Dava konusu olayda ise, davacı tarafından Adalet Bakanlığı Sınav-Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 11. maddesinde belirtilen belgeleri hile ve yalan beyana dayalı olmadan eksiksiz olarak sunulması üzerine yapılan inceleme sonunda, adı geçen başvurusunun Afyonkarahisar Adli Yargı Adalet Komisyonunca kabul edilerek uygun bulunması ve atamasının teklif edilmesi; yine Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünce de adı geçenin başvurusunun incelenerek uygun bulunması ve atamasının yapılması, 657 sayılı Yasa’nın 54. maddesinde yer alan bu Kanun’a tabi olmayan personelin bu Kanun’a tabi kurumlara atanmasına yönelik düzenlemede “azami adaylık süresi kadar çalışmış olma” koşuluna yer verilmemesi, öte yandan, Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı’nın 2000/2 sayılı Genelgesinde yer alan koşulun yerine getirilmemiş olmasının Kanun’un açık bir hükmünün uygulanmaması niteliğinde olmaması hususlarının birlikte değerlendirilmesi sonucunda davacının mübaşir olarak atanmasında açık hata bulunmamaktadır.

                        Bu durumda, davacının ilk atamasının açık hata olduğundan bahisle 657 sayılı Yasa’nın 98/b maddesi uyarınca Devlet Memurluğu görevinin sona erdirilmesine ilişkin olarak tesis olunan dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

DAVACI                                            :Yücel KORKMAZ

VEKİLİ                                              :Av.Ali Rıza KÜÇÜKİLHAN

                                                            2 Vakıf İş Hanı Kat:1/4-AFYONKARAHİSAR

DAVALI                                           :Adalet Bakanlığı-ANKARA

İSTEMİN ÖZETİ                              :Afyonkarahisar Adliyesinde mübaşir olarak görev yapmakta olan davacının, uzman çavuş olarak asgari 2 yıl çalışma şartını taşımadığından 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’na Tabi Olarak İstihdam Edilen Uzman Erbaşların Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Atanmalarına İlişkin 2002/2 nolu Tebliğin 2’nci maddesine aykırı olarak Devlet Memurluğu görevine atamasının yapıldığından bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 98/b maddesi uyarınca adı geçenin Devlet Memurluğunun sona erdirilmesine ilişkin 24.02.2005 gün ve 13906 sayılı Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü işleminin; idareyi yanıltıcı herhangi bir belge sunulmadığı, iki yılı aşan zamandan bu yana görevin başarıyla sürdürüldüğü, Afyonkarahisar Adli Yargı Adalet Komisyonunun 11.01.2005 gün ve 2005/5 sayılı kararıyla terfi ettirildiği, idari istikrar ilkesi gereğince devamlılığın esas olduğu, Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu kararına göre 90 gün geçtikten sonra idarenin kararından vazgeçemeyeceği, idari kusur nedeniyle mağduriyete sebep verildiği, atamanın yapıldığı dönemde Devlet Memurluğu giriş sınavı kazanıldığı halde başka bir kuruma giriş için başvuru yapılmadığı iddialarıyla iptali istemidir

