ÖZET: Bulunduğu alanda imar planı çalışmaları sürüyor olsa bile,
ruhsatsız olarak inşa edilen yapının, imar mevzuatına uygun hale getirilmesi
yolunda işlem tesis edilebileceği hakkında.
Dava, ..., ..., ... Beldesi,
... Mahallesi, 9 pafta, 281 parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız olarak
inşa edilen yapının 3194 sayılı Yasanın 32. maddesi uyannca imara uygun hale
getirilmesine ilişkin 28.2.2002 günlü, 3 sayılı belediye encümeni karannın
iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, uyuşmazlık konusu yapının üzerinde
yer aldığı taşınmazı da kapsayan alana ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar
planının Aydın i. İdare Mahkemesinin 30.12.1999 günlü, (E: 1998/839), K:1999/967
sayılı kararıyla iptaline karar verildiği, anılan yerde revizyon imar-olanı
çalışmalarının sürdüğü, yapılacak yeni plana göre dava konusu yapının ruhsata
bağlanabilme durumu olup olmadığı değerlendirileceğinden bu aşamada tesis edilen
dava konusu işlemin hukuka aykın olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu
karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun
32. maddesinde, bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar
hariç, ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykın yapı
yapıldığı, ilgili idarece tesbiti, fenni mesulce tesbiti ve ihbarı veya herhangi
bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, Belediye veya Valiliklerce, o
andaki inşaat durumunun tesbit edileceği yapının mühürlenerek inşaabn derhal
durdurulacağı, durdurmanın yapı tabi zapbnın yapı yerine asılmasıyla yapı
sahibine tebliğ edilmiş sayılacağı, bu tebligabn bir nüshasının da muhtara
bırakılacağı, bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibinin yapısını
ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, Belediyeden veya Valilikten
mührün kaldırılmasını isteyebileceği, ruhsata aykıniık olan yapıda, bu
aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata
uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mührün Belediye veya Valilikçe
kaldırılarak inşaata izin verileceği, aksi takdirde, ruhsatın iptal edileceği,
ruhsata aykın veya ruhsatsız yapılan binanın, Belediye Encümeni veya İl İdare
Kurulu kararını müteakip Belediye veya Valilikçe yıkbnlacağı kurala
bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden;
uyuşmazlık konusu yapının bulunduğu alana ilişkin 1/1000 ölçekli imar planının
Aydın 1. İdare Mahkemesinin 30.12.1999 günlü, E: 1998/839, K:1999/967 sayılı
kararıyla iptal edildiği, bu karar Danıştay Altıncı Dairesinin 12.12.2001 günlü
E:2000/5528 K:2001/6375 sayılı kararıyla bozulmuş ise de, bozma karan, anılan
yerde 1.12.1997 günlü yeni bir uygulama imar planı değişikliği olduğundan dava
hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken işin
esasının incelenmesinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle verildiği, böylece sözü
edilen imar planının ortadan kalkbğının anlaşıldığı, öte yandan yukanya alınan
Danıştay Albncı Dairesi kararında belirtilen 1.12.1997 günlü uygulama imar
planının geçerli olup olmadığı açıkça anlaşılamamakla beraber Özel Çevre Koruma
Kurulu Başkanlığınca sözü edilen alanda 1/2S.000 ölçekli çevre düzeni planı
revizyon çalışmalan devam ettiğinden bu çalışmalar tamamlanana kadar hiç bir
imar uygulaması yapılmaması yolunda 28.10.2000 günlü, 3930 sayılı karar alındığı
ve davalı idarece savunma dilekçesinde söz konusu alanı düzenleyen geçerli bir
imar planının bulunmadığının belirtildiği, buna göre idarece plansız duruma
düştüğü kabul edilen taşınmazda davaa tarafından ruhsatsız olarak yapı inşa
edildiğinin tespit edilmesi üzerine yasal süresi içerisinde imara uygun hale
getirilmesi gerektiği yolunda dava konusu işlemin tesis edildiği
anlaşılmaktadır.
İmar mevzuab uyannca her
hangi bir yapının imara uygun olduğundan söz edebilmek için, yasal istisnalar
dışında, usulüne uygun olarak verilmiş inşaat ruhsab olması ve bu ruhsata uygun
olarak inşa edilmiş olması gerekir. Öte yandan, imar mevzuabna aykırı yapının
bulunduğu alanda imar planı çalışmalarına devam ediliyor olmasının, bu tür
yapılar hakkında işlem tesis edilmesine engel olmacağı da tabiidir. Olayda ise
dava konusu yapının ruhsatsız olarak inşa edildiği ve süresinde ruhsata
bağlanmadığı tartışmasızdır. Bu durum karşısında anılan yapının yasal hale
getirilmesi amacıyla tesis edildiği anlaşılan dava konusu işlemde hukuka
aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. Buna göre İdare Mahkemesince
uyuşmazlık hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle Muğla
İdare Mahkemesinin 8.9.2004 günlü, E:2002/350, K-.2004/704 sayılı kararının
bozulmasina, fazladan yatırılan 17 YTL haran temyiz isteminde bulunana iadesine,
dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 30.10.2007 gününde oybirliği ile
karar verildi.
Danıştay Altıncı Dairesinin
30.10.2007 gün ve Esas No: 2005/4397, Karar No: 2007/5914 sayılı kararı.