DNA VERİLERİ VE MİLLİ DNA VERİ BANKASI KANUNU TASARISI

DNA VERİLERİ VE MİLLİ DNA VERİ BANKASI KANUNU TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

            Amaç ve kapsam

            MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; kimlik tespiti veya adlî amaçla DNA örneklerinin alınması, analiz yapılması, verilerin saklanması, verilerden yararlanılması ile Türkiye Millî DNA Veri Bankasının kuruluş ve görevlerine ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.

            (2) Bu Kanun hükümleri, tıbbî etik kuralları çerçevesinde bir hastalığın teşhis ve tedavisi ile bilimsel araştırma ve deney amacıyla yapılan DNA analizleri hakkında uygulanmaz.

Tanımlar

MADDE 2- (1) Bu Kanunda geçen;

a) Banka: Millî DNA Veri Bankasını,

b) Başkanlık: Millî DNA Veri Bankası Başkanlığını,

c) Başkan: Millî DNA Veri Bankası Başkanını,

ç) Biyolojik örnek: Kaynağını insan vücudundan alan, DNA profili elde etmeye uygun, kan, tükürük, doku, kemik, tırnak, saç ve benzeri oluşumları,

d) DNA: Deoksiribonükleik asidi,

e) DNA izolatı: Biyolojik örneklerden elde edilmiş DNA içeren yapıyı,

f) DNA analizi: DNA verisi elde etmek amacıyla DNA izolatı üzerinde yapılan bilimsel testi,

g) DNA profili: Bir kişiyi diğerlerinden ayırt eden DNA karakteristiklerinin tümünü,

ğ) DNA verisi: DNA analizi sürecinde elde edilen bilgilerin tümünü,

h) DNA veri tabanı: DNA analizi sonucu elde edilen kişiye özgü DNA profillerinin kodlandırıldığı bilgilerin tutulduğu veri tabanını,

ı) Gönüllü: Kendi rızasıyla DNA profili elde etmeye yönelik biyolojik örnek veren kişiyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Temel İlkeler ve Yasaklar

            Kanunîlik ilkesi

            MADDE  3- (1) DNA analizi, ancak bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen hallerde yapılabilir.

            (2) Bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen esas ve usullere uygun olarak ve ancak meşru amaçlarla ilgili kişinin açık rızasıyla da DNA analizi yapılabilir.

Temel ilkeler

MADDE 4- (1) DNA verilerinin;

a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun işlenmesi,

b) Kanunların belirtmiş olduğu meşru amaçlar için toplanması ve bu amaçlara aykırı olarak kullanılmaması ve aktarılmaması,

c) Toplandıkları amaçla bağlantılı, yeterli ve orantılı olması,

ç) Kanunlarla belirtilen süre sonuna kadar saklanması,

d) Doğru olması ve gerektiğinde güncellenmesi,

gerekir.

DNA analizi yapılmasına ilişkin temel esaslar

MADDE 5- (1) DNA analizi;

a) 04/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda belirlenen esas ve usûller çerçevesinde vücuttan,

b) Bir suç sebebiyle olay yerinden veya suçla bağlantılı diğer yerlerden,

c) Kim olduğunu tespit etmek amacıyla;

1) Hukukî uyuşmazlıklarda,

2) Hukuki veya fiilî sebeplerle kimliğin tespit edilememesi halinde,

Kişilerin vücudundan, vücut parçalarından, eşyasından veya ölmüş kişilerden,

ç) Görevleri sebebiyle hayati risk taşıyanlardan,

d) Gönüllü kişilerden,

Alınan biyolojik örnekler üzerinde yapılabilir.

(2) Birinci fıkranın (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen hallerde, mahkeme kararıyla, (2) numaralı alt bendinde belirtilen halde ise, yetkili kolluk amirinin gözetimi altında DNA analizi yapılmak üzere biyolojik örnek alınabilir.

(3) DNA analizi yapılmak üzere laboratuvara gönderilecek biyolojik örnekler  kodlanır, kime ait olduğu, analizi yapacak olan görevlilerden gizli tutulur.

(4) Biyolojik örneğin alınmasından laboratuvar sonuçlarının kaydına kadar geçen süreçte izlenecek kodlama sistemiyle ilgili esas ve usuller yönetmelikle belirlenir.

