımına gerek görülmediği durumlarda, onaylı imar plânı sınırları içinde sınırlı bir kesimin ya da bir kent bölgesinin uygulamada yeni ortaya çıkan sorunlarına çözüm getirilmesi, plân sonrası plânda önerilenden farklı alan kullanımına ilişkin taleplerin toplum yararına yönlendirilmesi ya da kent merkezi ve yerleşik alanlarda yapılacak toplu uygulamalar için düzen getirilmesi gereken durumlarda kısa sürede, sınırlı mekânda ve uygulama plânı ölçeğinde hazırlanır. Plân revizyonu ile, - Yasal ve ekonomik ömürleri henüz dolmamış imar plânlarının gerekli görülen dar kapsamlı operasyonel düzeltmeler ile yürürlük sürelerinin uzatılması, böylece uygulamayı izleyen plânlamanın dinamizminin artırılması, - İmar plânlarının tüm aşamalarıyla ele alınarak yeniden yapılmalarına göre çok daha kısa sürede, plân sınırı içinde gerekli düzeltmelerle gelişmenin yeniden yönlendirilmesi, sağlanır. Plân revizyonu plân sınırları, daha önce onaylı imar plânı sınırları ile belirlenen imar plânı bütünü içinde dar kapsamlı bir alanı çevreler. Yeni hükümler getirilen bu kesimde plân revizyonu ile önerilen plân kararlarının kentsel alan bütününde, daha önce çevresinde getirilen onaylı imar plânı kararları ile uyumlu ve tutarlı olması gerekir. 2. İMAR PLÂNI REVİZYONU İÇİN YAPILACAK ARA?TIRMALAR Uygulamadaki öncelikler nedeniyle kısa sürede elde edilmesi amaçlanan plân revizyonu için araştırma ve plânlama sürecinin tümüyle yenilenmesi gerekmez. Ancak, fiziksel mekânda plân sonrası ortaya çıkan değişmelerden kaynaklanan ve revizyon gerekçesi olan aksaklık ve sorunların araştırılması ile yetinilir. Bu kapsamda yeniden yapılacak araştırma çalışmaları, ?artnamenin 3.03 maddesi 2 nci bendindeki kapsamda olmakla birlikte, Banka işin özelliğine göre bazı araştırma konularından vazgeçebileceği gibi araştırmalar da isteyebilir. 3.PLÂN KARARLARINA GEÇİ? Genelde tanımlanan kentsel gelişme hedefleri uyarınca, kent mekânında varlığı belirlenen potansiyel ve gelişmeye etki eden belirleyiciler dikkate alınarak, yenilenen nüfus projeksiyonu dağılımı ve mekansal projeksiyonlara dayalı olarak, plân revizyonu kararlarının doğrudan uygulama pl3anı ölçeğinde üretilmesine geçilir. Revizyona konu olan alanın sınırlılığı, yürürlükteki onaylı plânın genel ilke kararlarının bu aşamada değişmeden sürmekte oluşu ve düzenlemenin doğrudan uygulama plânı ölçeğinde yapılması nedenleriyle plân revizyon çalışması için değişik plân alternatiflerinin üretilmelerine ve karşılaştırılmalarına gerek görülmez. YEREL İMAR PLÂNLARI (Mevzii İmar Pl3anları) İÇİN YAPILACAK ARA?TIRMA VE DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARI Madde 3.05- Yerel Plânlarda (Mevzii İmar Plânları) Amaç, Kapsam ve Yöntem 1. AMAÇ VE KAPSAM İmar Plânı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 3 üncü maddesi 5 inci fıkrasında açıklandığı gibi; yerel plânlar kent çevresindeki alanlarda, belirlenen hedefler uyarınca yönlendirilecek ayrıntılı uygulama imar plânlarını kısa sürede elde etmeyi amaçlar. Yerel plânlar, öncelikle uygulamaya geçilerek, çevresel alanlarda; sanayi, turizm, sit koruma, büyük altyapı projeleri, toplu konut ya da toplu yerleşim, gecekondu önleme, imar-ıslah bölgeleri ve afet bölgeleri gibi kullanışlarda düzenlenirler. Yerel plânların plân sınırları içinde karar getirilmemiş alan bırakılmaz. 2. YEREL PLÂNLAR (Mevzii İmar Plânı) İÇİN YAPILACAK ARA?TIRMALAR Yerel plânların yapılmasında varsa çevre düzeni plânı ile getirilmiş kararlara uyulur. Yerel plânlar için araştırma sürecinin tümüyle yerine getirilmesi gerekmez, ancak fiziksel mekândaki alanlarda üretilecek kararları yönlendirecek bir dizi araştırma raporu ile yetinilir. Yerel olarak plânlanacak alanın kent bütününe göre fiziki yeri, varsa çevre düzeni plânı kullanma kararları ile yeni endüstriyel gelişme alanları, organize sanayi bölgeleri, toplu uygulanacak turizm yerleşme alanları, büyük yeşil alan düzenlemeleri, milli parklar, bölge parkları, toplu konut uygulamaları, yeni yerleşme alanları, liman-havaalanı-baraj gibi büyük altyapıların çevrelerinde yapılan düzenlemelerde yine toplum yararına, topluca ve birlikte yürütülecek uygulamalarda; Plânlama alanının bugünkü durumunu, sorunlarını ve potansiyelini belirlemek üzere, - Fiziksel yapı, doğal eşikler, çevresel doğal kaynaklar ve çevresel değerlerin plân bölgesinde ayrıntıda irdelenmesi, - Sosyo-ekonomik eşiklerden, ulaşılabilirlik ve altyapının dağılımı ve yeterliliği, - Çevre sorunları açısından analiz, - Bugünkü çevresel alan kullanımının ayrıntıda analizi, - Uygulanabilirlik için finansman analizi gibi konularda ve ayrıca konunun gerektirdiği, ilgili sektörlerin de görüşleri alınarak idarenin belirleyeceği araştırmalar yapılır. Araştırma sonuçlarının sunulmasında, plânlama ölçeğinin gerektirdiği ayrıntıda haritalar kullanılır. Bu haritalarda ayrıca tüm eşikler belirtilir. 