SAVUNMANIN ÖZETİ                   :657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 92. maddesinin 2. fıkrasına göre, 657 sayılı Yasa’ya tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanların, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabileceği, Devlet Personel Başkanlığınca yayımlanan 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’na Tabi Olarak İstihdam Edilen Uzman Erbaşların Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Atanmalarına İlişkin 200/2 sayılı Tebliğin ikinci maddesinde de, 3269 sayılı Kanuna göre uzman erbaş kadrolarında istihdam edilmeleri sebebiyle 657 sayılı Kanun’un 54’ncü maddesi de dikkate alınarak azami adaylık süresi kadar çalışmış ve kendi istekleriyle sözleşmelerini fesih etmiş olmak kaydıyla uzman erbaşların 657 sayılı Yasa’nın 97’nci maddesinde belirtilen sürelere tabi olmaksızın yürürlükteki Başbakanlık Genelgeleri çerçevesinde açıktan atama izni alınması suretiyle aynı Kanun’un 92’nci maddesine göre koruma ve güvenlik görevlisi kadroları ile kurumların görevde yükselme yönetmeliklerinde bu düzeyde belirledikleri diğer kadrolara atanmaları hizmet ihtiyaçları göz önünde bulundurularak kamu kurum ve kuruluşlarının takdirinde olduğunun belirtildiği, uzman erbaş olarak görev yapmakta iken görevinden ayrılan davacının, mübaşir olarak atanma talebinde bulunulması üzerine Afyonkarahisar Adli Yargı Adalet Komisyonu’nun 27.12.2002 gün ve 2002/245 sayılı kararı ile Afyonkarahisar Adliyesine mübaşir olarak atanmasının teklif edildiği, Bakanlıkça da bu teklif onaylanarak davacının atamasının yapıldığı, bilahare adı geçenin, uzman erbaş olarak asgari 2 yıl çalışma şartını taşımadığının tespit edilmesi nedeniyle dava konusu işlem ile memuriyet görevinin sona erdirildiği, Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 1973 tarihli kararına göre açık hata bulunan idari işlemlerin her zaman geri alınabileceği, davacının ilk atamasında da açık hata bulunduğu, bu nedenle dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

TÜRK MİLLETİ ADINA

                         Hüküm veren Afyonkarahisar İdare Mahkemesince dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler incelenerek gereği görüşüldü:

                         Dava, Afyonkarahisar Adliyesinde mübaşir olarak görev yapmakta olan davacının, uzman erbaşlıkta azami adaylık süresi kadar çalışmadan Devlet Memurluğuna atamasının açık hata ile yapıldığından bahisle Devlet Memurluğu görevinin sona erdirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

                        657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 52. maddesinde, kurumların memur ihtiyaçlarını yayımlanan sınav sonuçlarında belirlenen başarı sırasına göre ilgili kurumlarca atama yapılmak suretiyle karşılanacağı; 92. maddesinin ikinci fıkrasında ise 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanları, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabileceği; 98/b maddesinde ise, Devlet Memurlarının, memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi hallerinde memurluğun sona ereceği hükme bağlanmıştır.

                        Devlet Personel Başkanlığınca yayımlanan 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’na Tabi Olarak İstihdam Edilen Uzman Erbaşların Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Atanmalarına İlişkin Tebliğin 2. maddesinde, “3269 sayılı Kanuna göre Uzman Erbaş kadrolarında istihdam edilmeleri sebebiyle 657 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesi de dikkate alınarak azami adaylık süresi kadar çalışmış ve kendi istekleriyle sözleşmelerini feshetmiş olmak kaydıyla Uzman Erbaşların, 657 sayılı Kanun’un 97’nci maddesinde belirtilen sürelere tabi olmaksızın yürürlükteki Başbakanlık Genelgeleri çerçevesinde açıktan atama izni alınması suretiyle aynı Kanun’un 92’nci maddesine göre koruma ve güvenlik görevlisi kadroları ile kurumların görevde yükselme yönetmeliklerinde bu düzeyde belirledikleri diğer kadrolara atanmaları hizmet ihtiyaçları göz önünde bulundurularak kamu kurum ve kuruluşlarının takdirinde bulunmaktadır” hükmü yer almaktadır.