DNA verisi elde etme ve kullanma yasağı

MADDE  6- (1) DNA analizi yapmaya yetkili laboratuvarlar;

a) Bu Kanunda ve diğer kanunlarda belirtilen esaslar dışında, başka amaçlarla DNA verisi elde edemez,

b) DNA verilerini üçüncü kişilerin ulaşabileceği bir ortamda bulunduramaz, başkalarına iletemez veya başka amaçlarla kullanamaz.

(2) Bu Kanunun 8, 9, 11, 12 ve 15 inci maddeleri hükümleri saklıdır. 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Hak ve Yetkiler, Yükümlülükler ile DNA Verilerinin Aktarılması

DNA analizi yapma yetkisi

MADDE 7-  (1) Bu Kanun hükümlerine göre DNA analizi yapmaya;

a) Adli Tıp Kurumu, Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlığı ve Emniyet  Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı,

b) Bankanın olumlu görüşü alınmak suretiyle üniversiteler,

c) Bankanın olumlu görüşü ve Sağlık Bakanlığının izniyle diğer gerçek ve tüzel kişilere ait olan laboratuvarlar,

Yetkilidir.

(2) Özel hukuk uyuşmazlıklarında gerekli görülen DNA analizleri, birinci fıkrada sayılan yerlerde yapılabilir.

(3) Ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak DNA analizi yapacak laboratuvarlarda uyulması gereken esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.

Bilgi alma ve düzeltme hakkı

MADDE 8- (1) DNA analizine tâbi tutulan kişi, analizi yapan kurumdan veya laboratuvardan yapılan işlemin sonuçları hakkında bilgi almak, bunlara ilişkin kayıtların düzeltilmesini veya güncelleştirilmesini istemek hakkına sahiptir. Bu istem yazılı olarak yapılır.

(2) İlgili kurum veya laboratuvar, bu yoldaki istemlere onbeş iş günü içinde cevap vermek zorundadır. Kurumun veya laboratuvarın ilgili kişiye süresi içinde cevap vermemesi, cevabın olumsuz olması veya yeterli olmaması hâllerinde ilgili onbeş gün içerisinde Başkanlığa başvurabilir. Başkanlık istemi onbeş gün içerisinde sonuçlandırır ve onbeş gün içinde kararını istemde bulunana ve gereği yapılmak üzere de ilgili kuruma bildirir.

(3) Suç soruşturulması ve kovuşturulmasına ilişkin hükümler saklıdır.

DNA profillerinden yararlanma yetkisi

MADDE 9- (1) Banka bünyesinde kayıtlı olan DNA profillerinden ancak, bir soruşturma, kovuşturma veya özel hukuk uyuşmazlığında gerçeğin ortaya çıkarılabilmesi veya kimlik tespiti amacıyla yararlanılabilir.

Gönüllülüğe ilişkin esaslar ve aydınlatma yükümlülüğü

MADDE 10-  (1) Gönüllü kişi; kendisinden örnek alınmadan önce, bu örnekler üzerinde ne türlü işlemler yapılacağı, nerede ve ne şekilde saklanıp kullanılacağı, kimlere aktarılabileceği konusunda aydınlatılır, hakları anlatılır ve bu husus tutanakla tespit olunur.

(2) Gönüllünün yapılacak işlemin hukukî anlam ve sonucunu algılayabilecek durumda olmaması hâlinde, kanunî temsilcisinin onayı alınır. Kanunî temsilcisinin olmaması veya tespit edilememesi durumunda hâkim kararı aranır.

(3) Gönüllü, kendisine ait profillerin silinmesini isteyebileceği gibi, kendisinden elde edilen profillerin kullanılmasından ve saklanmasından da her zaman vazgeçebilir.

(4) Gönüllünün, kendisine ait profillerin silinmesi talebinin Bankaya bildirilmesinden itibaren en geç onbeş gün içinde bu kişiye ait profiller silinerek kendisine bu konuda bildirim yapılır.

(5) Gönüllülerden elde edilen DNA profilleri birinci fıkra uyarınca kendilerine bildirilen amaç dışında kullanılamaz ve başka bir yere aktarılamaz.

(6) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.

Biyolojik örnekler ile DNA izolatlarının saklanması ve yok edilmesi

MADDE 11-  (1) 5 inci madde hükümlerine göre alınan biyolojik örnekler ile DNA izolatlarının saklanması ve yok edilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

a) Ceza Muhakemesi Kanununda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde, şüpheli veya sanığın vücudundan alınan biyolojik örneklerden elde edilen izolatlar ile buna ilişkin bilgilerden;

1) Ceza Muhakemesi Kanununun 80 inci maddesinin ikinci fıkrasına giren kararların kesinleşmesi halinde izolatlar ve bunlardan elde edilen bilgiler derhal yok edilir.