3. YEREL İMAR PLÂNLARINDA PLÂN KARARLARINA GEÇİ? Yerel plân düzenlenen alanın, bugünkü sentez ve değerlendirme sonuçlarıyla varsa çevre düzeni plânı ile öncelik verilmede belirlenen “yörede yapılacak uygulamaya ilişkin genel çerçeve” karşılaştırılır ve doğrudan uygulama pl3anı ölçeğinde pl3an kararlarının üretilmesine, buna bağımlı olarak politikaların, gelişme aşamalarının ve toplu uygulama için izlenecek yöntemin belirlenme aşamasına hızla geçilir. Kısa sürede elde edilen bir uygulama plânı niteliğindeki yerel plânlar (mevzii imar plânları) için plânlamaya geçişte farklı plân alternatiflerinin üretilmesine gerek yoktur. KORUMA AMAÇLI-SİT-İMAR PLÂNLARI İÇİN YAPILACAK-EK ARA?TIRMA VE DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARI Madde 3.06- Koruma amaçlı imar plânlarında bu şartnamenin 3.01 maddesinde tanımlanan araştırmalara ek olarak aşağıdaki araştırmalar da yapılacaktır. 1. AMAÇ VE KAPSAM Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunu ile tanımlanan; tarihsel, arkeolojik ve doğal sitler ile kent mekânı ve çevresel alanlarda yer alan tarihsel çevreler ve bütünlükleri ve bozulmamışlıkları ile değer taşıyan karakteristik kentsel dokuların oluşturdukları “kentsel sit” alanlarının korunmaları, bu alanlara uygun yeni fonksiyonlar getirilmesi ve bu çevrelerde yeni yapılanmada uyulması gereken koşulların ayrıntıda belirlenmesi amacıyla amaçlı imar plânları düzenlenir. Sit içeren kentsel alanlarda düzenlenen koruma amaçlı imar plânları, kentsel yerleşmelerin imar plânları kapsamında olup, bütün aşamalarında izlenen araştırma değerlendirme ve plânlama yöntemi imar plânlarında olduğu gibidir. Ancak, sit içeren kentsel yerleşmelerin koruma amaçlı, imar plânlarının düzenlenmesinde, öncelikle araştırma ve değerlendirme aşamalarında bazı ek çalışmalar yapılması istenir. 2. KORUMA AMAÇLI İMAR PLÂNLARINDA YAPILACAK EK ARA?TIRMALAR Sit içeren kentsel yerleşme alanlarında yapılacak plânlamalarda, imar plânları için yapılanlara ek olarak ayrıca şu araştırmalar yapılır. ?artnamenin 3.01 maddesinde tanımlanan kent plânlaması için yapılacak araştırmalara ilişkin anlatım ile, Tarihsel Çevre: Kentin mekân oluşumunda tarihsel çevrenin tanımlanması için, tek tek tarihsel ve mimarlık değerleri olan yapıların birbirleriyle ve çevrelerindeki bahçeler, duvarlar, sokaklar, meydanlar, çeşmeler ve ağaçlarla birlikte oluşturdukları, bütünlükleri ve bozulmamışlıkları açısından değeri olan karakteristik kentsel dokunun belirlenmesi ve değerlerinin analizi yapılır. Kentsel dokuyu oluşturan yapılarla tek yapı ölçeğinde: Yapının yapıldığı devir ve üslup belirlenir. Yapının ya da dokunun bozulma nedenleri, dış etkiler, yapı tekniği, malzeme eskimesi, terk edilme, bakımsızlık ve tahrip durumu tespit edilir. Koruma durumunun analizi: Yapının orijinal durumu ve şimdiki durumu arasında değişme oranı, müdahaleler, iyi orta kötü korunmuş yapıların belirlenmesi, tespit ve tescil işlemi tamamlanmış yapının, tarihsel, mimarlık değeri ve konumu nedeniyle anıtsal niteliği ya da çevresel değeri ile sınıflanması belirtilir. (A), Anıtsal niteliği olan yapı, (B), Çevresel değeri olan yapı, (Ç1), Çevresel (1) değerli yapı- Geleneksel ve yöresel yapı tekniği ile yapılmış, tüm özelliğini koruyan, içte ve dışta onarım dışında hiçbir müdahale yapılmaması gereken yapı, (Ç2), Çevresel (2) değerli yapı- Cephe özellikleri aynen korunarak iç mekânda her türlü değişiklik ve yenileme yapılabilen yapı. (Ç3), Çevresel (3) değerli yapı röleveleriyle belgelenerek yıkılmasında sakınca olmayan yapı olup yerine yeniden yapılanmada yapısal özellik ve çevre koşullarına uyulur. (Ç4), Çevreye aykırı yapı, oluşmuş karakteristik kentsel dokuya yapısal özellikleri ile uymayan yapıdır. Kentsel dokuyu bütünleyen dış mekânlarda sokak ve meydan ölçeğinde: Yapılar, avlular ve bahçeleri ile bunları çevreleyen bahçe duvarları, bunların sınırlayarak belirlediği dış mekânlar, sokaklar, meydanlar, yer kaplamaları, çeşme, bahçe