Henüz tapuya dönüşmemiş tapu tahsis belgesi ile tasarruf edilen ve barınma amaçlı kullanılması gereken gecekondunun, yasanın öngördüğü amaçlara aykırı olarak yıkıldığının belirlenmesi üzerine, tapu verilmesi isteminin reddedilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı hk.

Danıştay Altıncı Dairesinin 11.06.2004 gün ve E:2003/685, K:2004/3717 sayılı kararı.

Dairesi

Karar Yılı

Karar No

Esas Yılı

Esas No

Karar Tarihi

ALTINCI DAİRE

2004

3717

2003

685

11/06/2004

KARAR METNİ

Henüz tapuya dönüşmemiş tapu tahsis belgesi ile tasarruf edilen ve barınma amaçlı kullanılması gereken gecekondunun, yasanın öngördüğü amaçlara aykırı olarak yıkıldığının belirlenmesi üzerine, tapu verilmesi isteminin reddedilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı hk.

            Danıştay Altıncı Dairesinin 11.06.2004 gün ve E:2003/685, K:2004/3717 sayılı kararı.

Temyiz İsteminde Bulunan : Mamak Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. ?
Karşı Taraf : ?
Vekili : Av. ?
İstemin Özeti : Ankara 1. İdare Mahkemesinin 28.6.2002 günlü, E:2001/403, K:2002/622 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Özlem ?imşek'in Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden, tapu tahsis belgesine konu gecekondunun davacı tarafından yıkıldığının anlaşılması karşısında, içinde oturan dar gelirli ailenin barınma ihtiyacını karşılamak üzere yapılan ve bu şekilde tasarruf edilen bir gecekondunun tapu tahsis belgesi tapuya dönüşmeden yıkılması, dar gelirli vatandaşların konut sahibi olabilmelerinin sağlanması için çıkarılan 2981 sayılı Yasa'nın bu amacına aykırı olduğundan, tapu verilmesi isteminin reddine ilişkin işlemde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Buna göre, davanın reddedilmesi gerektiğinden, İdare Mahkemesinin işlemin iptali yolundaki kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Tülin Özgenç'in Düşüncesi :Davacının ? ? Mah. ? Cad. No:? adresinde ? ada, ? parselde bulunan gecekondusu için tapu verilmesine yönelik başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda, İdare Mahkemesince, davacının gecekondusu için 2981 sayılı Yasa kapsamında usulüne uygun başvuruda bulunduğu ve adına tapu tahsis belgesi düzenlendiğinin tartışmasız olması karşısında istemin reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından iptali yolunda verilen kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2981 sayılı Yasanın 10.maddesinin (a) fıkrasında, tapu tahsis belgesinin hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil edeceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacıya gecekondusu nedeniyle verilen 12.7.1985 günlü, 9286 nolu tapu tahsis belgesinin Başkanlık Makamının 26.3.2001 günlü, 1464 sayılı olurlarına istinaden 29.3.2001 tarih ve 605 sayılı Encümen kararı ile iptal edildiği anlaşıldığından tapu verilmesi isteminin reddine ilişkin işlemde hukuken aykırılık görülmemiştir.
Bu durumda aksi yönde verilen Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmadığından, temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, ?, ?, ? Mahallesi, ? Caddesi, ? numaralı gecekondu nedeniyle tapu verilmesi isteminin cevap verilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, uyuşmazlık konusu gecekondu nedeniyle 28.9.1984 tarihinde, 98699 sayılı imar affı başvurusunda bulunulması üzerine, 12.7.1985 günü, 9286 sayılı tapu tahsis belgesinin düzenlendiği, davalı idarece zeminde yapılan incelemelerde davacıya ait gecekondunun bulunmadığı, herhangi bir yapının olmadığı gerekçesiyle tapu tahsis belgesi iptal edilmiş ise de, uyuşmazlık konusu yerin imar affı başvurusunda bulunulduğu, 28.9.1984 tarihinde mevcut durumunun yeminli özel teknik büro tarafından incelenerek, "tamamı kullanılıyor nitelikteki basit yapının" tespit edilmesi karşısında, mevcut yapının sonradan yıkılmış olmasının davacı adına düzenlenen tapu tahsis belgesinin iptal edilmesini gerektirmeyeceğinden bu iddianın yerinde görülmediği; bu durumda usulüne uygun olarak yapılan başvuru sonucunda tapu tahsis belgesi düzenlenen gecekondu nedeniyle tapu verilmesi isteminin cevap verilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idarece temyiz edilmiştir.