2) Ceza veya güvenlik tedbirine mahkumiyet ya da düşme kararı verilmesi halinde izolatlar, hükmün kesinleşmesinden sonra derhal yok edilir. Ancak, bu biyolojik örneklerden elde edilen bilgiler süresiz olarak saklanır.

3) Bu bent hükmünün uygulanmasında Cumhuriyet başsavcılıkları veya mahkemeler, karar ya da hükmün kesinleşmesini, DNA analizi yapan laboratuvarlara, karar veya hükmün kesinleşmesi tarihinden itibaren bir ay içerisinde bildirmekle yükümlüdür.

b) Bir suç sebebiyle olay yeri veya suçla bağlantılı diğer yerlerdeki biyolojik örneklerden elde edilen izolatlar ile buna ilişkin bilgilerden;

1) Biyolojik örneklerden elde edilen izolatlar ve bunlardan elde edilen bilgiler, Ceza Muhakemesi Kanununun 80 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamına girmesi halinde derhal yok edilir.

2) Ceza veya güvenlik tedbirine mahkumiyet ya da düşme halinde, biyolojik örneklerden elde edilen izolatlar, kanunlarda öngörülen cezanın alt sınırı beş yıla kadar olanlarda beş yıl; beş yıl ve daha fazla olanlarda ise on yıl süreyle saklanır. Ancak, biyolojik örneklerden elde edilen bilgiler süresiz olarak saklanır.

3) Bu bent hükmünün uygulanmasında Cumhuriyet başsavcılıkları veya mahkemeler, karar ya da hükmün kesinleşmesini, DNA analizi yapan laboratuvarlara, karar veya hükmün kesinleşmesi tarihinden itibaren bir ay içerisinde bildirmekle yükümlüdür.

c) Görevleri sebebiyle hayati risk taşıyanların biyolojik örnekleri, elde edilen izolatları ve buna ilişkin bilgilerden;

1) Elde edilen biyolojik örnekler ile bu örneklerden elde edilen izolatlar laboratuvar sonucu alındıktan sonra derhal yok edilir.

2) DNA analizi sonucunda elde edilen bilgiler laboratuvarlarca ilgilinin veya ilgili kurumun istemi üzerine görevleri süresince saklanır ve daha sonra derhal imha edilir. İstemin bulunmaması halinde süresiz olarak saklanır.

ç) Gönüllülerin biyolojik örnekleri, elde edilen izolatları ve buna ilişkin bilgilerinden;

1) Elde edilen biyolojik örnekler ile bu örneklerden elde edilen izolatlar laboratuvar sonucu alındıktan sonra derhal yok edilir.

2) DNA analizi sonucunda elde edilen bilgiler laboratuvarlarca ilgilinin istemi üzerine derhal imha edilir, isteminin bulunmaması halinde, süresiz olarak saklanır.

(2) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ilâ (c) bentlerinde belirtilen esaslar uyarınca DNA analizi yapılmak üzere laboratuvara gönderilen biyolojik örnekler, DNA analiz sonuçları ortaya çıktıktan sonra ilgili mercie analiz sonuçlarının yorumunu içeren rapor ile birlikte gönderilir.

(3) Bu madde hükümlerine göre elde edilen izolatlar, DNA analizinin yapıldığı laboratuvarlar tarafından teknik koşullara ve usulüne uygun olarak saklanır.

DNA profillerinin yurtdışına aktarılması

MADDE 12- (1) DNA profillerinin yurtdışına aktarılmasına Banka tarafından karar verilir.

(2) DNA profilleri, ancak kişilik haklarının korunması açısından profilin istendiği yabancı ülkede eşdeğer ve etkin koruma bulunuyorsa yurtdışına aktarılabilir.

(3) Profilin istendiği ülkede eşdeğer ve etkin bir koruma olmasa dahi;

a) İlgili kişinin açık rızasının bulunması ve

b) Bir hakkın tespiti, icrası veya korunması için aktarımın gerekli veya kanun gereği zorunlu olması,

hâlinde DNA profilleri yurtdışına aktarılabilir.