kapısı, sundurma, merdiven, ağaç ve diğer güzel görünümlü korunması gereken değerler ile dış mekân özelliklerini ve görünümü karakterize eden değişen cephe çizgisi, ceple dolu-boş oranları, cephe rengi, kaplaması, çıkmalar, saçak, baca, çatı eğimi ve kaplaması gibi mimari ve yöresel özelliklerin belirlenmesidir. Yerleşme ölçeğinde: Kentsel ve çevresel alanlarda tarihsel çevreler, bozulmamışlıkları ve bütünlükleriyle karakteristik kent dokuları, kentsel sit alanlarının önceki analizlere dayanılarak dış sınırlarının belirlenmesi olup bunlar dışında kalan tek yapı ya da kısıtlı çevrelerde yapı grupları oluşturan anıtsal ve çevresel değeri olanları, kent mekânı ve çevresinde yöreye özellik veren doğal oluşumlar, yapay elemanlar, korular, ağaçlıklar, çayırlar gibi yeşil bütünlerin-peyzaj değerlerinin belirlenmesidir. Araştırma sonuçlarının çizili belge olarak sunulmasında uygulama plânı ölçeğinde ayrıntılı haritalar yanı sıra, ayrıntılı doku özelliklerini ve dış mekânların ayrıntılarını belirleyen teknikte düzenlenmiş, kentsel tasarım ölçeği ve gerektiğinde mimari ölçekte plân, kesit, cephe resimleri, perspektif, röleve, fotoğraflar kullanılır. Gerektiğinde renk kullanılarak anlatım yapılır. Tek yapı ölçeğindeki araştırmaların sonuçlarının çizili anlatımında, yapılar tek tek nitelikleri, devir ve üslup özellikleri ile anıtsal ve çevresel değer sınıflarına göre, ayrıca iyi korunmuş, onarım gerektiren, harap durumda oluşlarıyla tanımlanırlar. Yapıların ve bunlardan oluşan dokuların orijinal durumda, değişmemiş, az ya da çok değişmiş veya bozulmuş durumda oluşları belirtilir. Dış mekân ile ilgili değerlerin belirlenmesi için ayrı haritalar ve bunlarla birlikte sokak ve meydan cephe resimleri kullanılır. Yerleşme ölçeğinde belirlemeler ve alan sınırlarının gösterilmesi için nazım plân ölçeği yeterlidir. 9. KORUMA AMAÇLI İMAR PLÂNLARINDA SENTEZ VE EK DE?ERLENDİRME Bu şartnamenin 3.01 maddesinde açıklanan kent imar plânları için yapılan sentez ve değerlendirme çalışmaları kapsamı dışında koruma amaçlı imar plânlarında ayrıca aşağıdaki çalışmalar da geliştirilir. Sentez, eşik sentezi, potansiyel belirlenmesi ve projeksiyonlara ek olarak, tarihsel çevre sentezi, tarihsel çevrenin bölgelenmesi belirlenir. Bu kapsamda ve tüm yerleşme ölçeğinde: - Bozulmamışlığı ve bütünlüğü açısından korunması gereken kentsel dokunun çok yoğun olduğu alanlar, - Kötü eklentilerden arındırma ve sağlıklaştırma getirilmesi gerekli görülen korunabilecek kentsel dokuların bulunduğu alanlar, - Biçimsel bozulmanın yoğun olduğu kentsel dokular, kısıtlı koruma yanı sıra çevreye uyumlu yapılaşmaya açılabilecek alanlar, - Ayrıca çevresel alanlarda, özel araştırma ve bazı yapılmasını gerektiren alanlar-arkeolojik alan belirlemeleri ile doğal güzellikleri ile-doğal sit olarak tescilli olmasa bile belirtilmeleri gereken yöreler saptanır. Tarihsel çevre sentezi-bölgelemesi-sentez ile aynı ölçekte haritalar üzerinde gösterilir ve sentez çalışmaları bütününde değerlendirilir. Belirlenen farklılaşmış bölgelerde ya da plânlama analiz ünitelerinde tarihsel çevrede doku özelliklerinin ve uygulanması gereken koruma sağlıklaştırma-yenileme stratejilerinin ayrıntıda yerlerinin belirleneceği ve dış mekânda korunacak ve düzenlenebilecek sokak ve meydanların gösterildiği haritalar değerlendirme çalışmasına eklenir. 3. KORUMA AMAÇLI İMAR PLÂNLARINDA PLÂN KARARLARINA GEÇİ? Tarihsel çevre ve kentsel sit alanları ile ilgili değerlendirme sonuçlarının koruma-zararlı eklentilerden arındırma-düzeltme-sağlıklılaştırma-yeni fonksiyon getirme, kısıtlı yenileme gibi koruma ve geliştirmeye ilişkin kentsel stratejilerin belirlenmesi ve bu belirlemelerin plân kararlarını yönlendirmesi dışında, sit içeren koruma amaçlı imar plânlarında da plânlamaya geçiş bu şartnamenin 3.01 maddesinde belirtildiği gibidir. Tarihsel çevreler ve sit içeren alanlarda düzenlenen koruma amaçlı plânlar, kent imar plânı niteliğinde olabileceği gibi yerel plân, ek plân ve plân revizyonu niteliğinde de hazırlanabilirler. Bu durumda, bu madde hükümlerinde getirilen koruma amaçlı imar plânları için yapılacak ek araştırma ve değerlendirmelerin, söz konusu plân ölçeklerinde de yapılarak araştırma ve değerlendirmelerin kapsamının genişletilmesi gerekir. ULA?IM PLÂNLAMASI İÇİN YAPILACAK EK ARA?TIRMA VE DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARI Madde 3.07- Ulaştırma plânlamasında bu şartnamenin 3.01 