                        Dava dosyasının incelenmesinden; Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 04.12.2002 gün ve 93963 sayılı genel yazılarıyla Devlet Personel Başkanlığının 2002/2 sayılı tebliği uyarınca uzman erbaş olarak görev yapmakta iken kendi talepleri ile görevlerinden ayrılan ve Bakanlık emrine atanma talebinde bulunanların atanmasıyla ilgili olarak duyuru yaptığı, davacı tarafından 09.12.2002 günlü dilekçesiyle Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğüne başvurularak açıktan atanma talebinde bulunduğu, Afyonkarahisar Adli Yargı Adalet Komisyonunun 24.12.2002 gün ve 2002/62 Muh. sayılı kararıyla da açıktan atanabilmek için gerekli belgelerin sunulması gerektiği hususunun davacıya tebliği üzerine adı geçenin kendisinden istenen belgelerin eksiksiz verdiği, Afyonkarahisar Adli Yargı Adalet Komisyonunun 27.12.2002 gün ve 2002/245 sayılı kararıyla davacının açıktan ve aday olarak atanmasına ve kararın bir örneğinin Yönetmeliğin 11. maddesi uyarınca Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğüne gönderilmesine karar verildiği, Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 31.12.2002 günlü oluru ile davacının açıktan atamasının yapıldığı, davacının 17.01.2003 tarihinde göreve başlamasından sonra adaylık ve hizmet içi eğitime tabi tutularak ve eğitim sonunda sınavlara alındığı, davacıya 2003 yılı için düzenlenen sicilde 89 puan verildiği, ayrıca 2003 yılı asli Devlet Memurluğuna atanma sicilinin ise 85 puan olarak düzenlendiği, yine 2004 yılı sicil notunun ise 86 puan olduğu, Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 23.02.2005 günlü oluru ile davacının uzman erbaş olarak 2 yıl çalışma şartını taşımadığından 657 sayılı Yasa’nın 98/b maddesi uyarınca Devlet Memurluğu görevinin sona erdirildiği, davanın da bu işlemin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.

                        Genel olarak Devlet Memurluğuna alınma usul ve yöntemi 657 sayılı Yasa’nın 52. maddesinde düzenlenmiş, 92. maddesinde ise istisnai olarak sınav usulüne tabi tutulmadan Devlet Memuru olabilme imkanı tanınmıştır. Anılan 92. maddeye dayanılarak Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığınca yayımlanan 2000/2 sayılı Genelge ile 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’na Tabi Olarak İstihdam Edilen Uzman Erbaşların Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Atanmalarına İlişkin Tebliğin 2. maddesinde, 3269 sayılı Kanuna göre uzman erbaş kadrolarında istihdam edilenlerin, 657 sayılı Kanuna tabi kamu kurum ve kuruluşlarına koruma ve güvenlik görevlisi kadroları ile kurumların görevde yükselme yönetmeliklerinde bu düzeyde belirledikleri diğer kadrolara atanmalarının kamu kurum ve kuruluşlarının takdirine bırakıldığı, davalı Adalet Bakanlığı’nca da bu genelge kapsamında memur alımı yapılmıştır.

                        Davacının, belirtilen genelge ve Adalet Bakanlığı’nın yazıları uyarınca mübaşir olarak atanmak üzere başvurusunu yaptığı, adı geçenin başvuru belgelerinde hata, hile ya da yalan beyan bulunmadığı, davacı başvurusunun Afyonkarahisar Adli Yargı Adalet Komisyonunca incelenerek uygun bulunarak atamasının Adalet Bakanlığı’na teklif edildiği, davacının atanmasına ilişkin teklifin Adalet Bakanlığı’nca da uygun görülerek atamasının onaylandığı ve adı geçenin yaklaşık 2,5 yıl başarılı olarak görev yaptığı anlaşılmaktadır.  

                        Nitekim, davacının idareyi yanılttığı ya da yalan beyanı olduğu yönünde de herhangi bir iddia bulunmamaktadır.          

                        Esasen, daha önce asil Devlet memuru olarak ataması yapılmayan davacının, ilk kez Devlet memurluğuna atanabilmesi için 657 sayılı Yasa’nın 52. maddesinde belirtilen genel usule tabi tutularak aday memurluğa atanması ve bilahare adaylık dönemi sonunda asil Devlet Memurluğuna atamasının yapılması gerekir. Bunun dışında, asil Devlet memuru iken istifaen ya da müstafi sayılarak görevinden ayrılmış olması halinde yeniden memuriyete dönmesi için boş kadro bulunması ve kurumunun yeniden atanma isteğini uygun bulması gerekir. Bu kapsamda uyuşmazlığa bakıldığında ise davacının asil Devlet Memuru olmadan ya da adaylık süresi kadar çalışmadan doğrudan Devlet memurluğuna atanabilmesine mümkün değildir. 

