Yeni Sayfa 24
RUHSAT
TARİHİNDEN İTİBAREN İKİ YIL İÇİNDE İN?AASINA BA?LANMAYAN VEYA BA?LANIP DA HER NE
SEBEPLE OLURSA OLSUN BA?LAMA MÜDDETİYLE BİRLİKTE BE? YIL İÇİNDE BİTİRİLMEYEN VE
SÜRESİ İÇİNDE RUHSAT YENİLEMESİ DE YAPILMAYAN YAPILARA VERİLEN RUHSATIN HÜKÜMSÜZ
SAYILACA?I, RUHSATSIZ SAYILAN YAPILAR HAKKINDA YENİDEN RUHSAT ALMA TARİHİNDE
YÜRÜRLÜKTE BULUNAN PLAN VE MEVZUAT HÜKÜMLERİNİN, RUHSAT SÜRESİ İÇİNDE
TAMAMLANMASI MÜMKÜN OLMAYAN YAPILAR İÇİN RUHSAT YENİLEMESİNİN BE?İNCİ YILI
İÇİNDE YAPILACA?I, BU YAPILAR HAKKINDA İSE RUHSAT ALMA TARİHİNDEKİ YÜRÜRLÜKTEKİ
MEVZUAT HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI GEREKTİ?İ HK.
Yeni Sayfa 23
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar
Tarihi
ALTINCI
DAİRE
2004
418
2002
3991
26/01/2004
KARAR METNİ
RUHSAT
TARİHİNDEN İTİBAREN İKİ YIL İÇİNDE İN?AASINA BA?LANMAYAN VEYA BA?LANIP DA HER NE
SEBEPLE OLURSA OLSUN BA?LAMA MÜDDETİYLE BİRLİKTE BE? YIL İÇİNDE BİTİRİLMEYEN VE
SÜRESİ İÇİNDE RUHSAT YENİLEMESİ DE YAPILMAYAN YAPILARA VERİLEN RUHSATIN HÜKÜMSÜZ
SAYILACA?I, RUHSATSIZ SAYILAN YAPILAR HAKKINDA YENİDEN RUHSAT ALMA TARİHİNDE
YÜRÜRLÜKTE BULUNAN PLAN VE MEVZUAT HÜKÜMLERİNİN, RUHSAT SÜRESİ İÇİNDE
TAMAMLANMASI MÜMKÜN OLMAYAN YAPILAR İÇİN RUHSAT YENİLEMESİNİN BE?İNCİ YILI
İÇİNDE YAPILACA?I, BU YAPILAR HAKKINDA İSE RUHSAT ALMA TARİHİNDEKİ YÜRÜRLÜKTEKİ
MEVZUAT HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI GEREKTİ?İ HK.<
Temyiz İsteminde Bulunan : ? Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. ?
Karşı Taraf : ?
Vekili : Av. ?
İstemin Özeti : Zonguldak İdare Mahkemesinin 13.3.2002 günlü, E:2000/1007,
K:2002/354 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek
bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Halil Koç'un Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile
mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı M.İclal Kutucu'nun Düşüncesi : ? ? Mahallesi, 365 ada, 9
parselde bulunan davacıya ait taşınmaz üzerine 31.12.1993 günlü ve 2915 sayılı
inşaat ruhsatı ile yapılan yapının ruhsat süresi içinde bitirilmemesi nedeniyle
ruhsat yenileme isteminin ve 28.2.1994 günlü ve 42 sayılı Belediye Meclisi
kararıyla onanan imar planında yeşil alana ayrılan parseli ile ilgili
mağduriyetinin giderilmesi talebinin reddine ilişkin 21.9.2000 günlü ve 2405
sayılı Belediye Başkanlığı işleminin, inşaata başladığı tarihte yürürlükte
bulunan imar planına uygun olarak inşaat ruhsatı alındığı ve inşaata başlandığı
açık olduğundan ortada kazanılmış bir hakkın bulunduğu gerekçesiyle inşaat
ruhsatının yenilenmemesine ilişkin kısmını iptal eden mahkeme kararının
bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden davacının 31.12.1993 tarihinde ruhsat aldığı inşaatını
beş yıl içinde tamamlayamadığı, 19.9.2000 tarihinde ruhsat yenileme ve 28.2.1994
günlü ve 42 sayılı Belediye Meclisi Kararıyla onanan ? Kentsel Sit Alanı Dışı
İmar planıyla yeşil alana ayrılan parseli ile ilgili mağduriyetinin giderilmesi
talebinde bulunduğu, bu talebin 23.12.1991 günlü ve 499 sayılı Belediye Meclisi
kararıyla onanan imar planı değişikliğine göre 31.12.1993 tarihinde insaat
ruhsatı düzenlendiği ancak bu değişikliğin 28.2.1994 günlü ve 42 sayılı Belediye
Meclisi kararıyla onanan ? Kentsel Sit Alanı Dışı İmar Planı Revizyonunda İller
Bankası tarafından dolgu zemin üzerinde bulunduğu nedeniyle onanmadığından ve
beş yıldan sonra ruhsat yenileme talebinde bulunulduğundan söz edilerek
reddedildiği anlaşılmaktadır.