(4) Yabancı ülke makamlarının, eşdeğer ve uygun bir korumayı yazılı olarak taahhüt etmesi hâlinde DNA profilleri, yurt dışına aktarılabilir.

(5) Banka, yurtdışına veri transferinde;

a) Taraf olunan uluslararası anlaşmaları,

b) Veri talep eden ülkeyle Türkiye Cumhuriyeti arasında veri aktarımına ilişkin fiilî karşılıklılık durumunu,

c) Her somut veri transferine ilişkin olarak bunun amaç ve süresini,

ç) Verinin transfer edileceği ülke ve bu ülkede uygulanan konuyla ilgili kanunları,

d) Koruma tedbirleri ve verinin transfer edileceği ülke makamları tarafından yeterli önlemlerin alınıp alınmadığını,

değerlendirmek suretiyle karar verir.

(6) Suç soruşturması ve kovuşturmasına ilişkin hükümler saklıdır.

(7) DNA profillerinin yurtdışına aktarılmasına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle gösterilir. 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

DNA Veri Tabanı

DNA veri tabanı

MADDE 13- (1) Bu Kanun hükümlerine göre örnekler üzerinde yapılan laboratuvar analizleri sonucunda elde edilen DNA profilleri, Banka bünyesinde oluşturulan sisteme kodlanarak kaydedilir.

(2) DNA veri bankası sistemi, suçla ilgili ve suç dışı olmak üzere iki ana dizinden oluşur.

(3) Sisteme veri girişi; Adlî Tıp Kurumu, Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı tarafından yapılır.

(4) Üçüncü fıkra dışındaki laboratuvarlar tarafından elde edilen DNA profillerinden bu Kanunun;

a) 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendinde sayılanlar, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısının, kovuşturma evresinde hâkim veya mahkemenin talebiyle,

b) 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen hallerde mahkemenin talebiyle, (2) numaralı alt bendinde belirtilen hallerde, Cumhuriyet savcısının talebiyle,

c) 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde sayılanlar ilgili kurum ya da kuruluşun talebiyle,

ç) 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde sayılanların kendi talebiyle,

Banka tarafından sisteme kaydedilir.

(5) Adlî Tıp Kurumu, Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı ile laboratuvarlar tarafından bu Kanun hükümlerine göre yapılan analizler sonucunda elde edilen veriler, bu Kanunda belirtilen usul ve esaslara uygun olması halinde sisteme kaydedilir. Banka tarafından yapılan incelemede, bu Kanun hükümlerine uygun olmadığının tespit edilmesi hâlinde veri, sisteme kaydedilmez.

(6) Sisteme veri girişine ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.

Gizlilik kuralı

MADDE 14- (1) Bu Kanun hükümlerine göre, Banka bünyesinde oluşturulan sistem, DNA veri tabanında tutulan profillerin karşılaştırılması, yurtdışına aktarılması veya eşleştirilmesi ile DNA verilerinin elde edilmesine ilişkin yapılan her türlü işlemler ile bunların sonuçları gizlidir.

(2)       Suç soruşturması ve kovuşturmasına ilişkin hükümler saklıdır.

DNA veri tabanında tutulan DNA profillerinin karşılaştırılması

MADDE 15- (1) Bankada bulunan DNA veri tabanındaki DNA profillerinin karşılaştırılması ve eşleştirilmesi aşağıda belirtilen ilkelere göre yapılır:

a) Suçla ilgili DNA profillerinin karşılaştırılması; soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısının, kovuşturma evresinde ise mahkeme veya hâkimin talebi ile yapılır. Bu karşılaştırma sonucunda yapılmakta olan soruşturma veya kovuşturmayla ilgisi olmayan ancak, diğer bir suçun işlendiği şüphesini uyandıracak bir eşleştirme elde edilirse; bu eşleştirme sonucu muhafaza altına alınır ve durum derhal ilgili Cumhuriyet başsavcılığına bildirilir.

b) “Suç dışı” dizin içindeki DNA profillerinin karşılaştırılması, ancak mahkemeler veya Cumhuriyet başsavcılıkları ile ilgili diğer kamu kurum, kurul veya kuruluşlarınca talep edilebilir.

c) Suçla ilgili veya suç dışı dizin içindeki DNA profillerinin karşılaştırılması, adli yardımlaşma ve uluslararası istinabe kurallarına göre yabancı adli makamlar tarafından talep edilmesi halinde, Ülkemizin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmeler ile karşılıklılık esası uygulanır. Ancak bu uygulamada bu Kanunun 12 nci maddesinde belirtilen esaslar göz önünde tutulur.

