DANI?TAY
Altıncı Daire
Esas No:1998/2252
Karar No:1998/4657
Temyiz İsteminde Bu1unan1ar:l-Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma
İdaresi Başkanlığı
Veki1i:Av.M.Faik Özcan-Bayındır Sk.47/l(M(ızılay/ANK 2-Dâvalı İdare Yanında
Davaya Katılan:Merkon
Merkezi Konut İnşaat A.?.
VekililAv.Emin ?aman-Gaziler Cd.Banka Sk.Eren İşham
Kat:2-GAZİANTEP
Karşı Taraf :Vakkas Doğan
Vekili_______ ^Av.Cafer Ateş-Özkurt İşham Kat:l No:l-GAZİANTEP
İstemin Özeti :Gazıantep İdare Mahkemesinin 30.12.1997 günlü. E:1996/845,
K:1997/1262 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek
bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti;Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi Selçuk Topal'in Düşüncesi : Davacının davadan feragat
isteminde kamu yararı görülmediğinden, bu istemin ve temyiz isteminin reddi
ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Savcı Habibe Ünal'ın Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden davacı tarafından
verilen ve 9.1.1998 gününde kayda giren dilekçe ile davadan feragat edildiği
anlaşıldığından feragat dilekçesi gözbnünde bulundurularak yeniden bir karar
verilmek üzere temyize konu kararın bozulmasının uygun olacağı
düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları
dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği
görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından verilen ve 26.6.1998 gününde
Danıştay'da kayda giren dilekçe ile davadan feragat edildiği
anlaşılmaktadır.
İdari Yargıda iptal davası, kural olarak ilgililerin haklarım ve çıkarlarını
korumanın yanında, yürütme ve idarenin hukuka uygun davranmasını
gerçekleştirmeye yöneliktir.
Bu özelliği ile iptal davalarının objektif ve soyut nitelikte bir dava türü
olduğu teoride genel olarak ifade edilmekle birlikte,istisnai olarak.iptal
davalarının sübjektif ve somut nitelikte örneklerinin de olduğu uygulamada
gözlenmektedir.
Sadece davacının kişisel çıkarını ihlal eden somut, sübjektif nitelikteki
işlemlerin iptali istemiyle açılan davalarda hüküm verildikten sonra karar
kesinleşmeden davanın herhangi bir aşamasında davacının davasından feragat
etmesinin kabul edilmesi gerekir. Zira uyuşmazlık konusu olayda kamu
menfaati değil bireysel menfaat sözkonusudur.
Bireysel yararın sözkonusu olduğu ahvalde ihlal edilen, kamunun hukuku
olmayıp bireyin hukukudur. Kendi hukuku üzerine mutlak tasarruf yetkisine
sahip olan bireyin davasından feragatinde de herhangi bir kısıtlama
düşünülemez.
Feragata ilişkin uyuşmazlık konusu olaylarda, kamu yaran ve bireysel yarar
ölçütünün belirlenmesinden sonra feragat hakkında karar vermek yerinde
olacaktır. Olayda davacının davayla ilişkisini iyi irdelemek gerekir.
Örneklemek gerekir ise; Davacılar veya kurum ve kuruluşlar tarafından belde
veya semt sakini sıfatıyla açılmış objektif nitelikteki bir iptal davasında
kamu yararı ölçütü mutlak olduğundan yerel mahkemece verilen karardan sonra
davacının davasından feragat etmesi düşünülemez.
Danıştay 6 ncı Dairesinin inceleme konularına göre feragat konusunun
değerlendirilmesi zorunludur. Uyuşmazlık konularının içerik ve
nitelendirilmelerine uygun olarak her davada davadan feragatin yukarıda
belirlenen ölçütler esas alınmak suretiyle karara bağlanmasında hak ve
hukuka uyarlık bulunduğu açıktır.