2981 sayılı Yasanın 10 ncu maddesinin (a) fıkrasında, bu Kanun hükümlerine göre hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapıların, 12 nci madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edileceği ve bu tahsisin yapıldığının tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verileceği, 13. maddesinin (a) fıkrasında da, bu Kanun gereğince arsa tahsis edilecek kimselerin; kendisinin veya eşinin veya reşit olmayan çocuğunun oturduğu belediye ve mücavir alan sınırı içinde ev yapmaya müsait arsaya veya bir eve veya apartmanın bağımsız bir bölümü veya bir bölümü iş yeri olarak kullanılan bir yapıya sahip bulunmaması gerektiği hükme bağlanmıştır.
2981 sayılı Yasanın yukarıda anılan hükümleri ile, dar gelirli vatandaşların konut sahibi olabilmelerinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, dar gelirli olması nedeniyle hak sahibi sayılarak 2981 sayılı Yasadan yararlanması kabul edilen davacıya ? ada, ? sayılı parselin 386 m2'lik kısmının 12.7.1985 günlü, 9286 sayılı tapu tahsis belgesiyle tahsis edildiği, idarece bu taşınmazda herhangi bir gecekondu olmadığının tespit edilmesi üzerine tapu verilmesi isteminin cevap verilmemek suretiyle reddedildiği anlaşılmaktadır.
2981 sayılı yasa gerekçesinde,Yasanın amacı,ekonomik ve sosyal nedenlerle birer çekim merkezi haline gelen kentlere akın eden vatandaşların mutlak olan barınak ihtiyaçlarının giderilmesi,imar mevzuatı ve planlara uygun hale getirilebilecek yapıların belli şartlarda hukukileştirilmesi olarak belirtilmiştir. Yasa, en temel ihtiyaçlardan biri olan barınma ihtiyacını dahi karşılayamayacak durumdaki dar gelirli vatandaşların mağduriyetini gidererek bu durumda olanlara aileleriyle birlikte barınma olanağı sağlamak için hazine, belediye, il özel idaresi ve vakıf arazisi üzerine yapılan, barınma amacıyla yada kısmen barınma kısmen işyeri olarak kullanılan kaçak yapıları meşrulaştırmıştır.
Bu meşrulaştırma sırasında yasaya özgü olan ve tapuya esas teşkil ederek hak sahipliğini belirleyecek olan tapu tahsis belgesi verilmekte ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilmektedir.
Bu belge, Medeni Kanunda tanımlanan tasarruf belgelerinden farklıdır. Mülkiyeti değil, haksahipliğini belirlediğinden ve tapuya dönüşünceye kadar işlevi, içinde oturan dar gelirli ailenin barınma ihtiyacını karşılamak olduğundan bu şekilde tasarruf edilen bir gecekondunun yıkılması ya da yıkılarak yeniden yapılması tahsisin iptali sonucunu doğurur ve tapu verilemez. Dolayısıyla tapu tahsis belgesi ile hak sahibi kabul edilenlerin tasarruf hakları yasanın belirlediği amaçlar çerçevesinde kısıtlanmıştır.
Bu belirlemeler karşısında, henüz tapuya dönüşmemiş tapu tahsis belgesi ile tasarruf edilen ve barınma amaçlı kullanılması gereken gecekondunun Yasanın öndördüğü amaçlara aykırı olarak yıkıldığının belirlenmesi üzerine tapu verilmesi isteminin reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, İdare Mahkemesince; işleminin iptali yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Ankara 1.İdare Mahkemesinin 28.6.2002 günlü, E: 2001/403, K:2002/622 sayılı kararının bozulmasına, 16.090.000 lira karar harcı ile fazladan yatırılan 11.970.000 lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 11.6.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

(DAN-KAR-DER; SAYI:6)