ç) Banka tarafından sistemdeki DNA profillerinin karşılaştırılması ve eşleştirilmesi sonucunda elde edilen DNA profillerinin anlaşılır yorumu, istemde bulunan mercie gizlilik kaydı içeren bir rapor olarak gönderilir.

(2) Suçla ilgili DNA profilleri, ancak suçla ilgili ana dizinde yer alan DNA profilleri ile karşılaştırılabilir. Bunun dışındaki profiller de ancak suç dışı dizin içindeki verilerle karşılaştırılabilir.

(3) Veri karşılaştırılmasına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.

BE?İNCİ BÖLÜM

DNA Analizi Yapmaya Yetkili Laboratuvarların Uyacakları Esaslar,

DNA Analiz İzninin İptali ve Denetim

DNA analizi yapmaya yetkili laboratuvarların uyacakları esaslar

MADDE 16 - (1) DNA analizi yapmaya yetkili laboratuvarlar, faaliyete başlamadan önce esas ve usulleri yönetmelikte gösterilen “başvuru formu”ndaki bilgileri tam ve doğru olarak Bankaya sunarlar.

(2) Banka, kendisine verilen başvuru forumunu onbeş işgünü içerisinde inceler. Bu inceleme sonucunda her hangi bir eksikliğin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, bunun giderilmesi için başvuru sahibine onbeş işgününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. Bu süre içerisinde de eksikliğin giderilmemesi halinde başvuru reddedilir.

(3) Banka, başvurunun bu Kanunda belirtilen koşulları taşıdığı tespit edilmesi halinde, “başvurunun kabulüne” karar verir. Bankanın olumlu görüşü ile birlikte bu karar, karar tarihinden başlamak üzere beş işgünü içerisinde Sağlık Bakanlığına bildirilir.

DNA analiz izninin iptal edilmesi

MADDE 17- (1) DNA analiz izni;

a) Laboratuvarların istemi,

b) Sağladığı verilerin sahteliğinin veya yanlışlığının ortaya çıkması, bilgilerin değişmesi veya bu Kanunda belirtilen suçların işlenmesine sebebiyet verilmesi,

c) DNA analiz izni bulunan laboratuvar sahibinin fiil ehliyetinin sınırlandığının, iflasının veya gaipliğinin ya da ölümünün veya tüzel kişiliğinin sona erdiğinin öğrenilmesi,

Durumunda iptal edilir.

(2) DNA analiz iznine sahip laboratuvarların faaliyetlerinin devamı sırasında veya yapılan denetleme sonucunda bu Kanunda belirtilen şartları kaybetmeleri halinde de birinci fıkra hükümleri uygulanır.

(3) Banka, DNA analiz izninin iptalini kamu kurum ve kuruluşları ile diğer üçüncü kişilere hızlı ve güvenilir bir şekilde bildirir.

Hukukî sorumluluk

MADDE 18 - (1) DNA analizi yapma iznine sahip laboratuvarlar, hukukî sorumluluk bakımından genel hükümlere tabidir.

 (2) Laboratuvarların üçüncü kişilere ve DNA veri sahibine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran ya da sınırlandıran her türlü şart geçersizdir.

Denetim

MADDE 19 - (1) DNA analizi yapma iznine sahip laboratuvarların bu Kanunun uygulanmasına ilişkin faaliyet ve işlemlerinin denetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yerine getirilir. Denetim, Sağlık Bakanlığı tarafından iki yılda bir veya gerektiğinde ya da Bankaca gerekçeleri gösterilmek koşuluyla talep edilmesi halinde yapılabilir.

(2) Denetleme sırasında, denetleme yapmaya yetkili görevliler tarafından her türlü defter, belge ve kayıtların verilmesi, binalar ve eklentilerine girme, yazılı ve sözlü bilgi alma, örnek alma, işlem ve hesapları denetleme istemlerinin laboratuvarlar tarafından yerine getirilmesi zorunludur. Denetim sonucunda hazırlanan rapor, Bankaya gönderilir. Banka, gelen denetim raporunda araştırılması gereken ilave hususlar bulunduğunu tespit etmesi halinde, durumu onbeş işgünü içerisinde Sağlık Bakanlığına bildirir ve Sağlık Bakanlığı bu istemle ilgili gerekli işlemleri derhal yerine getirir.