3194 sayılı İmar Kanununun 29. ve 3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan
Belediyeler Tıp İmar Yönetmeliğinin 12. maddelerine göre inşaat ruhsatı
alındıktan sonra inşaata başlama ve inşaat bitirme için tanınan iki ve beş
yıllık sürelere uyulmaması halinde verilmiş ruhsat geçersiz sayılmakta, yine bu
maddelere göre yapı sahiplerine inşaata devam edip tamamlayabilmek için yeniden
ruhsat alma ve yeni ruhsatın alınacağı tarihteki imar durumuna uyma zorunluluğu
getirilmiş bulunmaktadır.
Bu durumda davacının inşaatını süresi içinde tamamlamayarak beş yıl sonra talep
ettiği inşaat ruhsatının yenilenmemesine ilişkin işlemde mevzuata aykırılık
bulunmadığından aksi yolda verilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz konusu mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı
düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları
dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, ? İli, Merkez, ? Mahallesi, 6 pafta, 365 ada, 9 parsel sayılı taşınmaz
üzerinde kısmen yapılan yapıya ait 31.12.1993 günlü, 2915 sayılı inşaat
ruhsatının yenilenmesine ilişkin 19.9.2000 günlü davacı isteminin reddine
ilişkin 21.9.2000 günlü, 1187/2405 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış;
İdare Mahkemesince, uyuşmazlık konusu taşınmaz üzerinde 31.12.1993 günlü, 2915
sayılı inşaat ruhsatına istinaden yapılan yapının 5 yıllık süre içerisinde
tamamlanamaması üzerine davacı tarafından 19.9.2000 gününde ruhsatın
yenilenmesinin istenildiği, söz konusu ruhsat tarihinden sonra 28.2.1994 günlü,
42 sayılı belediye meclisi kararıyla yapılan imar planı değişikliği ile
taşınmazın bulunduğu yer konut alanından çıkarılarak yeşil alan olarak
belirlenmiş ise de, davacıya ait ruhsatın verildiği tarihteki imar planına uygun
olduğu bu nedenle davacının kazanılmış hakkının doğduğu anlaşıldığından, ruhsat
yenilenmesi isteminin plan değişikliği nedeniyle reddedilmesi yolundaki dava
konusu işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar
verilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 29. maddesinin 1. fıkrasında, yapıya başlama
müddetinin ruhsat tarihinden itibaren iki yıl olduğu, bu müddet zarfında yapıya
başlanılmadığı veya yapıya başlanıp ta her ne sebeple olursa olsun başlama
müddetiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği taktirde verilen ruhsat
hükümsüz sayılacağı, bu durumda yeniden ruhsat alınmasının mecburi olduğu ve
başlanmış inşaatlarda kazanılmış hakların saklı olduğu hükme bağlanmıştır.
3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinin 12.
maddesinde; ruhsat süresi içinde tamamlanması mümkün olamayacağı için beşinci
yıl içinde ruhsat yenilemek üzere ilgili idareye başvurarak ruhsat yenilemesi
yapılan yapılar hakkında, ruhsat alma tarihindeki yürürlükte bulunan mevzuat
hükümlerinin uygulanacağı, inşaasına 2 yıl içinde başlanılmayan veya ruhsat
süresi içinde tamamlanmayan ve süresi içinde ruhsat yenilemesi yapılmayan
yapıların ruhsatsız yapı olarak değerlendirileceği, bu yapılar hakkında yeniden
ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümlerinin
uygulanacağı kuralları yer almıştır.
Anılan hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, ruhsat tarihinden itibaren iki
yıl içinde inşaasına başlanmayan veya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun
başlama müddetiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmeyen ve süresi içinde ruhsat
yenilemesi de yapılmayan yapılara verilen ruhsatın hükümsüz sayılacağı,
ruhsatsız sayılan yapılar hakkında yeniden ruhsat alma tarihindeki yürürlükte
bulunan plan ve mevzuat hükümlerinin, ruhsat süresi içinde tamamlanması mümkün
olamayan yapılar için ruhsat yenilemesinin beşinci yıl içinde yapılacağı, bu
yapılar hakkında ise ruhsat alma tarihindeki yürürlükteki mevzuat hükümlerinin
uygulanacağı anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 31.12.1993 günlü yapı ruhsatı aldığı, ancak
yapısını 5 yıl içinde tamamlayamadığı, 19.9.2000 gününde ruhsat yenileme
istemiyle yaptığı başvurunun da, taşınmazın bulunduğu yerin imar planında 2
yeşil alana ayrılması nedeniyle reddilmesi üzerine bakılmakta olunan davanın
açıldığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık konusu olayda, 31.12.1993 gününde eski inşaat ruhsatının verildiği
tarihten itibaren 5 yıl içinde inşaatın tamamlanmadığı, bu 5 yıllık süre
içerisinde ruhsatın yenilenmesi istemiyle başvuruda bulunulmaması nedeniyle eski
ruhsat hukuki geçerliliğini yitirdiğinden davacının ruhsat başvurusunun, başvuru
tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümlerinin uygulanması suretiyle
çözümlenmesi gerekmektedir.
Bu durumda, davacının taşınmazı, ruhsat yenilenme istemiyle yapılan başvuru
tarihinde yürürlükte olan imar planında yeşil alanda kalması nedeniyle ruhsat
verilmesi mümkün olmadığından dava konusu işlemde mevzuata aykırılık
bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Zonguldak İdare Mahkemesinin 13.3.2002 günlü, E:2000/1007,
K:2002/354 sayılı kararının bozulmasina, 10.120.000-lira karar harcı ile fazla
yatırılan 7.530.000- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın
adı geçen mahkemeye gönderilmesine 26.1.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.
(DAN-KAR-DER; SAYI:5)