3194
sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesine göre para
cezası verilmesine ilişkin hükmün, Anayasa Mahkemesi
tarafından iptal edilmesi üzerine, iptal kararı
yürürlüğe girmesine rağmen, TBMM tarafından yeni
para cezası getirilmediğinden imar para cezaları rafa kaldırılmış
bulunmaktadır. Bu nedenle Belediyelerin ne kadar gelir kaybına
uğradığının hesaplanması zor olacaktır.
Belediyelerin önemli bir gelir kaynağı olan imar para cezalarına
karşılık olarak merkez bütçeden bir pay
ayırımı söz konusu değil. Kaçak
yapılaşma ile ilgili yıkım ve Türk Ceza kanun
uyarınca imar kirliliği nedeniyle müeyyideler bulunsa da imar
para cezalarının yerin tutmamaktadır.
Ceza hükümleri:
Madde 42 – Ruhsat alınmadan veya ruhsat veya eklerine veya
imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının
yapı sahibine ve müteahhidine, istisnalar dışında
özel parselasyon ile hisse karşılığı belirli bir
yer satan ve alana (Bu maddenin birinci fıkrasının “... 500 000
TL.’dan 25 000 000 liraya kadar para
cezası verilir.” bölümü Anayasa Mahkemesi’nin
17/4/2008 tarihli ve E.: 2005/5, K.: 2008/93
sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.) Ayrıca fenni
mesule bu cezaların 1/5'i uygulanır.
Birinci fıkrada belirtilen fiiller dışında bu Kanunun 28,
33, 34, 39 ve 40 ıncı maddeleri ile 36 ncı maddenin üçüncü
fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine
getirmeyen mal sahibine, fenni mesule ve müteahhide 500 000 TL.'dan 10 000
000 liraya kadar para cezası verilir.
Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen fiillerin tekrarı halinde
para cezaları bir katı artırılarak verilir.
Yukarıdaki fıkralarda gösterilen cezalar, ilgisine göre
doğrudan doğruya belediyeler veya en büyük mülki amir
tarafından verilir.
(Beşinci fıkra iptal: Ana.Mah.nin 15/5/1997 tarihli ve E.: 1996/72, K.: 1996/51 sayılı kararı ile)
İlgili idarenin Cumhuriyet Savcılığı
aracılığıyla sulh ceza mahkemesine başvurması
üzerine, bu mahkemelerce ayrıca, yukarıdaki fıkralara
göre ceza verilen fenni mesuller ve müteahhitler hakkında bir
yıldan beş yıla kadar meslekten men cezasına da
hükmolunur.
Bu husustaki mahkeme kararları ilgili idarelerce Bakanlığa ve
meslek mensubunun bağlı olduğu meslek teşekkülüne
bildirilir.
Bu maddeye göre belediyelerce verilen cezalar dolayısıyla tahsil
olunan paralar belediye bütçesine irad
kaydolunur.