(3) Denetim sonucunda, laboratuvarlarda 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu veya ceza hükmü içeren diğer kanunların uygulanmasını gerektiren bir hukuka aykırılık tespit edilmesi halinde, rapor geciktirilmeksizin derhal mahalli Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir ve durum ayrıca Bankaya da iletilir.

(4) Gerçek veya tüzel kişilere ait laboratuvarlar aracılığıyla veya laboratuvarda çalışan görevlilerin bir suçla mahkum olmaları halinde mahkumiyet hükmünü içeren ilam, kararı veren mahkemece hükmün kesinleşmesinden itibaren bir ay içerisinde Bankaya bildirilir.

(5) Bu madde uygulamasında Sağlık Bakanlığının istemi halinde her türlü destek Banka tarafından sağlanır.

Uygulanmayacak hükümler

MADDE 20 - (1) Bu Kanunun 16 ilâ 19 uncu maddesi hükümleri, bu Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde sayılan kurumlar hakkında uygulanmaz.

(2)  Özel kanun hükümleri saklıdır.

ALTINCI BÖLÜM

Bankanın Kuruluş ve Görevleri

Kuruluş

MADDE 21- (1) Bu Kanunla kendisine verilen görevleri yerine getirmek üzere, Ankara’da, kamu tüzel kişiliğini haiz, bilimsel, idarî ve malî özerkliğe sahip ve Başbakanlıkla ilgili, Türkiye Milli DNA Veri Bankası kurulmuştur. 

(2) Banka, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde özel hukuk hükümlerine tâbidir.

Bankanın görevleri

MADDE 22- (1) Bankanın görevleri şunlardır:

a) DNA veri tabanı sistemini kurmak, işletmek, sisteme veri girişine ilişkin esas ve usulleri belirlemek,

b) DNA analizi yapılmak üzere laboratuvara gönderilen biyolojik örneklerin  kodlanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemek,

c) DNA analizi yapacak laboratuvarlar hakkında görüş bildirmek,

ç) DNA veri tabanında  karşılaştırma ve eşleştirme yapmak suretiyle ilgili mercie rapor sunmak,

d) DNA analizi yapma yetkisi bulunan laboratuvarların uyacakları ulusal ve uluslararası standartları belirlemek,

e) Ulusal ve uluslararası kurumlarla iş birliği yapmak, bu kurumlarla veri iletişimini sağlamak,

f) DNA profillerinin yurtdışına aktarılmasına karar vermek,

g) DNA analizlerinde laboratuvarlar tarafından alınacak ücretin alt ve üst sınırlarını belirlemek,

ğ) Bankanın görev alanına giren konularda Banka personeline veya Banka personeli dışında uygun görülenlere eğitim vermek,

h) Bu Kanunla ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek.

           Teşkilât

           MADDE 23 – (1) Banka; Başkanlık, Yürütme Kurulu, Danışma Kurulu, ana hizmet birimleri, danışma birimleri ile yardımcı hizmet birimlerinden oluşur.

Başkanlık

MADDE 24 – (1) Başkanlık, Başkan ile bir başkan yardımcısından oluşur.

Başkan ve başkan yardımcısı

MADDE 25- (1) Başkan ve başkan yardımcısı; Tıp veya Fen Fakültelerinden en az lisansüstü eğitim belgesi almış, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında İngilizce, Almanca veya Fransızca dillerinden en az (C) düzeyinde veya bu dillerden herhangi birisinden Üniversitelerarası Dil Sınavından en az (65) yabancı dil puanı alan, Devlet memuru olma niteliğine sahip, mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji, adlî biyoloji, genetik veya moleküler biyoloji alanlarından birisinde kamu veya özel kuruluşlarda fiilen en az on yıl görev yapmış ve otuzbeş yaşını doldurmuş olanlar arasından; Başkan müşterek kararnameyle, başkan yardımcısı ise Yürütme Kurulu üyeleri arasından Başkan tarafından atanır.

(2) Başkan ve başkan yardımcısının görev süresi dört yıldır. Görev süresi dolanlar aynı usulle ancak bir kez daha yeniden atanabilir.