maddesindeki işlere ek olarak yapılacak çalışmaların amaç, kapsam ve yöntemi: 1. AMAÇ VE KAPSAM Kentsel mekânın özellikleri ve alan kullanımının bugünkü karakteristiklerinden çıkılarak; plân dönemi için olacağı belirlenen ulaşım talebine göre, ulaşım sistemini, ulaşım ağını, standart ve kapasiteleri ile, ulaşımın türlere dağılımını, toplu taşınım, hareketli ve duran trafik ve yayalaştırma konularında uygulamada gerekli ayrıntıları ve geometrik düzenlemeleri, kısa ve uzun dönemde sorunlara çözüm önerileri ile trafik yönetimine ilişkin öneriler getirmek amacıyla ulaşım plânlaması düzenlenir. Ulaşım plânlamaları yerleşme fiziksel plân kademeleriyle karşılıklı etkileşim durumda ve bunlarla bütünleşmiş olarak birlikte ele alınırlar. Farklı plân kademelerinde yerleşmelerin büyüklük ve nitelikleri ile gelişme aşamalarına göre, değişik ölçüm ve araştırmalara dayalı olarak farklı amaç ve kapsamda ulaşım plânları üretilir. Hangi kentsel yerleşme ya da yerleşmeler bütününün hangi gelişme aşamasında yerleşme fiziksel plânlaması ve imar plânı yapımı ile birlikte ulaşım plânlamasının da yapılması gerektiğine idare karar verir. 2. ULA?IM PLÂNLAMASI İÇİN YAPILACAK EK ARA?TIRMALAR Burada nazım imar plânı aşaması da bulunan bir büyük kentin, imar plânı çalışmalarıyla birlikte yürütülen kentsel-ulaşım plânlaması için yapılması geğrekli görülen araştırma çalışmaları tanımlanmıştır. Bu kapsamda, 1. Genel Ulaşım Bilgileri 1.1. Plânlama alanının ve kentin ülke ulaşım sistemi ve bölgesel ulaşım ağı içindeki yeri ve önemi, bağlantıları, 1.2. Ulaşım Sistemi-Ulaşım Ağı: Plânlama alanında bugünkü ulaşım sistemi ve kentsel ulaşım ağının kademelenmesi, fiziksel ve geometrik standartları, 1.3. Taşıt Sayıları: Plânlama alanında-kentte, bugün var olan raylı, lastik tekerlekli toplu taşın türleri, sayıları, ara toplu taşın türleri, sayıları, özel oto sayıları ve bu sayıların zamanla artışı, artış oranları, 1.4. İşletme Güzergahları-Kapasiteleri: Toplu taşın ve ara toplu taşın güzergah ve kapasiteleri, 1.5. Ulaşım Donanımı-Terminaller: Kentin dış bağlantıları, çevresel bağlantılar ile kent içi toplu taşın, ara toplu taşın durakları, istasyon ve iskeleler, katlar düzenleme, terminaller, otopark, hangar ve garajlar, 1.6. Ulaşım Proje ve Yatırım Programları: Ulaşımla ilgili kuruluşların programlanmış ve kesinleşmiş yatırım proje ve kararları (Kara yolu-demiryolu-deniz ve havayolu). 2. Yolculuk ve Taşıma Bilgileri 2.1. Düzenli Yolculuklar-Dağılımı: Toplu taşın, ara toplu taşın ve bireysel yolculuklar için ayrı ayrı elde edilecek kentsel-bölgeler arası düzenli yolculuk dağılımları, 2.2. Araç ve Yolcu Sayısı: Araç türlerine göre perde hattından ve önemli kavşaklardan geçen araç ve toplam yolcu sayıları, kente giren-kentten çıkan ve transit geçenler bulunarak, doruk saat payı ayrıca belirlenir. 2.3. Toplu Taşınla Yolculuk: Güzergahlara göre günlük toplu taşın yolcu istatistiklerinin derlenmesi-raylı toplu taşın, otobüs, minibüs, dolmuş sayısı belirlenir, 2.4. Düzensiz Yolculuklar: Doruk süresinde yer alan düzensiz-iş ve okul dışı amaçlı yolculuklar, durak ve benzeri noktalarda örnekleme ve anketlerle saptanır, 2.5. Kentsel Yük Taşıması: Kentsel yük taşınması ile ilgili bilgiler, hal, depolama, sanayi kuruluşları ile yapılan anketler, kordon ve perde hattı sayımları ile toplanır, 2.6. Doruk Saat Yolculuk Dağılımı: Kent bölgeleri arasında düzenli yolculuk dağılımı tablosunun diğer yolculuk ve taşımacılık bilgileriyle değerlendirilecek ve gerektiğinde düzeltme yapılarak, doruk saat toplam yolculuklar çıkış-varış tablosuna dönüştürülür (Toplu taşın-ara toplu taşın ve bireysel ulaşım için). Kentsel ulaşım plânı için yapılan araştırmaya çalışmalarından, genel ulaşım sistemi bölgesel ulaşım ağı ve kentin dış çevre ile bağlantılarının belirlenmesinde çevre düzeni ya da kent bütünü nazım plânı ölçeğinde; Kentsel ulaşımda ulaşım ağı, kent bölgeleri ile kordon ve perde hatlarının belirlenmesi, ayrıca, yolculuk dağılımlarının gösterilmesi için, amaçlanan ayrıntıda kent nazım plânı, özelliği olan merkez bölgelerde uygulama plânı ölçeğinde haritalar kullanılır. Araştırmalarda, bunlar dışında gerekli istatistik gösterme yöntemleri, tablo ve çizimlerden de yararlanılır. 