Olayda, dava konusu taşınmaza yönelik olarak yapılan imar planı
değişikliğinin iptali istemiyle açılan davada imar planı değişikliğinin
mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılarak iptaline karar verildiği,
davacının semt sakini sıfatı ile açtığı ve tamamen objektif nitelik taşıyan
bu dava sonucunda idarenin hukuka aykırı işlem tesis ettiği saptanarak kamu
yararının korunduğu anlaşıldığından, davada temyiz aşamasında feragat
isteminde bulunulmasında kamu yararı bulunmadığından feragat istemi yerinde
görülmeyerek uyuşmazlığın esasına geçildi.
Dava, Gaziantep, ?ehitkamil, İbrahimli Bölgesi, 4358 parsel sayılı taşınmaza
yönelik Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığınca önerilen 1/1000 ölçekli
uygulama imar planı değişikliğinin onaylanmasına ilişkin 27.6.1996 günlü,
1333 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, 388 sayılı
Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca (GAP) Güneydoğu Anadolu
Projesi ile doğrudan ilgili olan konularda planlamaya ilişkin GAP idaresince
alınan kararların GAP Yüksek Kurulu tarafından onaylanması gerekeceği. GAP
Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığınca onaylanan dava konusu imar planı
değişikliğinde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar
verilmiş; karar davalı idare ve müdahil tarafından temyiz edilmiştir.
Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve
Görevleri Hakkındaki 388 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1.maddesinde:Bu
Kanun Hükmünde Kararnamenin amacının. Güneydoğu Anadolu Projesi Kapsamına
giren yörelerin süratle kalkındırılması, yatırımların gerçekleştirilmesi
için plan, altyapı, ruhsat, konut, sanayi, maden, tarım enerji, ulaştırma ve
diğer hizmetleri yapmak veya yaptırmak,yöre halkının eğitim düzeyini
yükseltmek için gerekli tedbiri almak veya aldırtmak, kurum ve kuruluşlar
arasındaki koordinasyonu
sağlamak olduğu; GAP İdaresinin Görevleri başlığını taşıyan 2.maddesinin
(F)fıkrasında ise, nazım ve uygulama imar planlan ile revizyonlarının tamamım
veya bir kısmını plan değişikliği dahil ada ve parsel bazına kadar yapmak veya
yaptırmak hükmünün yer aldığı; yine aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3.
maddesinde, GAP İdaresinin görev alanına giren konularda 1580 sayılı Belediye
Kanunu ve 3194 sayılı İmar Kanunu ile diğer Kanunların ilgili idarelere
verdikleri imar ve alt yapıya dair hak ve yetkilerin bu idareye devredilmiş
sayılacağı; 4. maddesinde de,Yüksek Kurulun,GAP İdaresi tarafından hazırlanacak
her tür!ü plan,proje ve programl arı inceleyerek karara bağlanacağı hükmü
getirilmiştir.
Yukarıdaki hükümlerin birlikte incelenmesinden GAP idaresinin 388 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname ile verilen planlamaya ilişkin yetkilerini ancak 2. maddenin
(a) bendinde belirtilen illerin sözkonusu proje kapsamında kalan bölümlerinde
yani Güneydoğu Anadolu Projesi ile doğrudan ilgili olduğu konularda
kullanabileceği açıktır.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu taşınmaza yönelik uygulama imar planı
değişikliğinin Güneydoğu Anadolu Projesi ile doğrudan ilgili bir husus olmadığı
ve GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığınca yapılan onaylama işleminde hukuka
uyarlık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi
kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle Gaziantep İdare Mahkemesinin 30.12.1997 günlü. E:1996/845,
K:1997/1262 sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA. fazla
yatırılan 1.172.000'er lira harcın temyiz isteminde bulunanlara iadesine,
dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 19.10.1998 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
Başkan |
Uye |
Uye |
Uye |
Uye |
Gürbüz |
Salim |
Yaşar Selim |
Acar |
Bekir |
ÖNBİLGİN |
TANSUK |
ASMAZ |
OLTULU |
AKSOYLU |