Başkanın görevleri

MADDE 26 – (1) Başkanın görev ve yetkileri şunlardır:

a) Bankayı resmî ve özel kuruluşlar nezdinde temsil etmek,

b) Bankanın, kamu kurum, kurul ve kuruluşları ile kamu hizmeti veren diğer gerçek ve tüzel kişiler ile ilişkilerini düzenlemek ve yürütmek,

c) Bankanın, bu Kanunla verilen görevleri yerine getirmesi doğrultusunda etkin ve verimli çalışmasını sağlamak,

ç) Bankanın görevleriyle ilgili düzenleyici işlemleri yürürlüğe koymak,

d) Hizmet birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve düzenli biçimde çalışmasını temin etmek,

e) Yıllık faaliyet raporunu ve izleyen yıl faaliyet planını hazırlayarak Danışma Kurulu üyelerinin değerlendirmesine sunmak,

f) Bu Kanunla ve diğer kanunlarla belirlenen görevleri yerine getirmek.

Başkan yardımcısının görevleri

MADDE 27– (1) Başkan yardımcısının görevleri şunlardır:

a) Başkanın hukukî veya fiili sebeplerle geçici olarak görevden ayrılması durumlarında, Başkana vekâlet etmek,

b) Başkan tarafından verilen görevleri yapmak,

c) Bu Kanunla ve diğer kanunlarla belirlenen görevleri yerine getirmek.

Yürütme Kurulu

MADDE 28- (1) Yürütme Kurulu; başkan, başkan yardımcısı, Adlî Tıp Kurumu Biyoloji İhtisas Dairesinden bir, Jandarma Genel Komutanlığı Kriminâl Daire Başkanlığı Biyolojik İnceleme ?ube Müdürlüğünden bir, Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminâl Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı Biyolojik İncelemeler ?ube Müdürlüğünden bir, Adalet Bakanlığından kamu veya ceza hukuku alanında en az lisansüstü eğitim almış birinci sınıf hâkimlerden bir, Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğünden bir ve Yükseköğretim Kurulunun kendi üyesi olmayan ve tıbbî genetik, mikrobiyoloji veya moleküler biyoloji alanında uzmanlığa sahip öğretim üyeleri arasından belirleyeceği bir kişi olmak üzere yedi kişiden oluşur. Yürütme Kurulu üyeleri müşterek kararname ile atanır. Bu Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü saklıdır.

(2) Başkan aynı zamanda Yürütme Kurulunun da başkanıdır.

(3) Hâkim sınıfından üye hariç olmak üzere, diğer üyelerin yüksek öğrenim görmüş ve kamu hizmetinde en az yedi yıl fiilen çalışmış olmaları gerekir.

(4) Kurumlarınca kurul üyeliğine önerilen adayların muvafakatları aranır.

(5) Kurul üyelerinin görev süresi dört yıldır. Görev süresi bitenler bir kez daha atanabilir.

(6) Üyelikler, görev süreleri dolmadan herhangi bir sebeple boşaldığı takdirde, boşalan yer için bir ay içinde bu madde hükümlerine göre atama yapılır. Bu şekilde atanan kişiler, yerine atandıklarının görev sürelerini tamamlar.

(7) Kurul başkan ve üyelerinin görev süreleri dolmadan görevlerine son verilemez. Ancak atanmaları için gerekli şartları taşımadığı anlaşılan, taksirli suçlar hariç olmak üzere, görevleri ile ilgili olarak işledikleri bir suçtan dolayı en az altı ay ve daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan dolayı haklarında verilen mahkumiyet kararı kesinleşen kurul başkan ve üyeleri görev süreleri dolmadan atanmalarındaki usule uygun olarak görevden alınır. Bu durumda altıncı fıkra hükmüne göre atama veya seçim yapılır.

(8) Kurul, tam gün esasına göre çalışır. En az beş üye ile toplanır. Üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verilir.

Yürütme Kurulunun görevleri

Madde 29 – (1) Yürütme Kurulunun görevleri şunlardır:

a) Başkanlık tarafından hazırlanmış olan yıllık çalışma raporu, programı ile yıllık bütçeyi onaylamak,

b) Eğitim ve bu hizmetlere ilişkin kararları almak,

c) Banka tarafından verilen hizmetler karşılığında alınacak ücretleri gösteren tarifeyi hazırlamak,

ç) DNA analizlerinde laboratuvarlar tarafından alınacak ücretin alt ve üst sınırlarını belirlemek,

d) Bu Kanun hükümleri uyarınca DNA analizi yapacak kurumlar ile diğer gerçek ve tüzel kişiler hakkında ilgili bakanlıklara görüş bildirmek,

e) Cumhuriyet başsavcılıkları ile mahkemelere sunulan raporların şekil ve içeriklerini belirlemek,

f) Bu Kanun hükümlerine göre, DNA profillerinin yurt dışına aktarımına karar vermek,

g) Bu Kanun ve diğer kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek.