3. ULA?IM PLÂNLAMASINDA SENTEZ VE EK DE?ERLENDİRME Birlikte düzenlendikleri yerleşme fiziksel plânlamaları ile sürekli ve karşılıklı etkileşim durumunda sürdürülen ulaşım plânlaması çalışmalarının sentez ve değerlendirme aşamasında, gelecekteki pl3an dönemi sonu için ulaşım bilgilerinin elde edilmesinde, fiziksel yerleşme plânlamasının değerlendirme aşamasında geliştirilen projeksiyonlar kullanılır. Bu kapsamda kentsel ulaşım plânlamasında: a) Gelecekteki ulaşım talebinin belirlenmesi: Kent imar plânında, bu şartnamenin 3.01 maddesinde belirlenen değerlendirme çalışmaları kapsamında geliştirilen plân dönemi sonu için nüfus projeksiyonu ve bağımlı olarak işgücü ve okuyan nüfusa ilişkin bilgilerin derlenmesi yapılır. Gelecekte kent bölgelerinde dağılarak yerleşeceği varsayılan nüfus içinde oturan, çalışan ve okuyan nüfus oranları, kent bölgelerinde dağıtılan işyerlerinde çalışan işçi ve öğrenim kurumlarındaki öğrenci sayıları belirlenir. b) Gelecekteki toplam yolculuk dağılımı: Doruk süresinde, kent bölgeleri arasında toplam yolculukların düzenli ve düzensiz yolculuk toplamlarının belirlenmesidir (Gelecekteki doruk saat, toplam yolculuklar, başlangıç-varış tablosu). c) Doruk saat yolculuk yüklemesi: Doruk saate düşen yolculukların ulaşım koridorlarına yüklenmesi yapılır. Ulaşım plânlaması için değerlendirme aşamasında araştırma sonuçlarının sergilendiği ölçeklerde yeter sayıda harita kullanılır. 4. ULA?IM PLÂNLAMASI PLÂN KARARLARINA GEÇİ?- TÜREL DA?ILIM ALTERNATİFLERİ Plân kararlarına geçiş aşamasında da ulaşım plânları, birlikte düzenledikleri yerleşme fiziksel plânlamaları ile sürekli etkileşim içinde bulunurlar. Bu kapsamda; a) Kentsel ulaşım politikalarının saptanması: Kentsel gelişme hedefleri, belirlenen pl3anlama stratejileri, kriterleriyle, ilgili kamu kuruluşları ve yerel yönetimlerin plân dönemi için karar ve öngörüleri ile gelişme eğilimleri dikkate alınarak uygulanacak ulaşım politikaları belirlenir. b) Türel dağılım alternatifleri: Belirlenen ulaşım politikaları ile kesinleşmiş ve olası projelerde dikkate alınarak ulaşımın türel dağılım alternatifleri ve bunları gerçekleştirecek yönetimsel ve mali önlemlerin belirlenmesidir. c) Alternatiflerin değerlendirilmesi: Bu şartnamenin 3.01 maddesi 13 üncü bendinde belirtilen kentsel gelişme alternatifleri ile ilgili olarak, karşılaştırma yoluyla ve ağırlıklı değerlendirmeyle türel dağılım alternatifleri, test edilen alternatif, kentsel gelişme stratejileri ile birlikte değerlendirirler. Değerlendirme sonunda seçilen alternatif kentsel gelişme şeması ve stratejisine en uygun olan, bu stratejiyi tamamlayan türel dağılım alternatifi seçilir. Bu çalışmadan sonra, kent pl3anlaması kararları ile birlikte ulaşım plânlaması karar ve önerileri belirlenir. Kentsel ulaşım plânlaması birlikte düzenlenen kent imar plânı ile (ya da nazım imar plânı ile) aşağıda belirlenen aşamalarında karşılıklı etkileşim ve bilgi aktarımı ilişkisi içinde bulunur. (1) Araştırma aşamasında: Düzenlenen anket, analiz ve sayımlarda birliktelik ve bilgi aktarımı; (2) Sentez ve değerlendirme aşamasında: Ulaşılabilirlik eşiğinin tanımında, ulaşım pl3anlamasından kent plânlamasına; nüfus işgücü ve okullaşmaya ilişkin projeksiyonların aktarımında kent plânlamasından ulaşım plânlamasına bilgi aktarımı, (3) Plânlamaya geçişte: Kentsel alternatif gelişme stratejilerinin belirlenmesinde türel dağılım alternatiflerine ilişkin varsayım ve kabullerin aktarılması ve seçilen alternatif kentsel gelişme stratejisinin, seçilen türel dağılımı belirlemesidir. ARA?TIRMA-DE?ERLENDİRME ÇALI?MALARINDA GENEL HÜKÜMLER Madde 3.08- Yerinde yapılacak ön çalışmaların veri toplama safhasında bu şartname ekinde verilen “Ana İşler Tablosu”ndan yararlanılabilir. Araştırma ve plânlama safhalarında; Devlet Plânlama Teşkilatı, Devlet İstatistik Enstitüsü, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Milli Savunma Bakanlığı ilgili Daireleri, Ulaştırma Bakanlığı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ve ilgili Daireleri, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı gibi ilgili kurum ve kuruluşlarla, belediyesinin diğer kuruluş ve gerekli hallerde özel kuruluşların, plânlanan belde için araştırma konuları üzerinde yapmış oldukları çalışmalar ile sonuçları ve plânlama ile ilgili görüşleri alınır. Madde 3.09- Plânlanan mahallin özelliğine göre Banka araştırma grubunu değiştirebilir, yeni araştırma konuları tespit edebileceği gibi, ilgili maddelerde belirtilen araştırma konularından bazılarının araştırılmasından vazgeçilmesine de karar verebilir. BÖLÜM IV PLÂNLAMA GENEL ESASLAR Madde 