Yeni Sayfa 8
1992
yılında yapı ruhsatı alınan ve 1998 yılında ruhsat yenilemesi isteminde
bulunulan ve ruhsat süresi içinde fiilen bitmediği tespit edilmeyen yapılar
nedeniyle yapı kullanma izninin alınması için yapı ruhsatının yenilenmesine
ilişkin işlemlerin 13.7.2001 günlü, 24461 sayılı resmi gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren 4708 sayılı yapı denetimi kanunu kapsamında
değerlendirilemeyeceği hk.
Yeni Sayfa 9
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar
Tarihi
ALTINCI
DAİRE
2006
3891
2004
5694
14/07/2006
KARAR METNİ
1992
yılında yapı ruhsatı alınan ve 1998 yılında ruhsat yenilemesi isteminde
bulunulan ve ruhsat süresi içinde fiilen bitmediği tespit edilmeyen yapılar
nedeniyle yapı kullanma izninin alınması için yapı ruhsatının yenilenmesine
ilişkin işlemlerin 13.7.2001 günlü, 24461 sayılı resmi gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren 4708 sayılı yapı denetimi kanunu kapsamında
değerlendirilemeyeceği hk.
Danıştay
Altıncı Dairesinin 14.7.2006 gün ve E:2004/5694, K:2006/3891 sayılı kararı.
Temyiz İsteminde Bulunan : ? Konut Yapı Koop.
Vekili : Av. ?
Karşı Taraf : İzmir Valiliği
İstemin Özeti : İzmir 1. İdare Mahkemesinin 7.4.2004 günlü, E:2003/834,
K:2004/299 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek
bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri
bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği
savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi G.Filiz Ercan Aslantaş'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin
reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Ahmet Arslan'ın Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince
verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari
Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen
nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden
hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının
onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları
dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Duruşma yapılmasına gerek görülmedi.
Dava, İzmir, Urla, ? Köyü? mevkii, ? pafta, ? parsel sayılı taşınmaz üzerindeki
34 adet konut inşaatına yapı kullanma izin belgelerinin düzenlenebilmesi
amacıyla yapı ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan 16.4.2003 günlü başvurunun
zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince;
dosyanın incelenmesinden dava konusu konut inşaatları için alınan 13.7.1992
günlü, 114 sayılı inşaat ruhsatının süresinin 13.7.1997 tarihinde sona erdiği,
davacı tarafından anılan ruhsatın yenilenmesi istemiyle yapılan 4.6.1998 günlü
başvurunun bu süreden çok sonra olduğu ve süresi içinde ruhsat yenilemesi
başvurusu yapılmadığı gibi ruhsatın da yenilenmediği anlaşıldığından yapıların
ruhsatsız duruma düştüğü, diğer taraftan 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında
Kanunun geçici 2. maddesinde bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 3194
sayılı İmar Kanunu ile 595 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname hükümlerine göre alınan yapı ruhsatları korunmuş ise de bu durum
Yasanın yürürlüğe girdiği tarihte halen güncelliğini koruyan ruhsatlar için
geçerli olduğundan uyuşmazlık konusu olayda olduğu gibi, ruhsatsız konuma düşen
yapılar için anılan hükmün uygulanamayacağı gerekçesiyle dava konusu işlemde
hukuka aykırılık görülmeyerek davanın reddine karar verilmiş, karar davacı
vekilince temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 29. maddesinde "Yapıya başlama müddeti ruhsat
tarihinden itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya başlanmadığı veya
yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddetiyle birlikte beş
yıl içinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsat hükümsüz sayılır. Bu durumda
yeniden ruhsat alınması mecburidir. Başlanmış inşaatlarda müktesep haklar
saklıdır." hükmü yer almıştır.
3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinin 12.
maddesinde, "Ruhsat süresi içinde tamamlanması mümkün olamayacağı için beşinci
yıl içinde ruhsat yenilemek üzere ilgili idareye başvurarak ruhsat yenilemesi
yapılan yapılar hakkında, ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat
hükümleri uygulanır. İnşaasına 2 yıl içinde başlanmayan veya ruhsat süresi
içinde tamamlanmayan ve süresi içinde ruhsat yenilemesi yapılmayan yapılar,
ruhsatsız yapı olarak değerlendirilir. Bu yapılar hakkında yeniden ruhsat alma
tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümleri uygulanır." aynı
Yönetmeliğin Geçici 2. maddesinde ise, "Ruhsat alınarak inşasına başlanan ancak
5 yıllık ruhsat süresi sonunda yapı kullanma izni düzenlenmeyerek İmar Kanununun
29. maddesi uyarınca ruhsatı hükümsüz hale gelen yapılar, ilgililerince yapılan
başvurularla ve/veya idarece yerinde ve dosyasında yapılacak inceleme ve
araştırmalarla bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde
tesbit edilir.
Bu yapılar, ruhsat alındığı tarihteki yönetmelik ve ruhsat eki projeler
kapsamında incelenir ve mevzuata uygun olanlara ilk ruhsat alındığı tarihteki
yönetmelik hükümlerine göre yeniden yapı ruhsatı düzenlenir ve inşası tamamlanan
yapılara yapı kullanma izni verilir.
Bu süre içerisinde tesbiti yapılmayan yapılara Yönetmeliğin 2.9.1999 tarihli ve
23804 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelikle değişik 12. Maddesi
hükümleri uygulanır."kuralına yer verilmiştir.