Danışma Kurulu

MADDE 30– (1) Danışma Kurulu aşağıda belirtilen kurum temsilcilerinden oluşur:

a) Başbakanlık Müsteşarı veya görevlendireceği Müsteşar Yardımcısı,

b) Yükseköğretim Kurulunun kendi üyesi olmayan ve tıbbî genetik veya moleküler biyoloji alanında uzmanlığa sahip öğretim üyeleri arasından belirleyeceği bir üye,

c) Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğünden en az birinci sınıfa ayrılmış hâkimler arasından belirlenecek bir üye,

ç) Türkiye Barolar Birliğinin  mesleki kıdemi en az on yıl olan üyeleri arasından belirleyeceği bir üye,

d) Türk Akreditasyon Kurumu Laboratuvar Akreditasyon Başkanlığından belirlenecek bir üye.

(2) Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu Başkanı, İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanı, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanı bu kurulun doğal üyesidir. 

(3) Danışma Kurulu her takvim yılında en az iki defa toplanır. Danışma Kurulu Başkanı gerekli gördüğü hallerde Danışma Kurulunu toplantıya çağırabilir.

(4) Danışma Kurulunun yazı işleri hizmetleri Bankaca yürütülür. Danışma Kurulunun toplantı, çalışma, esas ve usulleri yönetmelikte gösterilir.

Danışma kurulunun görevleri

MADDE 31- (1) Danışma kurulunun görevleri şunlardır:

a) Bankanın yürüteceği faaliyetlerin etkinliğini artırmak üzere tavsiyelerde bulunmak,

b) Bankanın yıllık çalışma raporu ve programı ile yıllık bütçesi hakkında görüş bildirmek,

c) Bankanın yıllık faaliyet planında yer alan konularla ilgili kurum ve kuruluşların uygulamaya sağlayabileceği katkıları belirlemek,

ç) Bu Kanunla ve diğer kanunlarla verilen görevleri yapmak.

Bankanın hizmet birimleri

MADDE 32- (1) Bankanın hizmet birimleri, bankanın görev ve yetkilerinin gerektirdiği sayıda daire başkanlıkları şeklinde teşkilâtlanmış ana hizmet birimleri, danışma birimleri ve yardımcı birimlerden oluşur.

a) Ana hizmet birimi, Veri İşlem Dairesi Başkanlığıdır.

b) Danışma birimi, Hukuk Müşavirliği;

c) Yardımcı hizmet birimi, Eğitim Dairesi Başkanlığı ile İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığıdır.

(2) Daire başkanlıkları, yeteri kadar uzman istihdam eder ve uzmanlık esasına göre çalışır.

(3) Daire başkanları, Yürütme Kurulunun önerisi ve Başkanın onayı ile atanır. Bankada görevli diğer personel Başkanın oluru ile atanır.

Veri İşlem Dairesi Başkanlığının görevleri

MADDE 33- (1)Veri İşlem Dairesinin görevleri şunlardır:

a) Laboratuvarlardan gönderilen DNA profillerini oluşturulan dizinlere girmek, bu Kanunla yetkili kılınan mercilerin talepleri doğrultusunda dizinler içinde arama ve karşılaştırma yaparak sonuçları hakkında ilgili mercilere bilgi vermek,

b) Bankanın bilgi işlem sistemini kurmak, işletmek, bakım ve onarımlarını yapmak veya yaptırmak, bunlara ait hizmetleri ilgili birimlerle birlikte yürütmek,

c) Bilişim teknolojisindeki gelişmelere uygun olarak daha etkin ve verimli bilgi, belge ve iş akışı düzenini kurmak,

ç) Başkanlığın görev alanına giren konularda ulusal veya uluslararası kapsamda, sistemler arası çevrim içi veya çevrim dışı veri akışını ve koordinasyonu sağlamak,

d) Bilgi işlem standartlarının belirlenmesi ve gelişiminin izlenmesinde, bilgi işlem makinelerinin ve yazılımının kullanılmasında diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği yapmak,

Tarih: 23.09.2007 Saat: 22:58 Gönderen: imarhukukcusu