4.01- Kent imar plânları “Nazım İmar Plânı” ve “Uygulama İmar Plânı” olarak hazırlanır. İmar plânları onanma işlemi tamamlanıp kesinleşmeden önce “Nazım İmar Plânı Tasarısı” ve “Uygulama İmar Plânı Tasarısı” olarak isimlendirilir. Madde 4.02- Kent imar plânları, İmar Kanunu ve ilgili yönetmelikler ile bu şartname esaslarına göre hazırlanır. NAZIM İMAR PLÂNI Kent imar plânları “Nazım İmar Plânı” ve “Uygulama İmar Plânı” olarak hazırlanır. İmar plânları onanma işlemi tamamlanıp kesinleşmeden önce “Nazım İmar Plânı Tasarısı” ve “Uygulama İmar Plânı Tasarısı” olarak isimlendirilir. Kent imar plânları, İmar Kanunu ve ilgili yönetmelikler ile bu şartname esaslarına göre hazırlanır. Madde 4.03- Nazım imar plânı, “İmar Plânı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelik”te belirtilen standartlara ve lejant için verilen çizim tekniğine uyularak hazırlanır. Onaylı halihazır haritalar üzerine çizilen nazım imar plânı, yerleşmenin büyüklüğü ve yaygınlığına ve eldeki onaylı harita olanaklarına göre 1/2000, 1/5000, 1/10000, 1/25000 ya da 1/50000 ölçeklerin biri seçilerek hazırlanır. Fiziksel mekânın düzenlenmesinin nazım plân aşamasında, çeşitli arazi kullanışları ana hat ve yoğunluklarıyla, uygulama imar plânı yapılacak alan sınırı, varsa etapları ve öncelikleri belirtilir. Çizili olarak ifade edilmeyen konularda, nazım plân ilke kararlarına açıklık kazandırmak uygulama plânlarını ve uygulamayı yönlendirmek açısından gereği kadar plân notu ve plân hükmü nazım imar plânı paftaları üzerine yazılır. Plân notları ve hükümleri plânla birlikte onaylanır. Madde 4.04- Nazım imar plânında, plânlanan alanın özelliğine göre aşağıdaki hususlar yönetmelikte verilen lejanta göre çizilerek gösterilir ve şu ana başlıkları kapsar: 1- Sınırlar; devlet, il, ilçe, belediye, mücavir alan, plân onama vb. 2- Özel koşullu alan sınırları 3- Konut yerleşme alanları: a) Yerleşik (meskûn) konut alanları, b) Gelişme (inkişaf) alanları, 4- Kentsel çalışma alanları: - Yönetim merkezleri - İş merkezleri - Depolama, sanayi alanları 5- Turizm yerleşme alanları, 6- Koruma alanları; sit, tarımsal nitelik, su kaynağı, jeolojik vb. nedenlerle koruma, enerji nakil hattı, askeri alanlar, 7- Açık ve yeşil alanlar; park, diğer yeşil alanlar, 8- Kentsel sosyal donatı alanları; eğitim tesisleri, spor, sağlık, kültür vb., 9- Kentsel teknik altyapı; yollar, otoparklar, demir-deniz-hava yolu, toplu taşınım aksları, enerji üretim ve dağıtım, su, kanalizasyon, çöp tesisleridir. Madde 4.05- Nazım imar plânında gerektiğinde yer alan plân notları ve hükümleri: a) Kentsel gelişme alanlarında “uygulama imar plânı yapılıp, belediyesince onanmadan inşaat uygulamasına geçilemeyeceği”ne ilişkin hüküm b) Plânlama alanında, daha önce onaylı imar plânı ya da yerel plânların bu plânla çelişmeyen plân kararları ve ters düşmeyen hükümlerinin geçerli olduğunu, Bu plânla yeterli açıklama getirilmeyen konularda; öncelikle üst düzeyde onaylı çerçeve düzeni nazım plânı kararlarına ve ilgili yasal düzenlemelerle getirilmiş olan hükümlere uyulması gerektiğini, Bu kapsamda, imar, kıyı, orman, toprak-tarım, karayolları-trafik, kültür ve tabiat varlıkları, turizmi teşvik, çevre, sağlık, hıfzısıhha, gayrisıhhi müesseseler, yüzeysel su kaynakları, afetler, deprem, gecekondu, düzensiz gelişmeler toplu konut ve otopark konularında, yürürlükteki kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen hükümlerin hangi durumlarda nazım plân önlem ve kararlarıyla birlikte uygulanacağı, c) Kentsel alanda getirilen bölgeleme alan kullanımı ve yerleşme düzeni ilkeleri ile yerleşme, kullanma, koruma ve yasaklama kararları ve kentsel altyapı ve donanıma ilişkin uygulamayı yönlendirecek bir dizi önlem ve koşullar açıklanır. Bu kapsamda, bu maddenin önceki fıkralarında tanımlanan kent bölgeleri ve kentsel koruma ve kullanma alanlarında yerleşmesine izin verilen kullanmanın niteliği fiziksel mek3anda bölünme ve yapılanma koşullarına esas olacak yoğunluklar ile gelişmeye getirilen niteliksel, fiziksel ve yapısal sınırlandırmalar tanımlanır. Bu çerçevede: - Yerleşik ve gelişme alanlarında brüt yoğunluklar, ayrıca gerekli görülüyorsa en küçük bölünme (minimum parsel büyüklüğü), en çok yapılanma (maksimum TAKS, KAKS), en çok kat adeti, en çok yapı yaklaşma uzaklıkları, - Karakteristik doku özellikleri ve kentsel sit alanlarında uygulanacak strateji uyarınca çevresel, yapısal koruma ve kullanma