13.7.2001 günlü, 24461 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, yayım tarihinden
itibaren otuz gün sonra yürürlüğe giren 4708 sayılı Yapı Denetimi Kanunu ile de
" ... can ve mal güvenliğini teminen, imar planına, fen, sanat ve sağlık
kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı
denetimini sağlamak ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasları" nın
düzenleneceği amaçlanmış olup anılan Kanunun Geçici 2. maddesinde bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten önce 3194 sayılı İmar Kanunu ile 595 sayılı Yapı
Denetimi Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre alınan yapı ruhsatlarının
geçerli olduğu hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı Kooperatife, İzmir, Urla İlçesi, ? köyü, ?
mevkiinde ? pafta, ? parsel sayılı taşınmaz üzerinde 34 adet konut ve 1 adet
sığınak yapılmak üzere 13.7.1992 gün ve 114 sayılı inşaat ruhsatı düzenlendiği,
davacı tarafından temel üstü vizesinin verilmesi istemiyle verilen 11.1.1995
günlü dilekçeye, davalı idarece 27.1.1995 gün ve 1090 sayılı yazı ile verilen
yanıtta ruhsat tarihinden itibaren 2 yıl içinde yapıya başlanmadığı veya yapıya
başlanıp da her ne sebeple olursa olsun başlama müddetiyle birlikte 5 yılda
bitirilmediği takdirde verilen ruhsatın hükümsüz sayılacağının bildirildiği,
daha sonra davacı tarafından 4.6.1998 tarihli dilekçeyle idareye, ruhsat
süresinin bittiğinden bahisle, inşaat ruhsatının yenilenmesi istemiyle başvuruda
bulunulduğu, bu başvuruya 7.7.1998 gün ve 5899 sayılı yazıyla, başvurunun
sürenin bitiminden sonra yapıldığı, inşaatların ruhsatsız duruma düştüğü
mühürleme işleminden sonra istenilen belgelerin getirilmesi durumunda
değerlendirme yapılacağı yolunda yanıt verildiği, bundan sonra 17 adet ikili
blok (34 bağımsız birim) şeklindeki yapıların bitmiş kullanılır durumda, ayrıca
(5.95 x 2.40) m. ebadında saçtan mamul arıtma binasının ruhsatsız olarak
yapıldığı ve bitmiş kullanılır durumda olduğunun 21.10.1998 tarihli yapı tatil
tutanağıyla tespit edilerek anılan yapıların mühürlendiği, yine aynı tarihte,
onanlı imar planında otopark olarak ayrılan alanda trafo binası yapıldığının da
tespit edildiği ve aynı tarihli yapı tatil tutanağının düzenlendiği, davacı
kooperatif tarafından daha sonra 16.4.2002 tarihli dilekçeyle yapı kullanma izin
belgesinin alınabilmesi amacıyla inşaat ruhsatının yenilenmesi istemiyle tekrar
başvuruda bulunulduğu, davalı idarenin 6.6.2002 gün ve 5794 sayılı yazısı içinde
belirtilen belgelerle başvurulması durumunda başvurunun değerlendirmeye
alınacağının belirtilmesi üzerine davacının, belirtilen belgelerle 24.6.2002
tarihinde davalı idareye başvuruda bulunduğu, başvuru üzerine davalı idarenin
31.10.2002 günlü, 11382 sayılı yazısıyla, Bakanlığın 20.5.2002 gün ve 6-7234
sayılı genelgesinden bahisle yapı ruhsatı alındıktan sonra 5 yıl içinde ruhsatı
yenilenmeyen ve ruhsatsız konuma düşen yapılar için 4708 sayılı Yapı Denetim
Kanunu hükümlerine göre ruhsat yenilenmesinin yapılması gerektiğinin
belirtildiği, bu nedenle bu yasaya uygun olarak yazı ekindeki listede yer alan
belgelerin istenildiği ve son olarak, davacı tarafından kendilerinin 4708 sayılı
Yasa kapsamında olmadıkları, bu nedenle yapı kullanma izin belgesinin
düzenlenebilmesi amacıyla yapı ruhsatının verilmesi istemiyle yapılan başvurunun
yanıt verilmemesi suretiyle reddi üzerine bakılan davanın açıldığı
anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacı kooperatifin 4708 sayılı Yapı Denetimi
Kanununun yürürlüğe girmesinden önce 13.7.1992 günlü, 114 sayılı yapı ruhsatı ve
4.6.1998 tarihli ruhsat yenileme başvurusu mevcut olup davalı idarece dava
konusu yapıların ruhsat süresi içinde bitmediğine dair herhangi bir tespitin
bulunmadığı, 21.10.1998 günlü yapı tatil tutanağında da 5 yıllık ruhsat
süresinin dolduğu belirtilmekle birlikte inşaatların bitmiş, kullanılır durumda
olduğunun tespit edildiği, uyuşmazlığın esasen yapı kullanma izninin alınması
aşamasında inşaatı tamamlanmış yapılar için Yapı Denetim Kanunu hükümlerinin
uygulanıp uygulanmayacağı hususundan kaynaklandığı görülmektedir.
Sonuç olarak, 1992 yılında yapı ruhsatı alınan ve 1998 yılında yapı ruhsatı
yenilemesi isteminde bulunulan ve ruhsat süresi içinde fiilen bitmediği tespit
edilmeyen yapılar nedeniyle yapı kullanma izninin alınması için yapı ruhsatının
yenilenmesine ilişkin işlemlerin 4708 sayılı Yapı Denetimi Kanunu kapsamında
olduğunu kabule olanak bulunmadığından davalı idarece tesis edilen işlemde
hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu itibarla dava konusu işlemin iptali gerekeceğinden aksi yöndeki mahkeme
kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle İzmir 1. İdare Mahkemesinin 7.4.2004 günlü, E:2003/834,
K:2004/299 sayılı kararının BOZULMASINA, 20,60 YTL karar harcı ile fazladan
yatırılan 15,30 YTL harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı
geçen mahkemeye gönderilmesine 14.7.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.