                        Davalı idarece, davacının azami adaylık süresi kadar uzman erbaş olarak görev yapmadığı ve dolayısıyla memurluğa atanmasının açık hata olduğundan bahisle atama işleminin her zaman geri alınabileceği ileri sürülmekte ise de; Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu’nun 22.12.1973 gün ve E.1968/8, K.1973/14 sayılı kararında, idarenin, yokluk, açık hata, memurun gerçek dışı beyanı veya hilesi hallerinde, süre aranmaksızın kanunsuz terfi veya intibaka dayanarak ödediği meblağı her zaman geri alabileceği, yukarıda belirtilen istisnalar dışında kalan hatalı ödemelerin istirdadının, hatalı ödemenin ilk yapıldığı tarihten başlamak üzere 90 gün içinde kabil olduğuna ve 90 günlük süre geçtikten sonra istirdat edilemeyeceğine karar verildiği, bu karar her ne kadar hatalı ödenen meblağın geri alınmasına ilişkin ise de genel olarak idarelerin hatalı işlemlerini almasına dair uyuşmazlıklara uygulanabileceği, buna göre, idarelerin yokluk, açık hata, memurun gerçek dışı beyanı veya hilesi hallerinde süre aranmaksızın işlemlerin geri alınabileceği, bunun dışında hatalı işlemlerin ancak dava açma süresi olan altmış gün içinde geri alınabileceği  anlaşılmaktadır.

                        Açık hata ise Kanun’un çok açık bir hükmünün uygulanmayarak hataya düşülmesidir. Açık hatanın varlığından söz edilebilmesi için kanun hükmünün yoruma açık olmaması gerekir. Birden çok Kanun maddelerinin birlikte yorumu ile ulaşılabilecek bir sonucun gerçekleşmemiş olmasını açık hata olarak kabul etmek mümkün değildir. Dolayısıyla açık hata, bir Kanun maddesinin herkesin anlayabileceği kadar açık olan bir hükmünün uygulanmamasıdır.

                        Dava konusu olayda ise, davacı tarafından Adalet Bakanlığı Sınav-Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 11. maddesinde belirtilen belgeleri hile ve yalan beyana dayalı olmadan eksiksiz olarak sunulması üzerine yapılan inceleme sonunda, adı geçen başvurusunun Afyonkarahisar Adli Yargı Adalet Komisyonunca kabul edilerek uygun bulunması ve atamasının teklif edilmesi; yine Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünce de adı geçenin başvurusunun incelenerek uygun bulunması ve atamasının yapılması, 657 sayılı Yasa’nın 54. maddesinde yer alan bu Kanun’a tabi olmayan personelin bu Kanun’a tabi kurumlara atanmasına yönelik düzenlemede “azami adaylık süresi kadar çalışmış olma” koşuluna yer verilmemesi, öte yandan, Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı’nın 2000/2 sayılı Genelgesinde yer alan koşulun yerine getirilmemiş olmasının Kanun’un açık bir hükmünün uygulanmaması niteliğinde olmaması hususlarının birlikte değerlendirilmesi sonucunda davacının mübaşir olarak atanmasında açık hata bulunmamaktadır.

                        Bu durumda, davacının ilk atamasının açık hata olduğundan bahisle 657 sayılı Yasa’nın 98/b maddesi uyarınca Devlet Memurluğu görevinin sona erdirilmesine ilişkin olarak tesis olunan dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

                        Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin İPTALİNE, aşağıda dökümü yapılan 86,20 YTL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 250,00 YTL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacı vekiline verilmesine, posta giderlerinden artan 26,40 YTL’nin istemi halinde davacıya iadesine, Danıştay’a temyiz yolu açık olmak üzere, 11.08.2005 tarihinde  oybirliğiyle karar verildi

Başkan V.                                          Üye                                               Üye         

       Cafer ERGEN                                  Sedat KOÇ                        Aydın TOPRAK

           (32691)                                           (37998)                                         (94866)

Aslının aynıdır.

11.08.2005

Başkan V.

A/H

    YARGILAMA GİDERLERİ

Başvurma harcı    : 11,20 YTL

Karar harcı            : 11,20 YTL

YD Harcı               : 18,20 YTL

Vek.Harcı              :   2,00 YTL

Posta Giderleri      : 43,60 YTL

Toplam               : 86,20YTL