ilkeleri ile mimari karakteristikleri, kentin genel görünümünün bozulmaması ve kent estetiği açısından, özel önlemler uygulanacak bölge içinde uygulama stratejisi, - Yerleşme alanı (iskân) ya da yerleşme dışı (iskân dışı) alanlarda kalan tarihsel çevre, görsel değerler, çevrenin yeşil örtüsü, doğal ve çevresel değerlerin, değerli tarım topraklarının, ormanların korumaları için bu alanlarda uygulanacak koruma stratejisi ile izin verilebilecek yapıların nitelikleri, bölünme ve yapılanma koşullarına getirilen sınırlamalar, - Kentsel yerleşmeye elverişli olmayan sakıncalı alanlar, koruma bantları ya da koruma kuşakları içinde kalan alanlarda uygulanacak hafriyat (kazı), doldurma, yıkım ya da bataklık kurutma, deniz doldurma gibi konularda getirilen yasaklamalar ve yapı yasaklarının nedenleri ile nitelikleri, sakıncanın ortadan kalkması durumunda yapılabilecek uygulama ve sınırlamalar, - Kentsel kullanma alanlarında, kentsel çevre ve sağlık koruma ilkeleri açısından yer almaması gereken yapı ve işletme türleri ile kirletici özelliği olan sanayi bölgelerinde alınması gereken çevresel önlenler, - Kıyı kuşağı kullanımı ya da turizm amaçlı yerleşmelerde “toplumun yararlanmasına ayrılmayan yapı yapılamaz” notu ve bu amaçla tapu kütüğüne şerh konulmasına ilişkin hükmün hangi durumlarda uygulanacağı, Gereken ayrıntıda açıklanır. Madde 4.06- Nazım İmar Plânı Plân Raporu: Kentsel mek3anda, bölgeleme, alan kullanımı, yerleşme düzeni ve kentsel altyapıya ilişkin uyulması gereken genel ilke kararları getiren nazım imar plânı ile birlikte bir plân raporu hazırlanır. Plân raporu ile; Plânlamanın amacı, plân dönemi sonunda varılması gereken kentsel gelişme hedefleri, üst plân ilke ve kararları, kentsel mek3anda gelişmenin bu aşaması için seçilen kentsel gelişme stratejileri belirlenir. Madde 4.07- İmar Kanunu’nun 9 uncu maddesinde belirtilen esaslara uyulmak suretiyle, birden fazla belediye için, bu belediyelerin sınırlarını ve mücavir alanlarını kapsayan nazım imar plânı da hazırlanabilir. BÖLÜM V UYGULAMA İMAR PLÂNI Madde 5.01-Uygulama imar plânı, İmar Kanunu ve ilgili yönetmelikler ile bu şartname esaslarına göre hazırlanır. Madde 5.02-Uygulama imar plânının tamamı bir aşamada yapılabileceği gibi idarenin uygun görmesiyle etaplar halinde de hazırlanabilir. Madde 5.03-Uygulama imar plânı onaylı ve varsa kadastro vaziyeti de işlenmiş halihazır haritalara, yönetmelikte verilen lejant tekniğiyle çizilir. Ölçek 1/1000’dir. Yönetmelikte belirtilen standartlara uyulur. Oluşturulan yapı adalarında, getirilen yapı koşullarına uyan ve daha sonra düzenlenecek parselasyon plânlarına yol gösterir biçimde imar parselleri işlenir. Kentsel gelişme stratejisinin belirlendiği, gelişme ile ilgili genel ilke kararlarının, bölgeleme, kentsel alan kullanımı ve yerleşme düzeninin belirlendiği nazım imar plânı ilke kararları doğrultusunda, uygulamaya dönük ayrıntı getirmek üzere uygulama imar pl3anları ile, kent bölgelerinde yapı adaları ölçeğinde ayrıntılı düzenlemeler, yoğunluk ve yapı düzeni kararları getirilir. Uygulama plânında gerektiğinde kitle düzeni ve açık alan düzenlemeleri için “kentsel tasarım” teknikleri de kullanılır, verilen kitleler şematik değilse, ölçülendirilir. Nazım plân elde edilmeden doğrudan imar uygulama plânları hazırlanan küçük ve toplu kentsel yerleşmelerde seçilen kentsel gelişme stratejisi ve bölgeleme, alan kullanımı ve yerleşme biçimine ilişkin ilkeler, uygulama plân ölçeğinde ayrıntılı düzenlemelerle getirilir. Nazım plânlar üzerinde gösterilen teknik ve sosyal donatım alanlarının konum ile büyüklükleri, toplam standartların altına düşülmemek koşulu ile uygulama plânlarında değiştirilebilir. Uygulama plânlarıyla birlikte önemli yollara ait 1/100 ölçekli yol profilleri de ayrı bir pafta halinde hazırlanır. Uygulama imar plânı ile raporu bir bütündür ve beraber onaylanır. Kent imar plânlarının, kentsel yerleşme alanlarında, koruma, kullanma ve altyapıya ilişkin uygulamaya dönük ayrıntıda karar getiren uygulama imar plânı aşamasında da, fiziksel mekân düzenlemede çizili olarak ifade edilemeyen konularda, uygulamayı yönlendirmek amacıyla yeteri kadar plân notu ve plân hükmü yazılı olarak yine plânlar üzerinde getirilebilir. Plân notları ve plân hükümleri uygulama imar plânının değir önlem ve kararları gibi ilgili oldukları plânla birlikte onaylanarak kesinleşir. Nüfusu 100 bini geçen kentlerde otopark yönetmeliğinin plânla ilgili hükümleri yerine getirilir. Sit alanını da içeren plânlarda, sit alanı plânlaması için ilgili kuruluşun oluru alınır. Ayrıca, turizm, sanayi, küçük sanayi içeren plânlarda ilgili kuruluşların da görüşü alınabilir. Madde 5.04- Uygulama imar plânında, plânlanan alanın özelliğine göre aşağıdaki hususlar yönetmelikte verilen lejant ve tekniğiyle gösterilir: 1- Sınırlar: Plânlama alanı içine giriyorsa; devlet, il, ilçe, belediye, mücavir alan sınırı, uygulama imar plânı onama sınırı, imar plânı etapları onama sınırı gibi plânlama sınırları, 2- Özel koşullu alan sınırları, 3- Konut yerleşme alanları, a) Yerleşik (meskûn) konut alanları, b) Gelişme (inkişaf) konut alanları, 4- Kentsel çalışma alanları, - Yönetim merkezleri, iş merkezleri, sanayi-depolama vb., 5- Turizm yerleşme alanları, 6- Koruma alanları, - Sit koruma alanları, bugünkü arazi kullanımı korunacak alanlar, yapı yasağı veya kısıtlama getirilen alanlar, 7- Açık ve yeşil alanlar 8- Kentsel sosyal donatı alanları, 9- Kentsel teknik altyapı, 10- Yapı adaları ölçeğinde yapı düzeni ve yoğunluklar belirtilir. Madde 5.05- Uygulama imar plânında gerektiğinde yer alan plân notları ve hükümleri: - “Ada içlerinde gösterilen parselasyon bölünmeleri, parselasyon plânları hazırlanırken ana ilkelere sadık kalmak koşulu ile gerekli düzenlemeler belediyesince yapılabilir” notu konularak, - Yol, yaya yolu, meydan, otopark, kentsel yeşil alanlar ve kentsel sosyal donanım alanları kamu eline geçmeden yapı uygulamasına geçilmeyeceğine ilişkin hükmün nerelerde ve hangi durumlarda getirildiği, kentsel altyapı ve donanımın getirilmesi ve aktif yeşil alan oranının arttırılması ile ilgili politikalar, - Yoğunluğu arttırılmak istenmeyen, korunacak çevresel alanlarda, mevcut kadastral yollar dışında yeni yol açılamayacağı hükmü yeni kentsel kullanımlara kara yolundan giriş ya da ve kentsel alan kullanım, tür ve yoğunluklarına göre otopark ihtiyacı, kentsel toplu taşınım ile ilgili politikalar, Gereken ayrıntılarıyla açıklanır. Madde 5.06- Uygulama İmar Plânı Raporu: Nazım imar plânı yapılan kentlerde uygulama imar plânı raporu, nazım plân raporuna varsa ayrıntıda getirilmiş konular eklenir. Ayrıca plânlanan nüfus verilmelidir. Nazım imar plânlarının yapılmasına gerek görülmeyen ve doğrudan imar uygulama plânlarının düzenlenmesine geçilen kentsel gelişme aşamalarının başlarındaki küçük ve toplu kentsel yerleşmelerin imar plânlarında, plânlamanın amacı, kentsel gelişme hedefleri, kentsel gelişme stratejisi, plân kararları doğrultusunda yürütülecek uygulama esasları, gerektiğinde, uygulama etapları, uygulama araçları, önlem ve politikalarını belirleyen bir “plân raporu” imar uygulama plânı ile birlikte düzenlenir. Madde 5.07- Uygulama imar plânı “EK PLÂN” biçiminde ele alınmışsa: Bu şartnamenin 3.03 maddesinde belirtilen araştırma ve değerlendirme çalışmaları, mevcut imar plânı plân not ve hükümleriyle bir bütün olup mevcut plânda getirilmiş plân kararları ek plânlar için de geçerlidir. Ek plân, uygulama imar plânı niteliğinde ve 1/1000 ölçeklidir. Ek pl3an ile plânlanan alana mevcut imar plânı plân kararları dışında veya değişik plân kararları getiriliyorsa, bu koşulların geçerli olduğu alan sınırının ve plân hükümlerinin ek plânda belirtilmesi gereklidir. Plân raporu: Yürürlükteki imar plânı ilke kararlarına büyük ölçüde aykırı olmadıkça “ek plân” kapsamında plân raporu ile kentsel gelişme amacı, hedefleri ve seçilen strateji ile ilgili tanımlama ve anlatımlara gerek yoktur. Ek plân raporunda yalnız, yasal ömrü uzatılan kent plânlaması sürecinde bu kez ek plân ile getirilen önlemler ve özellikle yerleşmeye açılan ve etaplarını belirleyen aksiyon programları yer alır. Plân raporu ek plân ile birlikte düzenlenir. Ek plânlar (imar plânı ilavesi) önceki onaylı kent imar plânlarıyla bütünleştirilir ve birlikte uygulanırlar. Madde 5.08- Uygulama İmar Plânı “PLÂN REVİZYONU” (İmar Plânı Yenilemesi) biçiminde ele alınmışsa: Kentsel yerleşmelerin yürürlükteki imar plânlarının, plân yapımı sonrası değişen koşullarda uygulamayı yönlendirmede yetersiz kaldığının belirlendiği durumlarda, yürürlükteki plânın temel ilke kararları değiştirilmeden, plân onay sınırları içinde kısıtlı bir alanda, uygulamaya





Bu haberin geldigi yer: Imar Hukukcusu
http://www.imarhukukcusu.com

Bu haber icin adres:
http://www.imarhukukcusu.com/modules.php?name=News&file=article&sid=62